From Wikipedia, the free encyclopedia
Haƙƙin jama'a na son kai [1] babban ka'ida ce a cikin dokokin duniya na zamani (wanda aka fi sani da jus cogens rule), wanda ke daure, kamar haka, akan Majalisar Ɗinkin Duniya a matsayin fassara mai iko na ƙa'idodin Yarjejeniya . [2] [3] Ya bayyana cewa, al'ummomi, bisa mutunta ka'idar 'yancin kai da daidaiton damammaki, suna da 'yancin zabar ikonsu da kuma matsayin siyasar kasa da kasa ba tare da tsangwama ba. [4]
Ƙaddamar da kai | |
---|---|
principle of law (en) | |
Bayanai | |
Ƙaramin ɓangare na | Haƙƙoƙi |
Bangare na | international law (en) |
Facet of (en) | bourgeois nationalism (en) |
Depicted by (en) | self-determination (en) |
An fara bayyana ra'ayin a cikin shekarun 1860s, kuma ya bazu cikin sauri bayan haka. [5][6] A lokacin da kuma bayan Yaƙin Duniya na ɗaya, Firayim Ministan Tarayyar Soviet Vladimir Lenin da Shugaban Amurka Woodrow Wilson sun ƙarfafa ƙa'idar. [5] [6] Bayan ya sanar da maki goma sha huɗu a ranar 8 ga Janairu 1918, a ranar 11 ga Fabrairu 1918 Wilson ya ce: "Dole ne a mutunta buri na ƙasa; mutane na iya zama rinjaye kuma a yanzu ta hanyar yardarsu kawai. 'Ƙaddamar da kai' ba magana ce kawai ba; shi ne ka’ida ta aiki ta wajibi.”
A lokacin Yaƙin Duniya na II, an haɗa ƙa'idar a cikin Yarjejeniya ta Atlantika, wanda aka ayyana a ranar 14 ga Agusta 1941, ta hannun Franklin D. Roosevelt, Shugaban Amurka, da Winston Churchill, Firayim Minista na Burtaniya, wanda ya yi alkawalin Babban maki takwas na Yarjejeniya. [7] An amince da ita a matsayin haƙƙin shari'a na duniya bayan an jera shi a fili a matsayin haƙƙi a cikin Yarjejeniya ta Majalisar Dinkin Duniya .
Ka'idar ba ta bayyana yadda za a yanke shawara ba, ko kuma menene sakamakon zai kasance, ko 'yancin kai, tarayya, kariya, wani nau'i na 'yancin kai ko kuma cikakken hadewa . Haka nan bai bayyana abin da ya kamata a ce keɓe tsakanin mutane ba—ko abin da ya zama mutane . Akwai ma'anoni masu cin karo da juna da ma'auni na shari'a don tantance ko wane ƙungiyoyi ne za su iya da'awar haƙƙin yancin kai. [8]
A fa]a]a, kalmar }addamar da kai kuma tana nufin za~i ayyukan da mutum ya yi ba tare da tilastawa daga waje ba.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.