Ինքնագիտակցություն
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ինքնագիտակցություն՝ անհատի բոլոր մտքերն ու զգացմունքներն են սեփական անձի վերաբերյալ, գնահատականները՝ որոնք տրվում են սեփական անձին, երբ նա ինքը իր համար դառնում է հետազոտության օբյեկտ կամ ավելի դյուրին ասած ինքը իրեն գիտակցում է։ Անհատի ինքնագիտակցությունը բարդ երևույթ է։ Այդ պատճառով զարմանալի չէ, որ ինքնագիտակցության մասին խոսելիս յուրաքանչյուր հեղինակ ներդնում է իր հասկացումը։ Կոգնիտիվիստները դիտարկում են ինքնագիտակցությունը կոգնիտիվ սխեմաների ձևավորման տեսանկյունից, որտեղ ինքնագիտակցությունը ներկայանում է որպես կոգնիտիվ հատուկ սկզբունքների հիման վրա ձևավորված բարդ համակարգ։ Դերային մոտեցման կողմնակիցները դիտարկում են ինքնագիտակցությունը՝ որպես մարդու սոցիալական դերերի արտացոլումը Ես-կոնցեպցիայում։ Դիտարկվում են նաև այլ մոտեցումներ։ Ռոջերսը՝ Ես-կոնցեպցիա տերմինի հեղինակը, այն դիտարկում է որպես մեկ ամբողջական, ինտեգրալ համակարգ, որը իր մեջ է ներառում Ես-կերպարը։
Այսպես Ես-կոնցեպցիան հատուկ ձևով ձևավորված գիտելիք է սեփական անձի մասին, որը նա օգտագործում է ինչպես սեփական կյանքի իրավիճակները հասկանալու ու բացատրելու, այնպես էլ արտաքին սոցիալական աշխարհը հասկանալու համար։