Կողբի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Տավուշի մարզ)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Այս հոդվածը ներկայացնում է Տավուշի մարզի Կողբ գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 72 հուշարձան (23 միավոր)։
Մանրամասն տեղեկատվություն հուշարձան, կառուցված ...
հուշարձան | կառուցված | վայր, հասցե | կոորդ | համարանիշ | նշան. | հավելյալ նշումներ | պատկեր |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ամրոց | 8-10 դդ. | գյուղից 8 կմ հվ-ամ, «Տվարաեղցի» գյուղատեղիից 2 կմ հվ-ամ, «Բերդատեղ» վայրում | — | 10.41/1 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Գյուղատեղի | 8-10 դդ. | — | 10.41/1.1 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել | |
Ամրոց «Բերդաղ» («Բերդաթաղ», «Պարսպի մնացորդներ») | Ք.ա. 2-1 հզ | գյուղից 1.5 կմ հվ-աե | — | 10.41/2 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Բնակատեղի «Հարսոնց գյոլ» | Ք.ա. 2-1 հզ | ամրոցից 300 մ աե | — | 10.41/2.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Դամբարանադաշտ | Ք.ա. 1 հզ | ամրոցից 2-3 կմ աե, «Հարսնաքար» վայրում | — | 10.41/2.2 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Ամրոց «Դուրգանաձոր» | Ք.ա. 2-1 հզ | «Պատաշար» ամրոցից 2 կմ աե, նույնանուն կիրճում | — | 10.41/3 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Քարհանք | ամրոցի մոտ | — | 10.41/3.1 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Ամրոց «Զիկատար» | Ք.ա. 2-1 հզ | գյուղից 5 կմ ամ, բարձր բլրի վրա | — | 10.41/4 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Ամրոց «Կոզման» | Ք.ա. 2-1 հզ | գյուղից 10 կմ ամ, «Կոզմանի դաշտ» վայրում, բարձր բլրի վրա | — | 10.41/5 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Ամրոց «Կոնդոխավանք» | Ք.ա. 2-1 հզ | գյուղից 13 կմ հվ-ամ | — | 10.41/6 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Եկեղեցի «Կոնդոխավանք» | 12-14 դդ. | — | 10.41/6.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Ամրոց «Պատաշար» | Ք.ա 1 հզ սկիզբ | գյուղից 6 -7 կմ հվ-աե | — | 10.41/7 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Բնակատեղի «Հորերի դոշ» | Ք.ա. 1 հզ սկիզբ. | ամրոցից հս | — | 10.41/7.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Դամբարանադաշտ | Ք.ա. 2-1 հզ | «Մչիքինդ» վայրում | — | 10.41/7.2 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Բնակելի տուն | 19 դ. | գյուղի մեջ | — | 10.41/8 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Գերեզմանոց | 5-20 դդ. | գյուղից 1 կմ հվ | — | 10.41/9 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Եկեղեցի | 12-13 դդ. | գերեզմանոցում | — | 10.41/9.1 | Հ | քանդված են ծածկը, ամ պատը և հվ պատի մի մասը | Լուսանկար վերբեռնել |
Կոթող | 6-7 դդ. | ագուցված է եկեղեցու հս-աե անկյունում | — | 10.41/9.1.1 | Հ | Ադամի ու Եվայի քանդակներով | Լուսանկար վերբեռնել |
Կոթող | 6-7 դդ. | ագուցված է եկեղեցու հվ պատին | — | 10.41/9.1.2 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Կոթող | 6-7 դդ. | ագուցված է եկեղեցու հս-ամ անկյունում | — | 10.41/9.1.3 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Կոթող | 6-7 դդ. | ագուցված է եկեղեցու հս պատին | — | 10.41/9.1.4 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար | 1245 թ. | գերեզմանոցում, մատուռի մոտ | — | 10.41/9.2 | Հ | կանգնեցված է բարձր պատվանդանի վրա, հարավայինն է | Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար | 1872 թ. | գերեզմանոցի կենտրոնական մասում | — | 10.41/9.3 | Հ | ընկած է գետնին, երկատված | Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար Սարգիս քահանայի | 1245 թ. | գերեզմանոցում, մատուռի մոտ | — | 10.41/9.4 | Հ | կանգնեցված է բարձր պատվանդանի վրա, հյուսիսայինն է | Լուսանկար վերբեռնել |
Մատուռ | 12-13 դդ. | եկեղեցուց 10 մ հվ | — | 10.41/9.5 | Հ | պահպանվել է խորանի հատվածը | Լուսանկար վերբեռնել |
Գերեզմանոց «Խեչքար» | 5-20 դդ. | գյուղից 1.5 կմ ամ, նույնանուն վայրում | — | 10.41/10 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Սարգսի | 1658 թ. | գերեզմանոցում | — | 10.41/10.1 | Հ | կանգնեցված է գետնի մեջ | Լուսանկար վերբեռնել |
Կոթող | 6-7 դդ. | գերեզմանոցում, մատուռի մոտ | — | 10.41/10.2 | Հ | քառանիստ բեկոր է, խաղողի զարդամոտիվով | Լուսանկար վերբեռնել |
Կոթող | 6-7 դդ. | նախորդի մոտ | — | 10.41/10.3 | Հ | քառանիստ բեկոր է, Աստվածամոր քանդակով | Լուսանկար վերբեռնել |
Կոթող | 6-7 դդ. | նախորդի մոտ | — | 10.41/10.4 | Հ | քառանիստ բեկոր է, սիրամարգի քանդակով | Լուսանկար վերբեռնել |
Մատուռ | 12-13 դդ. | գերեզմանոցի կենտրոնում | — | 10.41/10.5 | Հ | պահպանվել են պատերը` 1.5 մ բարձրությամբ | Լուսանկար վերբեռնել |
Գյուղատեղի «Ագեղցի» | 17-18 դդ. | գյուղից 1 կմ հվ-ամ | — | 10.41/11 | Հ | խիստ ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Եկեղեցի «Ագեղցի» | վերակառ. 17 դ. | — | 10.41/11.1 | Հ | քանդված են թաղը և հվ պատը, խորանում ագուցված են խաչքարերի բեկորներ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար | 12-13 դդ. | — | 10.41/11.2 | Հ | տեղահանված | Լուսանկար վերբեռնել | |
Գյուղատեղի «Կոզման» | գյուղից 6 կմ հվ-ամ, «Կոզման» հանդամասում | — | 10.41/12 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Գերեզմանոց | 15-19 դդ. | — | 10.41/12.1 | Տ | կիսավեր | Լուսանկար վերբեռնել | |
Գյուղատեղի «Վարդգեղ» | 17-18 դդ. | գյուղից 3 կմ հս-ամ, հանդամիջյան ճանապարհից աջ, սարալանջին | — | 10.41/13 | Տ | կիսավեր | Լուսանկար վերբեռնել |
Գերեզմանոց | 17-18 դդ. | գյուղատեղիի կենտրոնական մասում | — | 10.41/13.1 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Ազիզի | 1651 թ. | գերեզմանոցում, մատուռից 30 մ հվ-ամ | — | 10.41/13.1.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Մատուռ | 17-18 դդ. | գյուղատեղիի կենտրոնական մասում | — | 10.41/13.2 | Տ | պահպանվել են պատերը` 1.5 մ բարձրությամբ | Լուսանկար վերբեռնել |
Գյուղատեղի «Տվարաեղցի» («Տվարագեղցի») | միջնադար | գյուղից 2.5-3 կմ հվ-ամ | — | 10.41/14 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Գերեզմանոց | միջնադար | — | 10.41/14.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Եկեղեցի | 6-7 դդ. | — | 10.41/14.2 | Հ | եռանավ բազիլիկ, կիսավեր, վերակառուցվել է 1258 թ. | Լուսանկար վերբեռնել | |
Մատուռ | 10-12 դդ. | գյուղատեղիից 0.5 կմ հս, սարի գագաթին | — | 10.41/14.3 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Դամբարանադաշտ | 1-5 դդ. | գյուղից 2.5 կմ հվ-ամ, Կողբ-Կոզման ճանապարհի աջ եզրին, «Տվարաեղցի» Գյուղատեղիից ոչ հեռու | — | 10.41/15 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Եկեղեցի Սբ. Գևորգ | 14-15 դդ | գյուղից 3 կմ հս-աե | — | 10.41/16 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Եկեղեցի «Վարդապետի» | 7 դ. | գյուղի մեջ, հրապարակից 300 մ հս-ամ, տնամերձ հողամասում | — | 10.41/17 | Հ | պահպանվել են հիմքերը | Լուսանկար վերբեռնել |
Կոթող | 7 դ. | եկեղեցու մեջ | — | 10.41/17.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Հանքախորշ | 19 դ. | գյուղի հվ-ամ բարձունքին, «Մաղարա» վայրում | — | 10.41/18 | Հ | ըստ տեղացիների աշխատեցրել են ֆրանսիացիները | Լուսանկար վերբեռնել |
Հանքախորշ | 19 դ. | գյուղից 7-8 կմ հվ-աե, «Միսխանա» վայրում | — | 10.41/19 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Հուշակոթող «Կողբ» | 1968 թ. | գյուղի մեջ, ակումբի մոտ | — | 10.41/20 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար | 12-13 դդ. | — | 10.41/20.1 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին | 1970-ական թթ. | գյուղի մեջ | — | 10.41/21 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Շենք դպրոցի (Ջ. Կարախանյանի անվան) | 1928 թ. | գյուղի մեջ | — | 10.41/22 | Տ | շենքի երկրորդ հարկը կառուցվելէ գյուղի կենտրոնի 1936 թ. քանդված միջնադարյան եկեղեցու քարերով | Լուսանկար վերբեռնել |
Կիսանդրի Ջ. Կարախանյանի | 1965 թ. | դպրոցի բակում | — | 10.41/22.1 | Հ | Հեղինակ՝ Ադիբեկ Գրիգորյան | Լուսանկար վերբեռնել |
Վանական համալիր Մշկավանք (Մշակավանք) | 12-13 դդ. | գյուղից 3-4 կմ հվ-ամ, անտառապատ սարավանդի վրա | — | 10.41/23 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Գավիթ | 12-13 դդ. | — | 10.41/23.1 | Հ | խաչվող կամարներով | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար | 1291 թ. | — | 10.41/23.1.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Խաչքար | 1291 թ. | — | 10.41/23.1.2 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Խաչքար | 13 դ. | — | 10.41/23.1.3 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Խաչքար | 1652 թ. | — | 10.41/23.1.4 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Գերեզմանոց | 12-16 դդ. | վանքից 500 մ հվ-աե | — | 10.41/23.2 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար | 12 դ. | — | 10.41/23.2.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Խաչքար | 13 դ. | — | 10.41/23.2.2 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Խաչքար | 13 դ. | — | 10.41/23.2.3 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Խաչքար | 13 դ. | — | 10.41/23.2.4 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Խաչքար | 13 դ. | — | 10.41/23.2.5 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Խաչքար | 13 դ. | — | 10.41/23.2.6 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Խաչքար | 14 դ. | — | 10.41/23.2.7 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Խաչքար | 14-15 դդ. | — | 10.41/23.2.8 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 12 դ. | — | 10.41/23.3 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Մատուռ-դամբարան | 12-13 դդ. | վանքից 300-400 մ հս | — | 10.41/23.4 | Հ | կիսավեր | Լուսանկար վերբեռնել |
Փակել