Divulgación científica

A divulgación da ciencia é o labor de transmitir ao público non especializado o coñecemento acadado pola investigación científica. Na sociedade actual a tradicional fronteira entre humanidades e ciencia ten cada vez menos sentido, xa que os dous campos son esenciais para obter unha formación cultural íntegra e coherente. Polo tanto, os divulgadores da ciencia consideran de grande importancia que a xente teña unha comprensión básica dos fenómenos científicos, pola súa importancia a nivel tanto práctico como filosófico.

Carl Sagan, coñecido polo seu labor como divulgador científico pola súa serie documental e libro Cosmos: A Personal Voyage.

En Galicia existen varias iniciativas de divulgación científica, entre as que destacan as levadasa a cabo polos Museos Científicos Coruñeses, as Universidades galegas, a Compañía de Radio Televisión de Galicia ou o Consello da Cultura Galega.

Divulgadores máis coñecidos

Entre os autores máis coñecidos de obras de divulgación científica atópanse (aquí cítanse, a maneira de exemplo, algunhas das súas contribucións máis coñecidas):

• Ciencia:
  • George Gamow (ciencia moderna, o libro One Two Three ... Infinity)
  • Diego Golombek (programa de TV Proyecto G)
  • Leonardo Moledo (libro Diez teorías que conmovieron al mundo)
  • Yakov Perelman (física, matemáticas e astronomía)
  • James Randi (método científico e ciencia en xeral)
• Antropoloxía:
  • Desmond Morris (antropoloxía; libros The Naked Ape e The Human Zoo)
• Arqueoloxía:
  • Juan Luis Arsuaga (Paleontoloxía)
  • José María Bermúdez de Castro (evolución humana)
  • Jacob Bronowski (a serie de televisión/o libro The Ascent of Man)
  • Eudald Carbonell Roura (arqueoloxía e evolución humana)
  • Stephen Jay Gould (bioloxía, evolución e historia da ciencia)
• Astronomía:
  • Isaac Asimov (divulgación da astronomía e outras disciplinas científicas)
  • Neil deGrasse Tyson (astrofísica)
  • Stephen Hawking (astrofísica; libro A Brief History of Time e outros)
  • Carl Sagan (astronomía; a serie de televisión/o libro Cosmos: A Personal Voyage)
• Bioloxía:
  • David Attenborough (reportaxes sobre natureza, como a serie de televisión The Living Planet)
  • Rachel Carson (ecoloxía; o libro Silent Spring)
  • Jacques-Yves Cousteau (oceanografía)
  • Richard Dawkins (bioloxía; o libro The Selfish Gene)
  • Gerald Durrell (zooloxía)
  • Félix Rodríguez de la Fuente (a serie de televisión El hombre y la Tierra)
  • James D. Watson (o libro The Double Helix)
• Física:
  • Brian Cox (física)
  • Paul Davies (física)
  • Brian Greene (física; libro The Elegant Universe)
  • Michio Kaku (física)
  • Walter Lewin (física; libro For the Love of Physics)
• Matemáticas:
  • Martin Gardner (artigos de divulgación das matemáticas)
• Medicina:
  • Steven Pinker (psicoloxía)
  • Oliver Sacks (neuroloxía)

Moitos dos divulgadores máis exitosos foron científicos, ou tiveron formación científica. Tal é o caso de Carl Sagan quen traballou tanto no programa Voyager de exploración espacial ou SETI, de busca de rastros de vida intelixnete no Universo, como na súa famosa serie de televisión Cosmos: A Personal Voyage. Pero outros, como Timothy Ferris (autor de múltiples libros sobre astronomía), formáronse primeiro como comunicadores e logo enfocáronse nalgún aspecto da ciencia. Tamén hai casos, moi senlleiros, de divulgadores científicos cunha formación autodidacta, caso de Rodríguez de la Fuente, que era dentista, ou Cousteau, oficial da Mariña.

Ciencia ficción e divulgación científica

Dentro do xénero literario da ciencia ficción, as obras de ciencia ficción dura adoitan presentar temas científicos cun calado o suficientemente preciso como para ser consideradas obras de divulgación científica. Destacan neste apartado específico:

• Isaac Asimov
• Stephen Baxter
• Arthur C. Clarke
• Fred Hoyle

A divulgación científica na web

Páxinas persoais

• Microsiervos, blog en castelán sobre ciencia e tecnoloxía.
• Blog de Enrique Dans.

Páxinas de institucións

• TED, en inglés, do organización sen ánimo de lucro do mesmo nome.

A divulgación científica en Galicia

• Enrique Macías Ruiz, químico e promotor da Olimpiada galega de Química.
• Museos Científicos Coruñeses.
• Jorge Mira, físico e divulgador nos medios.
• Ciencianosa, programa da TVG.
• Galiciencia, feira científica para estudantes que se celebra en Ourense.
• GCiencia, periódico dixital en galego sobre ciencia^[1].
• Efervesciencia, programa de ciencia da Radio Galega.
• Isabel Seca Vijande, enxeñeira química, profesora e divulgadora en GCiencia.^[2]