From Wikipedia, the free encyclopedia
Ժոզեֆ Էֆրայիմ Քեյսլի-Հեյֆորդ (սեպտեմբերի 29, 1866[1], Քեյպ Քոստ, Գանա - օգոստոսի 11, 1930, Աքրա, Գանաանգլ.՝ Joseph Ephraim Casely Hayford), գանայականգանա քաղաքական գործիչ, իրավաբան, լրագրող, խմբագիր, արձակագիր և հրապարակախոս, պանաֆրիկանիզմիպանաֆրիկանիզմ շարժման գործիչ։
Ժոզեֆ Էֆրայիմ Քեյսլի-Հեյֆորդ | |
---|---|
Ծնվել է | սեպտեմբերի 29, 1866[1] |
Ծննդավայր | Քեյպ Քոստ, Գանա |
Մահացել է | օգոստոսի 11, 1930 (63 տարեկան) |
Մահվան վայր | Աքրա, Գանա |
Քաղաքացիություն | Ոսկե Ափ |
Կրթություն | Փիթերհաուս, Ֆիցուիլյամի քոլեջ, Ֆուրա-Բեյ քոլեջ և Mfantsipim School? |
Մասնագիտություն | գրող, փաստաբան, լրագրող, խմբագիր և քաղաքական գործիչ |
Ամուսին | Ադելաիդա Քեյսլի-Հեյֆորդ |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Երեխաներ | Գլեդիս Քեյսլի-Հեյֆորդ և Archie Casely-Hayford? |
J. E. Casely Hayford Վիքիպահեստում |
Ժոզեֆ Էֆրայիմ Քեյսլի-Հեյֆորդը Ֆանտի ժողովրդի ներկայացուցիչ է` սերված օմանխենե առաջնորդների տոհմից։ Եղել է մեթոդիստական եկեղեցու հոգևորականի որդի, ով նաև ականավոր քաղաքական գործիչ էր[2]։ Կրթություն ստացել է Ֆրիթհաունի ֆուա-Բեյ քոլեջում, Սերրա-Լիոնեում և Քեմբրիջի համալսարանի (Մեծ Բրիտանիա) Փիթերհաուսում[3]։ 1986 թվականին աշխատել է Անգլիայում որպես իրավաբան։
Քոլեջում ուսանելու տարիներին սկսել է հարել Էդուարդ Ուիլմոտ Բլաիդենի պանաֆրիկանիզմի գաղափարախոսությանը։
Վերադառնալով հայրենիք` սկսկել է դասավանդել, աշխատել որպես դպրոցի տնօրեն, սակայն քաղաքական գործունեության հետևանքով հեռացվել է աշխատանքից։ 1885 թվականից սկսել է զբաղվել լրագրությամբ, աշխատակցել Western Echo ամսագրին,1888 թվականին նշանակվել է Gold Coast Chronicle լրագրի խմբագիր[4]։ 1890-1896 թվականներին եղել է Gold Coast Chronicle համատերը։ Իր հեղինակած հոդվածները զետեղել է Wesleyan Methodist Times :
1916 թվականին ընտրվել է Ոսկե ափի օրենսդրական խորհրդի` բրիտանական նահանգապետին կից խորհրդատվական խորհրդի անդամ, որը գաղութում աֆրիկացի պաշտոնատար անձանց ընրվելու իրավունք ընձեռող միակ մարմինն էր։
Մեծ ներդրում է ունեցել արևմտաաֆրիկական հասարակական մտքի «մշակութային ազգայնականության» և պանաֆրիկանիզմի հայեցակարգերի մշակման և քարոզման մեջ:Ոսկե ափի տեղաբնիկների իրավունքների պաշտպանության կազմակերպության ղեկավար անդամ էր(Gold Coast Aborigines' Rights Protection Society, 1897):
Բրիտանական Արևմտյան Աֆրիկայի Ազգային կոնգրեսի (National Congress of British West Africa) հիմնադրման նախաձեռնողն է եղել, փոխնախագահը, իսկ 1923 թվականից` նախագահը, որի նպատակը Աֆրիկան գաղութարարներից ազատագրելն էր։
Ական ժողովրդի իրավական սովորույթներին, պատմությանը նվիրված հետազոտությունների հեղինակ է։ Հրատարակել է Արևմտյան Աֆրիկային նվիրված վեց գիրք։ Ժոզեֆ Էֆրայիմ Քեյսլի- Հեյֆորդի` 1911 թվականին հրատարակված ««Ազատ Եթովպիա. ակնարկներ ռասսայական ազատագրման մասին» վեպը Գանայի առաջին անգլալեզու ստեղծագործությունն է:Չնայած այն հանգամանքին, որ վեպում հորինվածքը և քաղաքական քարոզչությունը հակակշռում են միմյանց, արևմտյան հրատարակչությունների կողմից այն արժանացել է դրական արձագանքների և ազդեցություն գործել ճամայկացի հեղափոխական և պանաֆրիկական գաղափարախոսությանը դավանող Մարքուզ Գարվինի վրա,ով իր հերթին նշանակալիորեն աջակցեց ռաստաֆարական շարժման զարգացմանը։
Ուելսյան արքայազնի հայրենասիրական հիմնադրամին մատուցած ծառայությունների և օգնության համար պարգևատրվել է բրիտանական կայսրության շքանշանով։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.