Iereván

Iereván^[1][2] ou Ereván^[3] (en armenio: Երևան , pronunciado [ˌjerəˈvɑːn]; ruso: Ереван) é a capital de Armenia. Localizada nas ribeiras do río Hrazdan a 1.200 m de altitude, ten 1 088 300 habitantes (2004).

Iereván

Երևան (hy)
Bandeira Brasón
Epónimo	Castelo de Erebuni
Localización
40°10′53″N 44°30′52″L
Estado	Armenia
Capital de	Erivansky Uyezd (en) Armenian Oblast (en) Canato de Erevã (pt) República Democrática de Armenia Gubernia de Erevã (pt) Armenia (1991–)
Contén a división administrativa	Ajapnyak District (en) Arabkir District (en) Avan District (en) Davtashen District (en) Kanaker-Zeytun (en) Kentron Malatia-Sebastia District (en) Nor Nork District (en) Nork-Marash District (en) Nubarashen District (en) Shengavit District (en) distrito de Erebuni
Poboación
Poboación	1.106.300 (2024) (4.873,57 hab./km²)
Lingua oficial	lingua armenia
Xeografía
Parte de	central Armenia (en)
Superficie	227 km²
Bañado por	Rio Razdã (pt) e Yerevan Lake (en)
Altitude	987 m
Datos históricos
Fundador	Argishti I
Creación	782 a. C.
Evento clave 26 de setembro de 1603 Siege of Yerevan (en) 11 de setembro de 1616 Siege of Erivan (en) xullo de 1804 Siege of Erivan (en) 1808 Siege of Erivan (en)
Organización política
• Xefe do goberno	Tigran Avinyan (en) (2023–)
Órgano lexislativo	mairie d'Erevan (pt) , (Escano: 65)
Membro de	Federación Mundial de Cidades Turísticas Organización das Cidades do Patrimonio Mundial
Identificador descritivo
Código postal	0001–0099
Fuso horario	UTC+04:00
Prefixo telefónico	10
ISO 3166-2	AM-ER
Outro
Irmandado con	Rostov do Don Florencia Belváros-Lipótváros ../... 43+
Sitio web	yerevan.am

Historia

Véxase tamén: Historia de Armenia.

Historia antiga

Iereván é unha cidade antiga que aparece xa nunha estela do rei de Urartu Argishti I, que lembra a fundación de Erebuni (Էրեբունի) no ano 782 a.C.; na actualidade aínda se conservan as ruínas da fortaleza. Desde entón ten sido un lugar de importancia estratéxica e unha encrucillada de camiños nas rutes de caravanas que ligaban Europa e a India. Foi denominada Iereván (ou Ereván) desde, polo menos, o século VII a.C., cando era capital de Armenia so dominio dos persas.

A cidade seguiu, en xeral, o destino de Armenia, sendo disputada por romanos e persas ou partos, até que pasou a dominio musulmán e de sucesivas dinastías rexionais. Máis tarde foi obxecto de disputa entre Persia e o Imperio Otomán. Foi sede seu dun Khanato independente á morte de Nadir Shah (Khanato de Iereván). Conquistada por Rúsia en 1827, os persas cedérona formalmente en 1828.

Historia contemporánea

No ano 1918, ao rematar a primeira guerra mundial, foi declarada capital da nova República independente de Armenia, e entre 1920 e 1990 foino da República Socialista Soviética de Armenia, dentro da Unión de Repúblicas Socialistas Soviéticas. En 1991, xa co país de novo independente, mantivo o rango de capitalidade e o seu urbanismo foi remodelado para tentar eliminar as características soviéticas.