RTÉ Raidió na Gaeltachta

Seirbhís lán-Ghaeilge raidió is ea RTÉ Raidió na Gaeltachta (nó go neamhfhoirmeáilte RnaG), a thosaigh ag craoladh ó Chasla, Conamara ar Dhomhnach Cásca, 1972.^[1] Cé gur ar phobail Ghaeltachta is mó a dhéanann sé freastal, tá an-líon éisteoirí aige go náisiúnta agus go hidirnáisiúnta.^[2]

RTÉ Raidió na Gaeltachta

Sonraí
Cineál	stáisiún raidió raidió idirlín
Stair
Dáta a bunaíodh	1972
Rialachas corparáideach
Ceanncheathrú	Casla, Éire
Úinéir	Raidió Teilifís Éireann
Cuid de	Raidió RTÉ
Suíomh gréasáin	http://www.rte.ie/rnag

I láthair na huaire, is deacair ag RnaG coinneáil leis na síor-athruithe ollmhóra sa saol cumarsáide.^[3]

Ceanncheathrú RnaG i gCasla, Contae na Gaillimhe

Eagraíocht

Is cuid den tseirbhís chraoltóireachta phoiblí RTÉ é Raidió na Gaeltachta.

Tá trí phríomhstiúideo ag RnaG: Casla, Conamara; Bóthar na Léinsí, Corca Dhuibhne; Gaoth Dobhair, Tír Chonaill, maille le slám stiúideonna beaga i nGaeltachtaí eile timpeall na hÉireann.

Mar spraoi, tugtar "Garraí Pheter William" ar cheanncheathrú Raidió na Gaeltachta go fóill i gcuimhne ar ainm na háite sular tógadh foirgneamh an stáisiúin.

Tá fáil ar an stáisiún ar fud Phoblacht na hÉireann ar an ard-mhinicíocht (FM), ar an meántonn sa Ghaeltacht fhéin, ar chóras satailíte ar fud na hEorpa, agus ar an idirlíon. Craoltar ar 92-94 agus ar 102.7 fm é ar oileán na hÉireann.

Fógraíocht

Sa bhliain 2024, chuir RnaG tús le déanaí le fógraí ar íocaíocht a chraoladh, an chéad uair a ceadaíodh a leithéid ó bunaíodh an stáisiún 50 bliain ó shin. Chuir RTÉ Raidió na Gaeltachta deireadh leis an gcosc a bhí ag an stáisiún ar fhógraíocht ar íocaíocht ó bunaíodh é i 1972 mar gheall ar an dualgas reachtúil nua atá ar chomhlachtaí poiblí méid áirithe fógraí a chur i nGaeilge. Faoin reachtaíocht teanga tá ar chomhlachtaí poiblí 20% dá bhfógraíocht a dhéanamh i nGaeilge gach bliain agus 5% dá mbuiséad fógraíochta a chaitheamh ar fhógraí ar na meáin Ghaeilge.^[4]

Ach bhí caint tarraingthe ag droch-chaighdeán na teanga agus na foghraíochta ar chuid de na fógraí stáit sin. Bhí chuid de na fógraí a chraoladh ar Raidió na Gaeltachta “dothuigthe”. Anois ní craoltar aon fhógra ar an stáisiún mura bhfuil caighdeán na Gaeilge agus na foghraíochta ann ‘sách ard’.^[4]

Stair

Bhí 28 Márta 1970 ina lá stairiúil do phobal na Gaeltachta agus na Gaeilge nuair a thosaigh an stáisiún bradach, Saor-Raidió Chonamara ag craoladh ar Dhomhnach Cásca 1970.^[5] Dhá bhliain níos déanaí, thosaigh Raidió na Gaeltachta ag craoladh ó Chasla ar Dhomhnach Cásca, 1972.

Ón bhliain 2000 amach tá an stáisiún ag craoladh 24 uair sa lá.

Dáithí Ó Muirí, 'Glór Anoir', RTÉ Radio na Gaeltachta, 2005

Craoltóirí

I measc na gcraoltóirí ata ag obair sa stáisiún tá Máirtín Tom Sheáinín agus Rónán Mac Aodha Bhuí.

Sceideal

Seo mar a bhí sceideal an stáisiúin ar 28 Aibreán, 2016^[6].

Lá	Am	Clár	Láithreoir
Luan - Aoine	07:00-8:00	Nead na Fuiseoige	Gráinne Ní Dhomhnaill
	08:00-9:00	Adhmhaidin	Gormfhlaith Ní Thuairisg
	09:15-10:15	Iris Aniar	Eibhlín Ní Chonghaile
	10:15-11:00	Sinéad Ar Maidin	Sinéad Ní Uallacháin
	11:00-12:00	Barrscéalta	Áine Ní Churráin
	12:08-13:00	An Saol ó Dheas	Helen Ní Shé Mícheál Ó Sé Aogán Ó Muircheartaigh
	13:00-14:00	Nuacht a hAon	Bríd Ní Chualáin
	14:00-15:00	Ardtráthnóna	Máirtín Tom Sheáinín
	15:00-16:00	Rónán Beo@3	Rónán Mac Aodha Bhuí
	16:10-17:00	Cóisir Cheoil	Dónall Mac Ruairí
	17:00-17:55	Cormac Ag a Cúig	Cormac Ó hEadhra

Podchraoltaí

Príomhalt: An Pod Polaitiúil

I rith na stocaireacht roimh Olltoghchán 2024 ó dheas, chuir RnaG an podchraoladh An Pod Polaitiúil ar bun chun "an t-eolas is déanaí faoi na vótaí, tacaíocht na n-iarrthóirí éagsúla agus staid na bpáirtithe a chur i láthair an phobail."^[7]

Féach freisin

• An Ghaeltacht
• Saor-Raidió Chonamara