From Wikipedia, the free encyclopedia
Ta Coontae Ghivlyn (Yernish: Contae Átha Cliath, Baarle: County Dublin), ny Ard Ghivlyn jiu[1] (Yernish: Réigiún Átha Cliath, Baarle: Dublin Region), ny ard as ny choontae tradishoonagh ta goaill stiagh ard-valley Ghivlyn, preeu-valley Nerin, myrane lesh ny coondaeghyn noa-emshiragh Doon Laoire-Rhaa yn Doon, Fine Goal as Divlyn Yiass. She Lught-Reill Ardjynagh Ghivlyn ny lught-reill ardjynagh da'n ard. Va Divyln nane jeh ny coondaeghyn shinney ayns Nerin dy ve kiaddit, ayns ny 1100yn jeianagh liorish Ree Juan Hostyn.
Coontae Ghivlyn County Dublin Contae Bhaile Átha Cliath | ||
Jarroo-raa: Beart do réir ár mbriathar | ||
---|---|---|
Soiaghey | ||
| ||
Staydraa | ||
Queiggey: | Queiggey Lion | |
Parlamaid ny h-Oarpey: | Divlyn | |
Balley coontae: | Divlyn | |
Coad: | D | |
Eaghtyr: | 921 km² (30oo) | |
Earroo yn phobble (2006) | 1,186,821 (1d) |
Ta Divlyn ny hoie er coose hiar Nerin ayns Queiggey Lion.
Va staydys coontae formoil ec yn ard roish y skeaylley echey myr coontae ayns 1994, lesh Ayrn 9 Cooid 1(a) jeh'n Local Government (Dublin) Act, 1993 as eh gra "dy bee jerrey lesh y choontae" veih'n 1-d Jerrey Geuree 1994.[2] Ec y traa shen, as myr freggyrt rish tuarastyl jeh'n Choonseil Oarpagh va taishbyney dy row Nerin ny çheer smoo laarit 'syn Unnaneys Oarpagh, v'eh briwnyssit nagh row un choontae 'syn ard so-stiurey as deynlagh rere perspeghtaght ghurneilys ynnydagh. Va'n coontae skeayllt dy formoil as va ny coondaeghyn Doon Laoire-Rhaa yn Doon, Fine Goal, as Divlyn Yiass currit ayns e ynnyd, lesh soiaghey coontae hene ec dagh fer jeu. Va fys mie ec y reiltys er mooads y slattys v'er ny gholl trooid y Dáil, as eh currit ayns noteyn dy geyre ec Avril Doyle ayns Dáil Éireann er 3 Sauin 1993, tra v'eh fogrit eck dy row "Y Billey roin jiu cur jerrey lesh Coontae Ghivlyn dy breeoil, as myr dooiney va ruggit as troggit 'syn ard shoh ayns Nerin ta mee smooinaghtyn dy vel eh quaagh dy vel shin 'sy Thie shoh cur jerrey lesh Coontae Ghivlyn. Cha nel mee shickyr dy vel ny Divlynee toiggal cre ta shin jannoo jiu, agh she shen yn stayd dy breeoil."[3]
'Sy traa t'ayn jiu, ta kuse vooar dy heshaghtyn, bingyssyn steat as fwirranyn spoyrt gobbraghey er bunneydys "Choontae Ghivlyn". Rere shen, ta tharmane ayn mychione leighoilid ny coondaeghyn noa - ga dy vel staydys coontae reiragh oc as y staydys shen yn un staydys ta freilt rere y vunraght ayns Pobblaght Nerin. Ta cur sheese er Coontae Ghivlyn ayns slattyssaght myr "Ard Ghivlyn" ynrican rere conaantyn y Local Government Act, 1991 (Regional Authorities) (Establishment) Order, 1993,[1] as she shen y termeeaght ta ymmydit dy h-oikoil ec ny kiare coonseilyn reiragh ayns Divlyn ayns cuir-magh naight bentyn rish ard y çhenn choontae. Ta ymmyd er lheh jeh'n enmys Ard Ghivlyn Mooar cur seose tharmane chammah, as yn ard shen jeant seose jeh Ard Ghivlyn myrane lesh ny coondaeghyn Keeill Darey, yn Vee as Keeill Mantan. Rere coontey-pobble ny bleeaney 2002[4] va 1,122,821 cummaltee ayns Ard Ghivlyn, as eh jannoo 28% jeh pobble ny çheerey.
Ta Coonseil Ard-Valjagh Ghivlyn er ve ayn er feie ram eashyn, er enney myr Co-chorp Ghivlyn myr coontae corpagh, as va Coonseil Choontae Ghivlyn scryssit magh 'sy vlein 1994. Va tree coonseilyn noa currit ayns e ynnyd: T'ad ny rheynnyn reiragh ynnydagh t'ayns Ard Ghivlyn jiu na:
Ennym | Caslys çheerey |
Eaghtyr | Earroo yn phobble: | |
km² | mi ker | |||
Divlyn | 1 | 114.99 km2 (12.6%) | 44.40 mi ker (12.6%) | 505,739 (42.6%) |
Doon Laoire-Raah yn Doon | 2 | 127.31 km2 (13.9%) | 49.15 mi ker (13.9%) | 193,688 (16.3%) |
Fine Goal | 3 | 448.07 km2 (49.1%) | 173.00 mi ker (49.1%) | 239,813 (20.2%) |
Balley Aah Cleeah Yiass | 4 | 222.74 km2 (24.4%) | 86.00 mi ker (20.2%) | 246,919 (20.8%) |
Ayns Mee Voaldyn ny bleeaney 2009, v'eh fogrit magh ec John Gormley, Shirveishagh Çhymmyltaght, Eiraght as Gurneilys Ynnydagh, dy bee "Meoir Ghivlyn" reiht dy jeeragh veih 2010, as va ny currymyn echey cosoylagh rish ad t'ec Meoir Lunnin, as dy bee e churrymyn sheeynt magh er feie ny kiare rheynnyn reiragh çheusthie jeh shenn choontae Ghivlyn.[5] Bee'n Meoir ny chaairliagh er Údarás Iompair Bhaile Átha Cliath.[6] Ta Ard-Veoir Ghivlyn roie ny chaairliagh er y Choonseil Ard-Valjagh, as ta'n oik shen er ny reih dagh blein.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.