Célula mesanxial

As células mesanxiais son células especializadas do mesanxio dos riles, que rodean os vasos sanguíneos alí situados. O mesanxio é un tecido situado no corpúsculo renal. As células mesanxiais son células musculares lisas especializadas que funcionan regulando o fluxo de sangue a través dos capilares. Divídense xeralmente en dous tipos, con diferente función e localización, que son:

• Célula mesanxial intraglomerular.
• Célula mesanxial extraglomerular.

Corpúsculo renal. A estrutura azul (A) é a cápsula de Bowman (2 e 3). A estrutura rosa é o glomérulo cos seus capilares. 5a son as células mesanxiais intraglomerulares e 5b son as células mesanxiais extraglomerulares. Entre ambas as dúas forman o mesanxio. Á esquerda, o sangue flúe desde a arteríola aferente (9), a través dos capilares (10), e saen pola arteríola eferente (11).

Célula mesanxial intraglomerular

As células mesanxiais intraglomerulares son pericitos especializados localizados dentro do glomérulo entre os capilares dos glomérulos renais no corpúsculo renal. Son células estreladas con moitas prolongacións cara ao endotelio dos capilares, e con unións comunicantes (gap junctions)^[1].

Exercen principalmente as funcións de filtración, soporte estrutural, e fagocitose.

Filtración e soporte estrutural

As células mesanxiais intraglomerulares proporcionan un soporte estrutural para os capilares glomerulares e regulan o fluxo de sangue en ditos capilares grazas á súa capacidade contráctil. A iniciación da contracción das células mesanxiais é similar á do músculo liso. A contracción das células mesanxiais está asociada coa contracción da membrana basal do endotelio dos capilares glomerulares. Isto causa o decrecemento da área superficial da membrana basal e así producen un descenso da taxa de filtración glomerular.^[2][3]

As células mesanxiais intraglomerulares contribúen tamén de forma importante á formación da matriz extracelular, a cal contén fibronectina, coláxeno tipo IV, perlecán, e laminina. Liberan tamén mediadores inflamatorios e inmunes.^[4]

Fagocitose

As células mesanxiais tamén fagocitan compoñentes da lámina basal e inmunoglobulinas. Son un exemplo pouco común de células fagocíticas derivadas de células musculares lisas e non de monocitos. As células mesanxiais colaboran cos neutrófilos na eliminación doutras células mesanxiais que sufriron apoptose e tamén outros residuos situados nos glomérulos.^[5]

Célula mesanxial extraglomerular

As células mesanxiais extraglomerulares, tamén chamadas células do lacis (ás veces escrito de Lacis), células da almofada polar ou células de Goormaghtigh (en honor do patólogo belga Norbert Goormaghtigh)^[6], están localizadas nos riles fóra do glomérulo, situadas nas proximidades do polo vascular da mácula densa, entre esta e as arteríolas aferente e eferente. As células do lacis forman parte do aparato xustaglomerular xunto con outros dous tipos de células: as da mácula densa do túbulo contornado distal e as células xustaglomerulares da arteríola aferente. Este aparato controla a presión sanguínea por medio do sistema renina-anxiotensina-aldosterona. Son células que envían prolongacións ata preto da mácula densa e presentan moitas unións comunicantes. Con microscopía electrónica a base das células da macula densa parece interdixitarse coas células do lacis de modo complexo. Son bastante planas e están unhas encima das outras separadas por unha rede de membranas basais. Son en xeral células agranulares, pero algunhas presentan pequenos gránulos.^[7] A función específica das células do lacis non se coñece con exactitude, aínda que foron asociadas coa secreción de eritropoetina e poderìan ter unha función de soporte e colaboraren co aparato xustaglomerular e contribuíren ao control tubuloglomerular.^[8][9]