Միքայել Ագրիկոլայի հուշարձան
From Wikipedia, the free encyclopedia
Միքայել Ագրիկոլայի հուշարձան (ֆիններեն՝ Mikael Agricolan muistomerkki), հումանիստ և ֆիննական գրերի հիմնադիր, լյութերական եպիսկոպոս Միքայել Ագրիկոլայի նվիրված հուշարձան Վիբորգի լյութերական տաճարի մուտքի մոտ։ Կանգնեցվել է 1908 թվականին։ Ոչնչացվել է խորհրդաա-ֆիննական պատերազմի (1939-1940) ընթացքում, վերականգնվել է 2009 թվականին և տեղադրվել Թատերական հրապարակում` Վիբորգի Պողոս Պետրոսի լյութերական տաճարի մոտ[1]։ Հուշարձանի կրկնօրինակները տեղադրված են Ֆինլանդիայի մի շարք քաղաքներում։
 | |
|---|---|
 | |
 | |
 | |
| Տեսակ | հուշարձան |
| Ստեղծում | 1908 |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Բնակավայր | Վիբորգ |
| Մասն է | Թատերական հրապարակ |
 Bust of Mikael Agricola in Vyborg Վիքիպահեստում | |
Միքայել Ագրիկոլայը նախնական կրթությունը ստացել է Վիբորգում[2]։ Ենթադրվում է, որ եպիսկոպոսը թաղվել է Վիբորգի տաճարներից մեկում։ Եպիսկոպոսի վիբորգյան հուշարձանը ստեղծել է քանդակագործ Էմիլ Վիկստրյոմը (1864-1942)[3]։
Միքայել Ագրիկոլայի իրական պատկերը չի պահպանվել, և նրա տեսքն անհայտ է։ Այդ պատճառով էլ Վիբորգի հուշարձանի կրկնօրինակները լայն տարածում են գտել Ֆինլանդիայում։ Նման կիսանդրիներ են տեղադրվել են Տուրկուում (1910), Լահտիում (1953) և Պերնայայում (1959)։
Էմիլ Վիկստրյոմը բաց գրքով է պատկերել քարոզչի և ուսուցչի կերպարը։ Պատվանդանին, որը եկեղեցական ամբիոն էր հիշեցնում, տեղադրված է երկու պատկերի կոմպոզիցիա, մի ծեր մարդ լսում է իր համար գիրք կարդացող աղջկան։ Կոմպոզիցիան խորհրդանշում է կյանքի շրջապտույտը և գրագիտության իմաստը։ Պատվանդանի վրա կա հին ֆիննական մակագրություն, որտեղ նշված է.
 |
Ով ներթափանցել է մարդկանց հոգիները, կհասկանա մեր ֆիննական լեզուն (Kylle se kwle Somen kielen ioca ymmerdä Kaikein mielen): |  |
Խորհրդա-ֆիննական պատերազմի ժամանակ (1939-1940) հուշարձանն անհետացել է։ Ֆիննական մամուլում տեղեկություններ են հրապարակվել այն մասին, որ քանդակը թաքցրել են հողի տակ, բայց որոնումներն արդյունք չեն տվել[4]։
1993 թվականին Վիբորգի քաղաքային գրադարանի ճեմասրահում տեղադրվել է Ագրիկոլայի բնօրինակ քանսակներից մեկի կրկնօրինակը։ 2009 թվականից կիսանդրին տեղադրվել է Վիբորգի Պողոս Պետրոս լյութերական տաճարում։ Ընդ որում, պատվանդանին, որն իր նախկին տեսքով չի վերականգնվել, աստվածաշնչյան ասույթը գրված է երեք լեզվով. «Երանի խաղաղարարներին» (այդ մակագրությունը տեղադրված է կողային մասում)։ Ճակատային մասուում, ինչպես նախկինում, տեղադրված է ֆիններենով բանաստեղծական տող՝ «Kylle se kwle Somen kielen ioca ymmerdä Kaikein mielen»:
Հուշարձան Լահտիում
Հուշարձան Պերնայայում
Հուշարձան Տուրկուում
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
