Արքայադուստր գորտը
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Արքայադուստր գորտը (ռուս.՝ Царе́вна-лягу́шка), ռուսական ժողովրդական հեքիաթ։ Նմանատիպ սյուժեով հեքիաթներ հայտնի են մի շարք եվրոպական երկրներում, ինչպես, օրինակ, Իտալիայում, Հունաստանում, ինչպես նաև հանդիպում է բուրիաթների, բաշկիրների, թաթարների մոտ։ Ա. Ն. Աֆանեսևի «Ռուսական ժողովրդական հեքիաթներ» ժողովածուի մեջ ներառված է 104 համարի տակ։ Հեքիաթի մեջ գործող կերպարը գեղեցիկ աղջիկ է, ով սովորաբար տիրապետում է կախարդանքի հմտություններին և ստիպված էր ժամանակավոր ապրել գորտի կերպարանքով։
| Արքայադուստր գորտը | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | հեքիաթային սյուժե և Ռուսական ժողովրդական հեքիաթներ |
| Ժանր | ժողովրդական հեքիաթ |
| Բնագիր լեզու | ռուսերեն |
 The Frog Princess | |
Թագավորն ուներ երեք որդի։ Փոքրի անունն էր Իվան արքայազն։ Գալիս է արքայի որդիների ամուսնանալու ժամանակը։ Իվան արքայազն ստիպված էր ամուսնանալ գորտի հետ, որովհետև նրա գտել էր ծիսական արարողության ժամանակ (արքայազններն առանց նշան բռնելու կրակում էին նետով, որտեղ ընկնում է նետը, այնտեղ էլ փնտրում էին հարսնացուին)։ Գորտը, ի տարբերություն Իվան արքայազնի եղբայրների կանանց, գերազանց կատարում է իր սկեսրայրի` արքայի տված առաջադրանքները կախարդանքի (ըստ հեքիաթի մի տարբերակի) կամ «մայրիկ-դայակների» (ըստ մյուս տարբերակի) օգնությամբ։ Երբ արքան Իվանին իր կնոջ հետ հրավիրում է խնջույքի, նա գալիս է չքնաղ աղջկա կերպարանքով։ Իվանը գաղտնի այրում է կնոջ կաշին, ինչն ստիպում է նրան հեռանալ։ Արքայազնը գնում է նրան փնտրելու, գտնում է նրան Կոշչեյի տանը և ազատում կնոջը։
Ըստ Աառնե-Թոմպսոնի դասակարգման սյուժեն կրում է 402 համարը։
Արքայադուստ գորտի մասին սյուժեն ռուսական հեքիաթներից որոշ փոփոխություններով անցել է Ռուսաստանի մի շարք ազգերի, օրինակ, բաշկիրների և թաթարների ժողովրդական հեքիաթների մեջ։ Առաջին անգամ 1903 թվականին հրապարակված բույրաթական «Ուտա-Սագան-բատոր» հեքիաթի բազմաշերտ սյուժեի վերջնական տարբերակում ներկայացված է նաև նմանատիպ սյուժե։ Միևնույն ժամանակ առաջադրանքներ կատարելիս գորտի օգնականը դառնում են սև շունը և սպիտակ կովը, որը թիակին սև նշան ունի[1]։
2017 թվականի հոկտեմբերի 3-ին քաղաք Կուրգանսկի մարզի Շադրինսկ քաղաքն ըստ Ռուսաստանի հեքիաթային քարտեզի ճանաչվել է Արքայադուստր գորտիԵլենա հրաշալիի ծննդավայր[2]։ Դա տեղի է ունեցել շնորհիվ 19-րդ դարի գավառագետ և լուսավորիչ Ա. Ն. Զիրյանովայի[3]։
.jpg)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
