هستیشناسی (علم اطلاعات)
From Wikipedia, the free encyclopedia
هستیشناسی (به انگلیسی: Ontology) در علوم رایانه و علوم اطلاعات، شامل «نمایش»، «نامگذاری صوری» و نیز «تعریف ردهها»، «تعریف ویژگیها»، و «تعریف رابطه» موجود بین مفاهیم، داده، و موجودیتهایی است که ماهیت (یک یا چندین یا تمام) دامنههای سخن را تشکیل میدهند. اگر بخواهیم سادهتر بگوییم، هستیشناسی روشی برای نمایش ویژگیهای حوزه یک موضوع، و شیوه ارتباط آنها، از طریق تعریف یک «مجموعهی شامل مفهوم و رده» برای نمایش آن موضوع است.
پایگاه شناخت به عنوان هستانشناسی (یا هستیشناسی) در علوم اطلاعاتی و علوم محاسباتی شناخته میشود که یک ساختار برای ذخیره، بازیابی و بهاشتراکگذاری شناخت است و شناخت عبارتست از درک فردی از دانش یک دامنه. عناصر این ساختار، یک توصیف فرمال از مفاهیم موجود در یک دامنه و روابط و ضوابط بین آنها فراهم میآورد.
علوم اطلاعات و علوم محاسبات، برای گسترش و کارایی بیشتر و نیز برآورده نمودن نیازهای وب معنایی، نیازمند به ساخت و ایجاد پایگاه شناخت هستند.
همچون بسیاری از زمینهها و شاخههای دیگر فلسفه، پایگاه شناخت نیز در سایهٔ پیشرفتها و تحوّلات اخیر در علوم اطلاعات، علوم مخابرات و ارتباطات، علوم رایانه، و محاسبات رواج و رونقی تازه و در سطحی گسترده بهخود گرفتهاست.
به منظور آغاز به ساخت و گسترش وب معنینگر، باید تا حدّ امکان قادر باشیم تمامی موجودات (entities) و مفاهیم (concepts) و نیز روابط و اتّصالات آنها با یکدیگر را به صورت مدلهایی مجرد به زبانهایی که برای رایانهها قابل درک است بیان نماییم. در علوم رایانه این گونه مدلهای مجرد ماشینی را پایگاه شناخت نامیدهاند که برآمده از مفاهیم و ایدههای قدیمیتر و ژرفتر آن در فلسفهاست.
از جملهٔ زمینههایی که به نحوی چشمگیر و فعّال به امر طرّاحی، مهندسی، و ایجاد پایگاه شناخت پرداختهاند باید علوم پزشکی، بیوانفورماتیک، و به زبانی همهگیرتر علوم حیات (Biosciences) را برشمرد.