Իրաքյան Քուրդիստան
From Wikipedia, the free encyclopedia
Իրաքյան Քուրդիստանը, որը հայտնի է նաև Հարավային Քուրդիստան անվանումով (սորանի՝ ههرێمی کوردستان, արաբ․՝ إقليم كردستان), ինքնավար դաշնային միավոր է Իրաք պետության կազմում։ Քրդական շրջանը ձևավորվել է 1970 թվականի ինքնավարության համաձայնագրով Էրբիլի, Սուլեյմանիեի և Դոհուկի նահանգների տարածքներում, որոնք գերազանցապես քրդաբնակ են։ 1991 թվականի գարնանն Իրաքի հարավում շիաները և հյուսիսում քրդերն ապստամբություն բարձրացրին, որոնք կառավարական ուժերը ճնշեցին։ Նույն թվականի ապրիլին ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի թիվ 688 որոշմանը հղում անելով ԱՄՆ-ն և դաշնակիցներն Իրաքի հարավում և հյուսիսում անթռիչք գոտիներ ստեղծեցին։ 1992 թվականին ձևավորվեց Իրաքյան Քուրդիստանի կառավարող մարմինը՝ Քուրդիստանի ռեգիոնալ կառավարությունը։ Իրաքյան Քուրդիստանը պաշտոնապես ինքնավոր շրջանի կարգավիճակ է ստացել 2005 թվականին ընդունված Իրաքի սահմանադրությամբ։
Իրաքյան Քուրդիստան | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Կարգավիճակ | աշխարհագրական դիրք | ||||
Մայրաքաղաք | Էրբիլ | ||||
Պետական կարգ | Խորհրդարանական | ||||
Ազգաբնակչություն | 5.332.600 | ||||
Կրոն | Իսլամ, Քրիստոնեություն, ՀԱԵ | ||||
Հիմն | Հեյ, Ռաքիբ | ||||
Կարգախոս | «An azadî, an azadî» | ||||
Արժույթ | դինար | ||||
Իրաքի Քուրդիստան անվանումով հայտնի են՝
- քրդերի էթնիկ բնակեցմանը շրջանը Իրաքում (քրդերի մոտ անվանվում է որպես «Հարավային Քուրդիստան»),
- «Քուրդիստանյան շրջանը» (քրդերեն՝ حكومه تى هه ريمى كوردستان, Herêmî Kurdistan, արաբերեն՝ اقلیم کردستان) որը քրդական պետական կազմավորում է Իրաքի կազմում։ Ըստ Իրաքի նոր սահմանադրության ունի լայն ինքնավարության կարգավիճակ, դե ֆակտո կիսաանկախ է (այդ դեպքը շատ է հիշեցնում համադաշնության անդամո կարգավիճակ)։