Hallux

O hallux é o nome científico do primeiro pododáctilo (primeiro dedo) do pé do ser humano (que recibe o nome vulgar de "dedo gordo do pé").^[1][2][3]

O hallux (dedo gordo do pé) é o maior dedo á dereita nesta foto dun pé esquerdo

En xeral, tamén se lle dá este nome ao primeiro dedo das patas traseiras dos vertebrados tetrápodes.

No ser humano

O hallux é o dedo correspondente ao dedo polgar, pollex ou pólice, nos membros superiores. Posúe, a diferenza dos outros dedos, dúas falanxes en lugar de tres.

O ser humano es o único primate no que o hallux está aliñado en paralelo co resto dos dedos, sendo este un factor clave para a locomoción bípede. Por iso, non é estraño que as malformacioóns, infeccións e outras patoloxías deste dedo, como os hallux valgus (xoanetes),^[4] produzan un grande impacto para a calidade de vida do paciente e requiran de cirurxía correctora.

O dedo gordo tamén é un obxecto de atracción e prácticas sexuais para algúns individuos.

Nos animais

En anatomía comparada dos tetrápodes, hallux é o termo latino que designa ao dedo máis interno ou medial do pé. A identidade destes dedos e a súa diferenza cos dedos dos membros superiores puideron xurdir no curso da evolución simultaneamente coa aparición do quiridio nos vertebrados, probabelmente en primeiro lugar nos peixes ripidistios e rizodóntidos.

En varios animais, como nos homínidos (gorilas, chimpancés e orangutáns) e en varios marsupiais (como o coala) teñen o hallux opoñíbel aos restantes dedos, como o dedo polgar humano, ou matapiollos.^[5]

Nas aves está oposto ao resto dos dedos do pé, para permitirlles suxeitárense firmemente ás pólas das árbores cando pousan nelas.