Խուանա Ասուրդույ

Խուանա Ասուրդույ Լյանոս (հունվար 1780^[1], Սուկրե, Բոլիվիա^[2] - մայիսի 25, 1862(1862-05-25)^[2], Սուկրե, Բոլիվիա^[2]), եղել է բոլիվիական ռազմական առաջնորդ, գեներալ։ Ծնվել է 1780 թ. հուլիսի 12-ին Չուչիսաքա քաղաքում^[3]։ Մայրն ամուսնացել է հարուստ տղամարդու հետ, բայց հայրը սպանվել է։ Հորն սպանող մարդասպանն անհետացել է։ Խուանա Ասյուրդուն ապրել է Չուչիսքայում և 12 տարեկան հասակում մտել է մենաստան^[4]։ 17 տարեկան հասակում նա հեռացվել է, քանի որ հաճախակի է ըմբոստացել։ Ամուսնացել է Մանուել Ասքենսիո Պադիլլայի հետ 1805 թվականին ^[5]։ Մարդը, ում նա սիրեց, բոլիվիացի էր, խոսում էր իսպաներեն և հարավամերիկյան երկու լեզուներով^[6]։

Խուանա Ասյուրդու Լլանոս
իսպ.՝ Juana Azurduy
հունվար 1780[1] - մայիսի 25, 1862(1862-05-25)[2] (82 տարեկան)
Ծննդավայր	Սուկրե, Բոլիվիա[2]
Մահվան վայր	Սուկրե, Բոլիվիա[2]
Քաղաքացիություն	Բոլիվիա
Կոչում	գեներալ և Ֆելդմարշալ
Ստորագրություն

Խուանա Ասյուրդուի արձանը Բոլիվիայում

Վաղ կյանք

Խուաննա Ասյուրդուն ծնվել է 1780 թվականի հուլիսի 12-ին Տորոքայում՝ քաղաքում, որը գտնվում է Պոտոսի մունիցիպալիտետում Ռիո դե լա Պլատայի բարձունքին (այժմյան Ռավելո քաղաքի Պոտոսի դեպարտամենտում, Բոլիվիայում)։ Նրա ծնողներն եղել են Դոն Մատիաս Ասյուրդուն՝ շատերի հարուստ սպիտակ տերը, և Դոնյա Էուալիա Բերմունդը Չուքիսակիից։ Նա մեծացել է Չուքիսակիիում և սկել է կրթություն ստանալ հեղինակություն ունեցող մենաստանում, որտեղ ուզում էր դառնալ կույս^[7]։ Նա խոսում էր իսպաներեն, նաև կեուչների լեզվով։ Ըմբոստ բնավորության համար 17 տարեկան հասակում նրան հեռացնում են մենաստանից, 1805 թվականին 25 տարեկան հասակում ամուսնանում է^[8]։

Ռազմական կյանք և կարիերա

Ասուրդուն և ամուսինը միավորվել են Չուքիսակիի հեղափոխությամբ, որն 1809 թվականի մայիսի 25-ին ազատել է Կարակասի պրեզիդենտ Ռամոն Գարսիա դե Լեոնին ^[9]։ Այդ ապստամբությունն ավարտվել է 1810 թվականին, երբ հեղափոխականները հաղթել են։ Ավարտին ղեկավարները դատապարտվել են ազատազրկման։

Ծանոթագրություններ

1. https://www.academia.edu/41736710/Genealogia_de_Juana_Asurdui_de_Padilla_1780-1862_
2. Library of Congress Library of Congress Name Authority File
3. Pallis, Michael “Slaves of Slaves: The Challenge of Latin American Women” (London: Zed Press, 1980) pg. 24
4. Knaster, Meri ”Women in Spanish America: An Annotated Bibliography from pre-Conquest to Contemporary Times”(Boston: G.K Hall and Co. 1977) pg.501
5. Knaster, Meri ”Women in Spanish America: An Annotated Bibliography from pre-Conquest to Contemporary Times”(Boston:G.K Hall and Co. 1977) pg.501
6. Chasteen, John Charles “Born in Blood and Fire: A Concise History Latin America 2nd ed.” (New York: W.W Norton and Company, 2006), pg. 110, information that was not cited directly, is from the previously mentioned book.
7. Knaster, Meri ”Women in Spanish America: An Annotated Bibliography from pre-Conquest to Contemporary Times”. Boston. G.K Hall and Co. 1977. Pág. 501.
8. Pennington, Reina (2003). Amazons to Fighter Pilots: A Biographical Dictionary of Military Women. Greenwood Press. էջ 38. ISBN 0313291977.
9. «Sociedad Mundos Intimos Revolucionarias en la Historia». Consultado el 15 de julio de 2013.

Արտաքին հղումներ

• Juana Azurduy, Bicentenario 2009 - Jenny Cárdenas ՅուԹյուբում
• Juana Azurduy - Mercedes Sosa ՅուԹյուբում

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Խուանա Ասուրդույ» հոդվածին։