From Wikipedia, the free encyclopedia
اگر بهجای نام بردن مستقیم از یک چیز، از چیزی که یادآور آن باشد نام ببریم، از آرایهای ادبی استفاده کردهایم که دِگَرنامی، کنایهآوری یا مجاز[1] نامیده میشود.
در جملهٔ «کاخ سفید دستور حمله به کابل را صادر کرد.» یک ساختمان خاص برابر با «رئیسجمهور» یا هیئت حاکمهٔ آمریکا فرض شدهاست و بنابراین از کنایهآوری استفاده شدهاست. یا برای نمونه، «او با عرق جبین، خرج خود را درمیآورد.» یعنی او با کاری که باعث عرق کردن جبینش میشود، خرج زندگی خودش را درمیآورد. در اینجا رابطه همنشینی وجود دارد. یا مثلاً کلمه کنایهای و مجازی «هالیوود» (که بخشی است در لسآنجلس)، بیانگر صنعت پخش فیلم در آمریکا هم هست.
دگرنامی که استفاده از یک مفهوم ساده یا ویژگیهای قابل درک از چیزی به جای یک جمله پیچیدهتر از آن است از سازوکارهای مهم زبان بهشمار میآید. اگر قرار بود که در مورد هر موضوعی همه چیز و همه جزئیات را بگوییم سخن گفتن دشوار میشد.
در دگرنامی گاه جزء جای کل مینشیند برای نمونه: منظور از «مذاکراتِ تهران و کرملین»، مذاکره افراد یا مقامهایی از تهران و روسیه است. یا فلانی «کرسی» خوبی را به دست آوردهاست، منظور مقامِ خوبی است. (مدیریت با صندلی (کرسی) ارتباطی نزدیک دارد)
در دگرنامی «ارتباط» نقشی را بازی میکند که «تشابه» در استعاره.[پانویس 1] دگرنامی تقریباً معادل مجاز است ولی با آن تفاوتهایی دارد.
عابدانی که روی بر خلقند | پشت بر قبله میکنند نماز |
در این شعر «روی بر خلق کردن» و «پشت بر قبله کردن» هر دو کنایه است از ریا کاری و از خدا به خلق پرداختن.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.