Torre de Santa Cruz
pazo situado na parroquia de Liáns, no concello de Oleiros From Wikipedia, the free encyclopedia
A Torre de Santa Cruz, tamén coñecida cos nomes de Torre de Coruxo[1] ou Pazo de Coruxo[2] é un pazo situado no lugar de Coruxo de Abaixo, na parroquia de Santaia de Liáns (concello de Oleiros). O 17 de outubro de 1994 foi declarado Ben de Interese Cultural (BIC)[3].
| Torre de Santa Cruz | |
|---|---|
 | |
| Concello | Oleiros |
| Provincia | A Coruña |
| Comunidade | Galicia |
| Coordenadas | 43°20′48″N 8°20′36″O |
| Estilo arquitectónico | |
| Estilo orixinal | (-) |
| Estilo actual | (Restaurado e reformado no século XX) |
| Estado actual | En bo estado |
| Véxase tamén | |
| Pazos de Galicia | |
| [ editar datos en Wikidata ] | |
O edificio está formado por varias torres ameadas con perpiaños de granito. Ten os muros recebados, con perpiaños á vista nas esquinas e nos vans[2].
No xardín pódese salientar a presenza dun ombú catalogado na lista de árbores senlleiras de Galicia[4].
A orixe do pazo remóntase ao século XVII e está ligada a unha liñaxe oriúnda da mesma parroquia de Liáns, apelidada Freyre de Moscoso ou Freyre de Somorrostro[5]. Xa a finais do século XVIII, a torre de Coruxo foi adquirida e reedificada por don Martín de Torres Moreno, cabaleiro de Santiago, orixinario de Tierra de Cameros (A Rioxa) e descendente da familia nobiliaria do Solar de Tejada. Martín de Torres Moreno fundou na Coruña unha casa de comercio e banca. Os seus descendentes pasaron a ser parte da elite acomodada coruñesa que posuía quintas de recreo nas parroquias próximas á cidade, na liña do que acontecía con Marcial del Adalid e Francisca Herrera Garrido no veciño pazo de Lóngora ou Emilia Pardo Bazán e Xosé Quiroga tanto no castelo de Santa Cruz como no pazo de Meirás.[6].
O seu bisneto, Fernando Torres Calderón, morreu sen descendencia, de xeito que a propiedade foi incautada polo réxime franquista e pasou ás mans da Sección Femenina falanxista. Este organismo fixo unha profunda reforma do edificio para dedicalo á organización de campamentos de verán[7].
Coa morte do xeneral Franco, o movemento veciñal reclamou o uso do predio, longamente abandonado, para a creación dunha escola pública. En 1981 abríronse as primeiras cinco aulas do Colexio Público As Torres, que foi a orixe do CEIP Plurilingüe Isidro Parga Pondal, inaugurado en 1987 pola Xunta de Galicia nuns terreos contiguos cedidos polo Concello[7].
Dado que o edificio quedara liberado dos seus usos educativos, o Concello de Oleiros reformouno en 1992 e creou o Centro Cultural As Torres, conformado polo Teatro Municipal As Torres[8], a Biblioteca Municipal e Centro de Documentación da Muller "Rosalía de Castro" [9] e mais o Museo Os Oleiros "José María Kaydeda"[10].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
