Բերտրան Արթուր Ուիլյամ Ռասել (անգլ.՝ Bertrand Arthur William Russell, 3rd Earl Russell, մայիսի 18, 1872(1872-05-18)[1][2][3][…], Թրելեչ, Trellech United, Մոնմութշիր, Ուելս, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[4] - փետրվարի 2, 1970(1970-02-02)[5][1][2][…], Պենհինդեդրա, Գվինեդ, Ուելս, Միացյալ Թագավորություն[4] և Պենհինդեդրա, Գվինեդ, Ուելս, Միացյալ Թագավորություն[4]), անգլիացի մաթեմատիկոս, փիլիսոփա և հասարակական գործիչ։ Խոր հետք է թողել 20-րդ դարի փիլիսոփայական, տրամաբանական, մաթեմատիկական և բնագիտական մտքի զարգացման վրա։ Դեյվիդ Հյումի փիլիսոփայական հայացքների հետևորդ էր։ Ստեղծել է տրամաբանական ատոմիզմի կոնցեպցիան և մշակել է դեսկրիպցիաների տեսությունը։ Հայտնի է որպես հակաֆաշիստական և հակառազմական շարժումների ակտիվ կազմակերպիչ։
Արագ փաստեր Բերտրան Ռասելանգլ.՝ Bertrand Arthur William Russell, Ծնվել է ...
Բերտրան Ռասել անգլ.՝ Bertrand Arthur William Russell |
---|
|
Ծնվել է | մայիսի 18, 1872(1872-05-18)[1][2][3][…] Թրելեչ, Trellech United, Մոնմութշիր, Ուելս, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[4] |
---|
Մահացել է | փետրվարի 2, 1970(1970-02-02)[5][1][2][…] (97 տարեկան) Պենհինդեդրա, Գվինեդ, Ուելս, Միացյալ Թագավորություն[4] կամ Պենհինդեդրա, Գվինեդ, Ուելս, Միացյալ Թագավորություն[4] բնական մահով |
---|
Քաղաքացիություն | Միացյալ Թագավորություն |
---|
Դավանանք | ագնոստիցիզմ |
---|
Ուղղություն | վերլուծական փիլիսոփայություն, Ազատամտականություն և Արևմտյան փիլիսոփայություն |
---|
Մասնագիտություն | մաթեմատիկոս, սոցիալական քննադատ, ակնարկագիր, տրամաբան, իմացաբան, լեզվի փիլիսիփա, քաղաքական ակտիվիստ, մեթաֆիզիկոս, վերլուծաբան փիլիսոփա, ինքնակենսագիր, համալսարանի դասախոս, գիտաֆանտաստիկ գրող, գիտության փիլիսոփա, քաղաքական գործիչ, հակապատերազմային ակտիվիստ, լրագրող, փիլիսոփա և գրող |
---|
Հաստատություն(ներ) | Լոս Անջելեսի կալիֆոռնյան համալսարան, Հարվարդի համալսարան, Չիկագոյի համալսարան և Լոնդոնի տնտեսության և քաղաքական գիտությունների դպրոց |
---|
Գործունեության ոլորտ | բազմությունների տեսություն[6], փիլիսոփայության պատմություն, իմացաբանություն, տրամաբանություն[6], մաթեմատիկա[6], լեզվի փիլիսոփայություն, Գիտության փիլիսոփայություն, բարոյագիտություն, կրոն, մաթեմատիկական տրամաբանություն[6], հասարակագիտություն[6] և փիլիսոփայություն[6] |
---|
Պաշտոն(ներ) | Լորդերի պալատի անդամ |
---|
Անդամակցություն | Լոնդոնի թագավորական ընկերություն |
---|
Ալմա մատեր | Քեմբրիջի համալսարան և Թրինիթի քոլեջ |
---|
Տիրապետում է լեզուներին | անգլերեն[1][6][7] |
---|
Գիտական ղեկավար | Ալֆրեդ Նորթ Ուայտհեդ |
---|
Եղել է գիտական ղեկավար | Լյուդվիգ Վիտգենշթայն[8] |
---|
Ազդվել է | Էվկլիդես, Ջոն Ստյուարտ Միլ, Ջուզեպե Պեանո, Օգաստես դե Մորգան, Ջորջ Բուլ, Գոտլոբ Ֆրեգե, Գեորգ Կանտոր, Ջորջ Սանտայանա, Ալեքսիուս Մեյնոնգ, Բենեդիկտ Սպինոզա, Էռնստ Մախ, Դեյվիդ Հյում, Լայբնից Գոթֆրիդ Վիլհելմ, Լյուդվիգ Վիտգենշթայն, Ալֆրեդ Նորթ Ուայտհեդ, Ջորջ Էդուարդ Մուր, Պերսի Բիշի Շելլի և George Frederick Stout? |
---|
Պարգևներ | |
---|
Կուսակցություն | Լեյբորիստական կուսակցություն և Լիբերալ կուսակցություն |
---|
Ամուսին(ներ) | Alys Pearsall Smith?[4][12], Դորա Ռասել[13][4][12][…], Պատրիսիա Ռասել[12] և Edith Finch Russell?[12] |
---|
Երեխա(ներ) | Կոնրադ Ռասել[12], Ջոն Ռասել[12], Katharine Tait?[12][3] և Lady Harriet Russell?[3][12] |
---|
Հայր | John Russell, Viscount Amberley?[4][12] |
---|
Մայր | Katharine Russell, Viscountess Amberley?[12] |
---|
Ուսուցիչ | George Frederick Stout? |
---|
Աշակերտներ | Philip Jourdain? |
---|
Ներշնչվել է
- Էվկլիդես, Ջոն Ստյուարտ Միլ, Ջուզեպե Պեանո, Օգաստես դե Մորգան, Ջորջ Բուլ, Գոտլոբ Ֆրեգե, Գեորգ Կանտոր, Ջորջ Սանտայանա, Ալեքսիուս Մեյնոնգ, Բենեդիկտ Սպինոզա, Էռնստ Մախ, Դեյվիդ Հյում, Լայբնից Գոթֆրիդ Վիլհելմ, Լյուդվիգ Վիտգենշթայն, Ալֆրեդ Նորթ Ուայտհեդ, Ջորջ Էդուարդ Մուր, Պերսի Բիշի Շելլի և George Frederick Stout?
|
Ստորագրություն
|
Bertrand Russell Վիքիպահեստում |
Փակել
Ռասելը Պագոուշյան շարժման նախաձեռնողներից մեկն էր, Ռասել-Այնշթայն մանիֆեստի համահեղինակը[14]։ 1963 թ. ստեղծել է «Խաղաղության հիմնադրամը»։ Ժան-Պոլ Սարտրի հետ համատեղ կազմակերպել է Վիետնամում ԱՄՆ հանցագործությունները հետաքննող միջազգային ատյան։
1950 թ. ստացել է Գրականության Նոբելյան մրցանակը՝ «… ի նշանավորում նրա բազմազան և նշանակալի աշխատությունների, որոնցում նա պաշտպանում է հումանիստական իդեալները և մտքի ազատությունը»[15]։
Հեղինակ է բազմաքանակ քաղաքական հետազոտությունների, որոնք վերաբերում են դեմոկրատիային, մյուս քաղաքական ռեժիմներին, ազատության տեսություններին. մեծ ուշադրություն է դարձրել մարքսիզմի ուսմունքին։ Հայերեն թարգմանվել են Ռասելի «Փիլիսոփայության պրոբլեմները» երկը[16]։