Macrosfénidos

Os macrosfénidos (Macrosphenidae) constitúen unha familia de aves canoras de recente creación. A maioría das súas especies estaban antes incluídas na familia Sylviidae, aínda que unha das especies, Achaetops pycnopygius, foi situada na familia Timaliidae. Diversos estudos moleculares dos Sylviidae e outras familias de aves da superfamilia Sylvioidea (que inclúe as lavercas, andoriñas e ferreiriños) atoparon que os macrosfénidos non formaban parte da familia Sylviidae senón que eran unha rama temperán (basal) de todo o clado Sylvioidea.^[1][2]

Macrosfénidos
Sphenoeacus afer
Clasificación científica
Reino: Animalia Filo: Chordata Clase: Aves Orde: Passeriformes Superfamilia: Sylvioidea Familia: Macrosphenidae Wolters, 1983
Xéneros
ver texto

Distribución e hábitat

Os macrosfénidos habitan un conxunto de hábitats na África subsahariana. Estes van desde selvas primarias a bordos de bosques e hábitats de bosques abertos nos Macrosphenus, sabanas arboradas a matos áridos e matogueira no caso dos Sylvietta, áreas de rochas soltas e praderías nos Achaetops pycnopygius, e praderías no Melocichla mentalis e Sphenoeacus afer. A familia é moi maioritariamente non migratoria, aínda que Melocichla mentalis e Sylvietta brachyura realizan algúns movementos localizados en África occidental relacionados coa estación das chuvias.^[3]

Descrición

Os macrosfénidos varían en tamaño desde os Sylvietta máis pequenos, que miden 8 cm de lonxitude e pesan só 6,5 g, ata os Sphenoeacus afer, que miden de 19 a 23 cm de lonxitude e o Melocichla mentalis que pesa 29 e 40 g. Hai unha diferenza considerable en aparencia entre os xéneros; por exemplo os dous Melocichla mentalis e o Cryptillas victorini posúen colas graduadas longas, mentres que os Sylvietta teñen colas que apenas se estenden alén das coberteiras e ás pregadas.^[3]

Comportamento

Os macrosfénidos comen insectos moi variados. Os Macrosphenus e Sylvietta aliméntanse no dosel arbóreo e nos arbustos, en solitario ou en parellas e ás veces en pequenos grupos, mentres que outras especies son máis terrestres. Onde aparecen á vez dúas especies, como o Sylvietta whytii e o Sylvietta rufescens en certas zonas da súa área de distribución, ocorre unha partición de nicho, no que unha das especies se alimenta no dosel e a outra especie se alimenta máis abaixo nos arbustos e árbores. Algunhas especies de Sylvietta e Macrosphenus únense ás veces a bandadas mixtas de alimentación.^[3]

A reprodución é estacional e xeralmente sincronizada para coincidir co final da estación seca e inicios da estación chuviosa; nas especies con amplas áreas de distribución isto pode levar a unha considerable variación en canto ao momento exacto. Non hai información dabondo para moitas especies, pero as que foron estudadas son territoriais e monógamas. O deseño do niño varía dentro da familia; os Sylvietta constrúen un niño con forma de bolsa profunda pendurada dunha rama; mentres que o Cryptillas victorini, Sphenoeacus afer e o Melocichla mentalis constrúe niños con forma de copa tecidos con herbas.^[3]

Status e conservación

A maioría das especies desta familia considérase en estado bastante seguro e están listadas pola IUCN como en estado pouco preocupante. Unha especie, Macrosphenus pulitzeri, está listada como especie en perigo. A especie é endémica dos bosques que se encontran en escarpas do oeste de Angola, un hábitat ameazado pola deforestación e a expansión da agricultura de queima e roza, e a poboación crese que non pasa de algo menos de mil individuos e segue declinando. Outra especie en perigo potencial Sylvietta (leucophrys) chapin, que pode ser unha especie de seu ou unha subespecie de Sylvietta leucophrys. O status desta especie é incerta, xa que os conflitos na zona impediron facer unha avaliación, pero mesmo podería estar xa extinta.

Especies

Sylvietta rufescens

• Xénero Sylvietta
  • Sylvietta virens
  • Sylvietta denti
  • Sylvietta leucophrys
    • Sylvietta (leucophrys) chapini – talvez extinta a finais do século XX
  • Sylvietta brachyura
  • Sylvietta philippae
  • Sylvietta ruficapilla
  • Sylvietta whytii
  • Sylvietta isabellina
  • Sylvietta rufescens
• Xénero Melocichla
  • Melocichla mentalis
• Xénero Achaetops
  • Achaetops pycnopygius
• Xénero Sphenoeacus
  • Sphenoeacus afer
• Xénero Cryptillas – antes Bradypterus (agora en Locustellidae)
  • Cryptillas victorini
• Xénero Macrosphenus
  • Macrosphenus kempi
  • Macrosphenus flavicans
  • Macrosphenus concolor
  • Macrosphenus pulitzeri
  • Macrosphenus kretschmeri