Turquía
país no sudeste de Europa e oeste de Asia / From Wikipedia, the free encyclopedia
Türkiye Cumhuriyeti (tr) Türkiye (tr) | |||||
Himno | İstiklâl Marşı | ||||
---|---|---|---|---|---|
Lema | «Yurtta sulh, cihanda sulh» | ||||
Localización | |||||
| |||||
Capital | Ancara (1923–) | ||||
Contén a división administrativa | |||||
Poboación | |||||
Poboación | 85.372.377 (2023) (108,95 hab./km²) | ||||
Número de fogares | 26.075.365 (2022) | ||||
Lingua oficial | lingua turca | ||||
Xeografía | |||||
Parte de | |||||
Superficie | 783.562 km² | ||||
Bañado por | Mar Mediterráneo, Mar Negro, Mar Exeo e Mar Levantino (pt) | ||||
Punto máis alto | Monte Ararat (5.137 m) | ||||
Punto máis baixo | Mar Negro (0 m) | ||||
Comparte fronteira con | Siria Bulgaria (1923–) Grecia (1923–) Irán (1923–) Iraq (1932–) Liga Árabe (1945–) Unión Europea (1981–) Xeorxia (1991–) Armenia (1991–) Acerbaixán (1991–) | ||||
Datos históricos | |||||
Precedido por | |||||
Creación | 29 de outubro de 1923 | ||||
Organización política | |||||
Forma de goberno | Estado unitario presidencialismo | ||||
• Presidente da Turquia (pt) | Recep Tayyip Erdoğan (2014–) | ||||
Órgano executivo | Cabinet of Turkey (en) | ||||
• Presidente da Turquia (pt) | Recep Tayyip Erdoğan (2018–) | ||||
Órgano lexislativo | Grande Assembleia Nacional da Turquia (pt) , (Escano: 550) | ||||
Membro de | |||||
PIB nominal | 819.034.484.303 $ (2021) | ||||
Moeda | Lira turca | ||||
Identificador descritivo | |||||
Fuso horario | |||||
Dominio de primeiro nivel | .tr | ||||
Prefixo telefónico | +90 e +36 | ||||
Teléfono de emerxencia | 112 e 177 | ||||
Código de país | TR | ||||
Código NUTS | TR | ||||
Páxina web | turkiye.gov.tr | ||||
Turquía (turco: Türkiye, ˈtyɾcije) —de forma oficial República de Turquía (turco: Türkiye Cumhuriyeti, (Türkiye Cumhuriyeti)— é un país soberano intercontinental, coa maior parte do seu territorio situado na Asia Occidental (95 % do seu territorio) e unha menor na Europa meridional (5 % do seu territorio), que se estende por toda a península de Anatolia (a península de Anatolia atópase entre o mar Negro e o mar Mediterráneo e forma o «corazón» do país) e Tracia Oriental na zona dos Balcáns.
Linda ó nordeste con Armenia, ó norte co mar Negro, ó oeste con Grecia, o mar Exeo e Bulgaria, ó sueste con Irán, e ó sur con Iraq, Siria e o mar Mediterráneo, ó leste con Xeorxia e Acerbaixán. O mar de Mármara, e os estreitos turcos do Bósforo é o Dardanelos, separan Europa de Asia, polo que Turquía está considerado un país transcontinental.[1]
O seu territorio foi o fogar de varias grandes civilizacións: hititas, urartu, cimerios, asirios, persas, grecos, romanos, bizantinos, selxúcidas, otománs e lugar de moitas batallas entre esas civilizacións ao longo da historia. O país inflúe na zona comprendida entre a Unión Europea no oeste e Asia Central no leste, Rusia no norte e Oriente Próximo no sur, polo que adquiriu cada vez máis importancia estratéxica.[2][3]
Turquía é unha república democrática, secular e constitucional, cuxo sistema político foi estabelecido en 1923 baixo o liderado de Mustafa Kemal Atatürk, trala caída do Imperio Otomán após a primeira guerra mundial. Dende aquela, integrouse cada vez máis con Occidente a través da afiliación a organizacións como o Consello de Europa (1949), a OTAN (1952), a OCDE (1961), a OSCE (1973) ou o Grupo dos 20 (1999). Turquía comezou as negociacións para a adhesión plena na Unión Europea no 2005, despois de ter sido membro asociado dende 1963, presentar a súa candidatura no 1987, e estando en vigor un acordo alfandegueiro dende o 1 de xaneiro do 1996. Tamén seguiu fomentando estreitas relacións políticas e económicas co mundo oriental, especialmente cos estados de Oriente Medio, Asia Central ou Asia Oriental.
En termos de produto interior bruto, a súa economía está situada no posto 20º do mundo segundo o Fondo Monetario Internacional (2019). Pola súa localización estratéxica está clasificada como potencia de ámbito rexional por políticos e economistas de todo o mundo.[4][5]
Dende o 1 de xuño de 2022, mudou o seu nome para a ONU e para os idiomas estranxeiros de Turkey (que provocaba confusión coa palagra "pavo" do inglés) a Türkiye.[6]