![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Thyroid_system.svg/langhy-640px-Thyroid_system.svg.png&w=640&q=50)
Թիրոիդ հորմոններ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Թիրոիդ հորմոններ, զույգ հորմոններ՝ եռյոդթիրոնին (Т3) և թիրօքսին (Т4), որոնք արտադրվում են վահանագեղձի կողմից։ Այս հորմոնները սինթեզվում են թիրոզինի հիմքի վրա և կարգավորում են նյութափոխանակությունը։ T3 և T4 մոլեկուլները պարունակում են յոդ՝ յուրաքանչյուրը համապատասխանաբար 3 և 4 ատոմ։ Յոդի անբավարարության դեպքում այս հորմոնների սինթեզը վահանագեղձի կողմից նվազում է և հանգեցնում է վերջինիս ախտաբանական մեծացման։ Այս հիվանդությունը հայտնի է տեղային խպիպ անվանումով։ Թիրոիդ հորմոններից արյան մեջ ավելի մեծ քանակությամբ հանդիպում է թիրօքսինը։ T4/T3 հարաբերությունը արյան մեջ կազմում է մոտ 14։1[1]։ T4-ի փոխակերպումը կենսաբանորեն մոտ 4 անգամ ավելի ակտիվ Т3-ի իրականացվում է բջիջներում՝ դեյոդինազ ֆերմենտի 3 իզոֆորմների մասնակցությամբ։ T4-ից T3-ի առաջացմանը հաջորդում է դեկարբօքսիլացում և յոդի անջատում՝ համապատասխանաբար առաջացնելով յոդթիրոնամին և թիրոնամին։ Յոդինազ ֆերմենտի երեք իզոմերները պարունակում են սելեն և վերջինիս պարունակությունը սննդի մեջ շատ կարևոր է T3-ի սինթեզի համար։
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Thyroid_system.svg/640px-Thyroid_system.svg.png)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Levothyroxine2DCSD.svg/640px-Levothyroxine2DCSD.svg.png)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Liothyronine2DCSD.svg/640px-Liothyronine2DCSD.svg.png)
Առաջին անգամ թիրօքսինը մնացած նյութերից առանձնացվել է Էդվարդ Քելվին Քենդըլի (անգլ.՝ Edward Calvin Kendall) կողմից[2]։ 2016 թվականին ԱՄՆ-ում թիրոիդ հորմոններն իր պահանջվածությամբ զբաղեցրել են 119-րդ հորիզոնականը և դրանք ձեռք բերելու համար գրանցվել է ավելի քան 6 մլն․ դեղատոմս[3]։