Հայաստանի պետական կառավարման համակարգ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Հայաստանի Հանրապետության պետական կառավարման համակարգ, ժողովրդավարական ղեկավարման կարգ Հայաստանում՝ 1991 թվականից սկսած։ Պետական իշխանությունն իրականացվում է Սահմանադրությանը և դրանից բխող օրենքներին համապատասխան՝ օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների բաժանման և հավասարակշռման հիման վրա։ Օրենսդիր իշխանությունը վերապահված է խորհրդարանին, ինչպես նաև կառավարությանը։ Գործադիր իշխանությունն իրականացնում են նախագահը և կառավարությունը. նախագահը հանդիսանում է պետության ղեկավարը, իսկ վարչապետը՝ կառավարության ղեկավարը։
Նախապատմություն Մ.թ.ա. 2800 - մ.թ.ա. 590 | |
---|---|
Արատտա Մ.թ.ա. 2800~16-րդ | |
Հայասա Մ.թ.ա. 16-13-րդ | |
Վանի թագավորություն Մ.թ.ա. 9-6-րդ | |
Հին շրջան Մ.թ.ա. 590 - մ.թ. 428 | |
Երվանդունիների թագավորություն | |
Մեծ Հայք, Փոքր Հայք, Ծոփք և Կոմմագենե | |
Արտաշեսյանների թագավորություն | |
Արշակունիների թագավորություն | |
Քրիստոնեության ընդունում | |
Ավատատիրության հաստատում | |
Գրերի գյուտ | |
Միջնադար 428 - 1375 | |
Պարսկա-Բյուզանդական տիրապետություն | |
Արաբական տիրապետություն | |
Բագրատունիների թագավորություն | |
Վասպուրական | |
Վանանդ, Լոռի և Սյունիք | |
Կիլիկիայի հայկական թագավորություն | |
Զաքարյան իշխանապետություն | |
Օտար տիրապետություն 1375 - 1918 | |
Խաչենի իշխանություն | |
Կարա-Կոյունլուներ և Ակ-Կոյունլուներ | |
Թուրք-պարսկական տիրապետություն | |
Արևելյան Հայաստանը Ռուսաստանի կազմում | |
Հայոց ցեղասպանություն | |
Հայկական սփյուռք | |
Ժամանակակից պատմություն 1918 - ներկա | |
Հայաստանի առաջին հանրապետություն | |
Լեռնահայաստան | |
Խորհրդային Հայաստան | |
Արցախյան ազատամարտ | |
Հայաստան | |
Արցախի Հանրապետություն | |
Հայաստանի պորտալ |
Պետության սահմանադրությունն ընդունվել է 1995 թվականի հուլիսի 5-ին՝ համաժողովրդական հանրաքվեով, փոփոխությունների ենթարկվել երկու անգամ՝ 2006 և 2015 թվականներին։
Կառավարման համակարգը հայ իրավունքում ամրագրված է հարյուրամյակներ շարունակ։ Պատմության ընթացքում հայկական պետականությունները եղել են բացարձակ միապետություններ, իսկ 1918 թվականին պետականության վերականգնումից հետո Հայաստանում հաստատվել է կառավարման հանրապետական համակարգ՝ ժամանակ առ ժամանակ լինելով խորհրդարանական, նախագահական, կիսանախագահական։