Premio Nobel de Química
From Wikipedia, the free encyclopedia
O Premio Nobel de Química ten sido entregado dende 1901 pola Real Academia das Ciencias de Suecia. 160 científicos ten sido laureados con este premio até 2018.
Datos rápidos Tipo, Campo de traballo ...
Premio Nobel de Química | |
---|---|
Tipo | premio de química e premio científico |
Campo de traballo | química |
Data de fundación | 1901 |
Nomeado en referencia a | Alfred Nobel |
País | Suecia |
Na rede | |
http://www.nobelprize.org | |
[ editar datos en Wikidata ] |
Pechar
2021-2030
- 2023: Moungi Bawendi Alexei Ekimov e Louis Brus, pola descuberta e a síntese dos puntos cuánticos.
- 2022: Carolyn R. Bertozzi, Morten Meldal e K. Barry Sharpless, polo desenvolvemento da química clic e da química bioortogonal.
- 2021: Benjamin List e David MacMillan, polo desenvolvemento da organocatálise asimétrica, unha maneira de acelerar a formación de moléculas.
2011-2020
- 2020 Emmanuelle Charpentier e Jennifer A. Doudna polo desenvolvemento do método de edición xenética mediante as ‘tesoiras’ CRISPR/Cas9.
- 2019 Jean-Pierre Sauvage , Sir J. Fraser Stoddart e Bernard L. Feringa polo deseño e síntese de máquinas moleculares
- 2018 Frances Arnold, polos seus traballos na evolución das enzimas, e mais a George P. Smith e Gregory Winter polas súas pescudas sobre péptidos e anticorpos.
- 2017 Richard Henderson, Joachim Frank e Jacques Dubochet, polos seus traballos sobre a criomicroscopía crioelectrónica, que permite obter imaxes de tamaño atómico.
- 2016 Jean-Pierre Sauvage, Fraser Stoddart e Ben Feringa, polo deseño e síntese de máquinas a unha escala molecular.
- 2015 Tomas Lindahl, Paul Modrich e Aziz Sancar, polo mapeo e explicación de como as células reparan o seu propio ADN e protexen a súa información xenética.
- 2014 Eric Betzig, Stefan Hell e William Moerner polo desenvolvemento de microscopios de superresolución baseados na fluorescencia.
- 2013 Martin Karplus, Michael Levitt e Arieh Warshel, polos desenvolvementos informáticos que permiten o estudo de procesos complexos, como a fotosíntese, a combustión ou o deseño de novas menciñas.
- 2012 Robert Lefkowitz e Brian Kobilka, polas súas investigacións nas proteínas que lles serven ás células para explorar o seu ambiente.
- 2011 Dan Shechtman, polo seu descubrimento da estrutura dos cuasicristais.
2001-2010
- 2010 Richard Heck, Ei-ichi Negishi e Akira Suzuki, polos seus desenvolvementos no acoplamento cruzado de paladio catalizado.
- 2009 Venkatraman Ramakrishnan, Thomas A. Steitz e Ada Yonath
- 2008 Osamu Shimomura, Martin Chalfie e Roger Y. Tsien
- 2007 Gerhard Ertl polos seus estudos de procesos químicos sobre superficies sólidas.
- 2006 Roger D. Kornberg polos seus estudos da base molecular de transcrición xenética.
- 2005 Yves Chauvin, Robert H. Grubbs e Richard R. Schrock polo desenvolvemento do método metátese en síntese orgánica.
- 2004 Aaron Ciechanover, Avram Hershko e Irwin Rose
- 2003 Peter Agre e Roderick MacKinnon
- 2002 John Fenn, Koichi Tanaka e Kurt Wüthrich
- 2001 William Standish Knowles, Ryoji Noyori e K. Barry Sharpless
1991-2000
- 2000 Alan J. Heeger, Alan MacDiarmid e Hideki Shirakawa
- 1999 Ahmed H. Zewail
- 1998 Walter Kohn e John A. Pople
- 1997 Paul D. Boyer, John E. Walker e Jens Christian Skou
- 1996 Robert Curl, Sir Harold Walter Kroto e Richard Errett Smalley
- 1995 Paul J. Crutzen, Mario J. Molina e Frank Sherwood Rowland
- 1994 George Andrew Olah
- 1993 Kary Mullis, Michael Smith
- 1992 Rudolph A. Marcus
- 1991 Richard R. Ernst
1981-1990
.
- 1990 Elias James Corey
- 1989 Sidney Altman e Thomas Cech
- 1988 Johann Deisenhofer, Robert Huber e Hartmut Michel
- 1987 Donald James Cram, Jean-Marie Lehn e Charles J. Pedersen
- 1986 Dudley R. Herschbach, Yuan T. Lee e John C. Polanyi
- 1985 Herbert A. Hauptman e Jerome Karle
- 1984 Robert Bruce Merrifield
- 1983 Henry Taube
- 1982 Aaron Klug
- 1981 Kenichi Fukui e Roald Hoffmann
1971-1980
- 1980 Paul Berg, Walter Gilbert e Frederick Sanger
- 1979 Herbert C. Brown, Georg Wittig
- 1978 Peter D. Mitchell
- 1977 Ilya Prigogine
- 1976 William Nunn Lipscomb, Jr.
- 1975 John Warcup Cornforth e Vladimir Prelog
- 1974 Paul J. Flory
- 1973 Ernst Otto Fischer e Geoffrey Wilkinson
- 1972 Christian B. Anfinsen, Stanford Moore e William H. Stein
- 1971 Gerhard Herzberg
1961-1970
- 1970 Luis F. Leloir
- 1969 Derek H. R. Barton e Odd Hassel
- 1968 Lars Onsager
- 1967 Manfred Eigen, Ronald George Wreyford Norrish e George Porter
- 1966 Robert S. Mulliken
- 1965 Robert Burns Woodward
- 1964 Dorothy Crowfoot Hodgkin
- 1963 Karl Ziegler, Giulio Natta
- 1962 Max Ferdinand Perutz, John Cowdery Kendrew
- 1961 Melvin Calvin
1951-1960
- 1960 Willard Frank Libby
- 1959 Jaroslav Heyrovsky
- 1958 Frederick Sanger
- 1957 Lord Alexander R. Todd
- 1956 Sir Cyril Norman Hinshelwood, Nikolay Nikolaevich Semenov
- 1955 Vincent du Vigneaud
- 1954 Linus Carl Pauling
- 1953 Hermann Staudinger
- 1952 Archer John Porter Martin, Richard Laurence Millington Synge
- 1951 Edwin Mattison McMillan, Glenn Theodore Seaborg
1941-1950
- 1950 Otto Paul Hermann Diels, Kurt Alder
- 1949 William Francis Giauque
- 1948 Arne Wilhelm Kaurin Tiselius
- 1947 Sir Robert Robinson
- 1946 James Batcheller Sumner, John Howard Northrop, Wendell Meredith Stanley
- 1945 Artturi Ilmari Virtanen
- 1944 Otto Hahn
- 1943 George de Hevesy
- 1942 1/3 destinado ó Fondo Principal e 2/3 ó Fondo Especial desta sección do premio
- 1941 1/3 destinado ó Fondo Principal e 2/3 ó Fondo Especial desta sección do premio
1931-1940
- 1940 1/3 destinado ó Fondo Principal e 2/3 ó Fondo Especial desta sección do premio
- 1939 Adolf Friedrich Johann Butenandt, Leopold Ruzicka
- 1938 Richard Kuhn
- 1937 Walter Norman Haworth, Paul Karrer
- 1936 Petrus (Peter) Josephus Wilhelmus Debye
- 1935 Frédéric Joliot e Irène Joliot-Curie
- 1934 Harold Clayton Urey
- 1933 1/3 destinado ó Fondo Principal e 2/3 ó Fondo Especial desta sección do premio
- 1932 Irving Langmuir
- 1931 Carl Bosch, Friedrich Bergius
1921-1930
1911-1920
- 1920 Walther Hermann Nernst
- 1919 Destinado ó Fondo Especial desta sección do premio
- 1918 Fritz Haber
- 1917 Destinado ó Fondo Especial desta sección do premio
- 1916 Destinado ó Fondo Especial desta sección do premio
- 1915 Richard Martin Willstätter
- 1914 Theodore William Richards
- 1913 Alfred Werner
- 1912 Victor Grignard e Paul Sabatier
- 1911 Marie Curie