mba'asy vai ombyaíva tajyapỹi ha yvypóra rete pehẽnguekuéra ku'erã From Wikipedia, the free encyclopedia
Parkinson mba'asy ojeheróva avei parkinson añónte, ha'e peteĩ tajyapỹi mba'asy vaiete oikóva umi tajyapỹi oñembyaívo ha ohundíva yvypóra rete pehẽnguekuéra ku'erã ha ambuéva pehẽngue. Mbeguekatúpe ojehechauka ko mba'asy, ivaivévo, ojehechaukave mba'asyapypẽ yvypóra rete pehẽngue ku'erãme.[1][2] Umi mba'asyapypẽ ojehechavéva tapicha hasývape iñepyrũme niko ipo ryrýiva, hete nomýi porãiva ha oku'e mbegue, ha hasy ichupe oguata hag̃ua.[1] Ikatu avei hasy ichupe ojepy'amongeta hag̃ua, oke porã ha oñeñandukuaa hag̃ua.[1][3] Teko tarova oúva ko mba'asýgui ojehechave heta ára rire umi tapicha hasývape.
Parkinson mba'asy | ||
---|---|---|
Ñemohenda ha marandu ambuéva | ||
CIE-10 | G20, F02.3 | |
CIE-9 | 332.0 | |
CIAP-2 | N87 | |
OMIM | 168600 | |
DiseasesDB | 9651 | |
MedlinePlus | 000755 | |
PubMed | Buscar en Medline mediante PubMed (en inglés) | |
Sinónimos | ||
IDAT | ||
Pohano rehegua | ||
[editar datos en Wikidata] |
Yvypóra rete pehẽnguekuéra ku'erã oñembyai omanógui umi tekoveapỹi oĩva peteĩ vorekuépe yvypóra apytu'ũme ojejapohápe dopamína (ko dopamína ha'e tekoveapỹi ogueraháva marandu tekoveapỹi ambuévape, upéicha ikatu jajapo ñande retépe mba'e jajaposéva).[4][5]) Ne'ĩra ojeikuaa porãite mba'érepa omano umi tekoveapỹi apytu'ũme.[2]
Ndojeikuaa porãi avei moõguipa ou ko mba'asy, oje'e ouha ojoajúvo mba'e heñoi'ypýva (mba'e ñande retépe oúva ypykuekuéragui) ha mba'e ñande rekohágui ikatúva ome'ẽ ko mba'asy.[2] Umíva oreko peteĩ hasýva ijypykue térã iñemoñare apytépe ojehechave tesaparápe. Mba'e ñande rekohágui ikatu ha'e ñane aguĩetérõ umi tymbachu'i jukahágui, oñembota vaírõ térã ojeikutúrõ ñane akã;[2] térã heta ára pukukuévo ñane aguĩetérõ peteĩ solvente-gui hérava tricloroetileno.[6] Ambuéicha rupi, ojehecha oñangarekoha ko mba'asýgui yvypóra retére umi cafeína ha nicotína .[7][2][8]
Jaikuaa hag̃ua ñande rasýrõ, jahecha va'erã mba'épa umi mba'asyapypẽ, ikatu jajapo apytu'ũ ra'anga resa'ỹijo jaikuaa porã hag̃ua ndaha'eiha mba'asy ambuéva.[1] Parkinson mba'asy jepínte ojehecha tapichakuéra orekóva hetave 60 arýgui, umíva niko amo 1% opaite yvypóra yvy ape ári oreko ko mba'asy.[1][9] Ary 2015 jave, ko mba'asy ombohasa'asy 6.2 sua tapichápe ha amo 117.400 omano.[10][11] Oikuaa rire hasyha, ikatu oiko gueteri 7 térã 15 ary omano mboyve.[3]
Ndaipóri mba'e omonguerakuaáva ko mba'asy; oñempohanónte ani hag̃ua ivaive umi mba'asyapypẽ.[1][12]
Ko mba'asy réra ou pohanohára Ingyatérra pegua James Parkinson, oikuaauka va'ekue ary 1817-pe aranduka peteĩha omombe'úva hesakãitépe ko mba'asy rehegua.[13][14]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.