Istwa feminis
From Wikipedia, the free encyclopedia
Istwa feminis la kòmanse nan dezyèm mwatye XIX syèk la, lè mo feminis la te parèt premye anba kout plim Alexandre Dumas fils, apresa ak Hubertine Auclert. Poutan, depi nan fen Mwayennaj yo, gen otè ki kritike plas yo bay fanm nan sosyete a. Diskou feminis la, depi moman sa a, te pran plizyè syèk pou devlope epi parèt kòm yon mouvman ki reklame, okòmansman, egalite sivik ak sivil fanm ak gason epi apre yon liberasyon fanm anba jouk patriyakal la.
Soti nan aparisyon feminis estriktire sa a, istwa li pi souvan divize an twa peryòd pandan te gen kèk reklamasyon ki pi enpòtan. Se konsa, premye vag la refere ak XIXyèm ak kòmansman XXyèm syèk la lè prensipal revandikasyon yo gen rapò ak dwa pou vote, kondisyon travay ak dwa pou edikasyon pou fanm ak tifi. Dezyèm vag ( 1960-1980 ) te denonse inegalite lwa yo, men tou inegalite kiltirèl yo e te poze kesyon sou wòl fanm yo bay nan sosyete a . Twazyèm vag la (fen ane 1980 yo - kòmansman ane 2000 yo ) konsidere kòm yon kontinyasyon dezyèm vag la ak yon repons a echèk li yo.
Si divizyon sa a domine nan kritik oksidantal yo - byenke anpil feminis an Frans konsidere ke twazyèm vag la se espesifik mouvman Ameriken an - li pa ka aplike nan istwa a nan feminis nan lòt pati nan mond lan. Literati sou sijè a gen tandans neglije lòt kilti ak sivilizasyon, alòske mouvman pou defans dwa fanm parèt depi nan kòmansman 20yèm syèk la sou lòt kontinan, anplis souvan enspire pa lide oksidantal yo. Tou depan de peryòd, kilti oswa peyi a, feminis atravè mond lan te defann diferan kòz ak parèt diferan objektif. Kalifikasyon feminis yo pou mouvman sa yo sijè a konfli. Vreman vre, pifò istoryen feminis yo, nan Lwès la, dakò ke tout mouvman ak tout travay ki fèt pou jwenn dwa pou fanm yo dwe konsidere kòm mouvman feminis menm si manm yo pa fè reklamasyon yo se konsa, alòske kèk istoryen kwè ke tèm nan ta dwe aplike. sèlman nan mouvman feminis modèn lan ak siksesè li yo.