Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ From Wikipedia, the free encyclopedia
Շվեդիայի համալսարանների ցանկը հիմնված է 1993 թվականի Բարձրագույն կրթության հրամանագրի վրա (փոփոխվել է մինչև 2006 թվականի հունվար)։ Որոշ բացառություններով, Շվեդիայի ամբողջ բարձրագույն կրթությունը պետականորեն ֆինանսավորվում է։
Շվեդիայի բարձրագույն կրթական համակարգը տարբերակում է համալսարանի և հյոգսկոլայի միջև (համապատասխանաբար համալսարան և համալսարանական քոլեջ)։ Համալսարանները գիտահետազոտական ուղղվածություն ունեն և կարող են շնորհել բակալավրի, մագիստրոսի և դոկտորի կոչում տարբեր ակադեմիական ոլորտներում, մինչդեռ հյոգսկոլանները սովորաբար ավելի շատ կենտրոնացած են կիրառական գիտությունների վրա և ունեն միայն սահմանափակ իրավունքներ դոկտորի կոչում շնորհելու համար։ Սակայն, որոշ համալսարաններ դեռ իրենց անվանում են շվեդական հյոգսկոլա, հիմնականում ինժեներության և բժշկության մասնագիտացված հաստատություններ (օրինակ ՝ Թագավորական տեխնոլոգիական ինստիտուտը կոչվում է «Kungliga Tekniska Högskolan», իսկ Չալմերս տեխնոլոգիական համալսարանը կոչվում է «Chalmers Tekniska Högskola»): Բացի այդ, ինչպես պատշաճ համալսարանները, այնպես էլ հյոգսկոլան իրենց պաշտոնական անունները անգլերեն թարգմանում են «համալսարան», որտեղ վերջին դեպքում «համալսարանական քոլեջը» ավելի ճիշտ անվանում է։
Առաջնահերթության կարգը հիմնված է որպես համալսարան հիմնելու տարվա վրա։ Միայն Ուփսալայի համալսարանը (հիմն. 1477[1]) և Լունդի համալսարանը (հիմն. 1666[2]) հիմնադրվել են որպես համալսարաններ, մինչդեռ մնացած բոլոր համալսարանները հյոգսկոլայի (համալսարանական քոլեջ) կարգավիճակից բարձրացել են մինչև բարձրագույն համալսարանական կարգավիճակի։
Շվեդական տիրապետության ներքո հիմնադրված երկու համալսարան՝ 1632 թվականից Տարտուի համալսարանը (այժմ՝ Էստոնիայում) և Տուրկուի թագավորական ակադեմիան 1640 թվականից (հետագայում հիմնադրվել է որպես Հելսինկիի համալսարան, այժմ՝ Ֆինլանդիայում), ինչպես նաև Գրեյֆսվալդի համալսարանը 1456 թվականից (այժմ՝ Գերմանիայում), ներառված չեն ցանկում։
Համալսարան | Հիմնադրված որպես համալսարան | Առաջին հիմնադրում | Ուսանողների քանակ (FTE, 2013)[3] | Հետազոտական դրամաշնորհներ (2013, մլդ սեկ)[4] |
---|---|---|---|---|
Ուփսալայի համալսարան | 1477 | 1477 | 18,347 | 4.112 |
Լունդի համալսարան | 1666 | 1425 | 23,539 | 4.874 |
Գյոտեբորգի համալսարան | 1954 | 1891 | 21,121 | 3.446 |
Ստոկհոլմի համալսարան | 1960 | 1878 | 22,434 | 2.633 |
Կարոլինսկա ինստիտուտ | 1965 | 1810 | 5,641 | 4.805 |
Ումեո համալսարան | 1965 | 1965 | 13,389 | 2.336 |
Թագավորական տեխնոլոգիական ինստիտուտ | 1970 | 1827 | 10,544 | 2.836 |
Լինկյոպինգ համալսարան | 1975 | 1969 | 15,252 | 1.892 |
Գյուղատնտեսական գիտությունների շվեդական համալսարան | 1977 | 1775 | 3,515 | 2.083 |
Լյուլեի տեխնոլոգիական համալսարան | 1997 | 1971 | 6,509 | 0.857 |
Կարլստադ համալսարան | 1999 | 1977 | 6,717 | 0.341 |
Էրեբրու համալսարան | 1999 | 1977 | 7,581 | 0.364 |
Միջին շվեդական համալսարան | 2005 | 1993 | 5,946 | 0.371 |
Լիննեուս համալսարան | 2010 | 1967 (Växjö University) / 1977 (Kalmar University) | 11,663 | 0.435 |
Մալմյո համալսարան | 2018 | 1998 | 24,000 | 1.382 |
Växjö համալսարանը (1967-2009) միավորվել է Կալմար համալսարանի հետ (1977-2009)՝ 2010 թվականին դառնալով Լիննեուսի համալսարան։
Հյոգսկոլան (= համալսարանական քոլեջ կամ անգլերեն՝ քոլեջ) բարձրագույն կրթական հաստատություն է, որը նման է համալսարանին, բայց սովորաբար ավելի փոքր է։ Ի տարբերություն լիարժեք համալսարանի, հյոգսկոլան դոկտորի կոչում շնորհելու սահմանափակումներ ունի։ Շվեդիայի կառավարությունը որոշ հյոգսկոլաների իրավունք է տվել հատուկ ոլորտներում աստիճաններ շնորհել։ «Հյոգսկոլաների» մեծ մասը համատեղ դոկտորական ծրագրեր իրականացնելու համար պայմանագրեր են ունենում ավելի մեծ բուհերի հետ։ Հանրային «հյոգսկոլաներն» են՝
Հյոգսկոլա | Հիմնադրվել է (որպես հյոգսկոլա) |
---|---|
Բորոս համալսարան | 1977 |
Դալարնա համալսարանական քոլեջ | 1977 |
Արևմտյան համալսարանական քոլեջ | 1990 |
Հալմստադ համալսարան | 1983 |
Մոլարդալեն համալսարանական քոլեջ | 1977 |
Տեխնոլոգիայի Բլեկինգ ինստիտուտ | 1989 |
Կրիստիանստադ համալսարանական քոլեջ | 1977 |
Սկյովդե համալսարան | 1977 |
Շվեդիայի ազգային պաշտպանության քոլեջ | 2008 |
Ստոկհոլմի արվեստի համալսարան | 2014 |
Սյոդերտյորն համալսարան | 1996 |
Ստոկհոլմի թագավորական երաժշտական քոլեջ | 1771 |
Արվեստի թագավորական ինստիտուտ | 1735 |
Արվեստի, արհեստների և դիզայնի համալսարանական քոլեջ | 1844 |
Գովլե համալսարանական քոլեջ | 1977 |
Ըստ Համաշխարհային համալսարանների ակադեմիական դասակարգման վարկանիշային աղյուսակի՝
Համալսարան | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ուփսալայի համալսարան | 59 | 74 | 74 | 65 | 66 | 71 | 76 | 66 | 67 | 73 | 73 | 60 |
Լունդի համալսարան | 93 | 92 | 92 | 90 | 97 | 97 | 101 | 104 | 109 | 114 | 112 | 125 |
Գյոտեբորգի համալսարան | 156 | 201 | 190 | 206 | 228 | 242 | 257 | 212 | 203 | 196 | 195 | 163 |
Ստոկհոլմի համալսարան | - | 97 | 97 | 84 | 86 | 86 | 88 | 79 | 81 | 81 | 82 | 78 |
Կարոլինսկա ինստիտուտ | 39 | 46 | 46 | 48 | 53 | 51 | 50 | 42 | 44 | 42 | 44 | 47 |
Ումեո համալսարան | - | 248 | 252 | 253 | 256 | 256 | 252 | 249 | 247 | 274 | 289 | 298 |
Բնակչության թվաքանակով Շվեյցարիան (առաջին) և Շվեդիան (երկրորդ) Համաշխարհային համալսարանների ակադեմիական դասակարգման վարկանիշային աղյուսակի լավագույն 100 համալսարաններից առավելագույն թվով երկու երկրներն են (2014-2015)[5]
QS համաշխարհային համալսարաների դասակարգման վականիշային աղյուսակի շվեդական համալսարաններն են (տարվա կտրվածքով ամենաբարձր վարկանիշը նշված է կապույտով)՝
Հաստատություն | 2012[6] | 2013[7] | 2014[8] | 2015[9] | 2016[10] |
---|---|---|---|---|---|
Չալմերս տեխնոլոգիայի համալսարան (Chalmers tekniska högskola) |
223 | 202 | 175 | 132 | 139 |
Գյոտեբորգի համալսարան (Göteborgs universitet) |
193 | 205 | 206 | 247 | 264 |
Լինկյոպինգ համալսարան (Linköpings universitet) |
340 | 331 | 283 | 286 | 282 |
Լունդի համալսարան (Lunds universitet) |
70 | 67 | 60 | 70 | 73 |
Տեխնոլոգիայի թագավորական ինստիտուտ (Kungliga Tekniska högskolan) |
142 | 118 | 110 | 92 | 97 |
Ստոկհոլմի համալսարան (Stockholms universitet) |
171 | 170 | 182 | 182 | 196 |
Ուփսալայի համալսարան (Uppsala universitet) |
81 | 79 | 81 | 102 | 98 |
Ումեո համալսարան (Umeå universitet) |
297 | 289 | 267 | 319 | 294 |
Times Higher Education World University Rankings-ի շվեդական համալսարաններ (տարվա կտրվածքով ամենաբարձր վարկանիշը նշված է կապույտով)՝
Հաստատություն | 2011[11] | 2012[12] | 2013[13] | 2014[14] | 2015[15] | 2016[16] |
---|---|---|---|---|---|---|
Չալմերս տեխնոլոգիայի համալսարան (Chalmers tekniska högskola) |
— | 226-250 | 226-250 | 276-300 | 276-300 | 201-250 |
Գյոտեբորգի համալսարան (Göteborgs universitet) |
— | 201-225 | 201-225 | 201-225 | 226-250 | 180 |
Կարոլինսկա ինստիտուտ | 43 | 32 | 42 | 36 | 44 | 28 |
Լինկյոպինգ համալսարան (Linköpings universitet) |
— | 301-350 | 301-350 | 301-350 | 351-400 | 251-300 |
Լունդի համալսարան (Lunds universitet) |
89 | 80 | 82 | 123 | 119 | 90 |
Էրեբրու համալսարան (Örebro universitet) |
— | — | — | — | — | 301-350 |
Տեխնոլոգիայի թագավորական ինստիտուտ (Kungliga Tekniska högskolan) |
193 | 187 | 140 | 117 | 126 | 155 |
Ստոկհոլմի համալսարան (Stockholms universitet) |
129 | 131 | 117 | 103 | 98 | 136 |
Գյուղատնտեսական գիտությունների շվեդական համալսարան (Sveriges Lantbruksuniversitet) |
199 | — | 276-300 | 251-275 | 251-275 | 201-250 |
Ուփսալայի համալսարան (Uppsala universitet) |
147 | 87 | 106 | 111 | 98 | 81 |
Ումեո համալսարան (Umeå universitet) |
— | 201-225 | 251-275 | 301-350 | 351-400 | 251-300 |
"—" signifies an unranked institute of that year. |
Դասակարգում ըստ THE–QS World University Rankings (տարվա կտրվածքով ամենաբարձր վարկանիշը նշված է կապույտով)՝
Institution | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 |
---|---|---|---|---|---|---|
Չալմերս տեխնոլոգիայի համալսարան (Chalmers tekniska högskola) | 110 | 166 | 147 | 197 | 162 | 198 |
Գյոտեբորգի համալսարան (Göteborgs universitet) | - | 190 | - | - | 258 | 185 |
Linköping University (Linköpings universitet) | - | - | - | 371 | - | - |
Լունդի համալսարան (Lunds universitet) | 171 | 180 | 122 | 106 | 88 | 67 |
Տեխնոլոգիայի թագավորական ինստիտուտ (Kungliga Tekniska högskolan) | 122 | 196 | 172 | 192 | 173 | 174 |
Ստոկհոլմի համալսարան (Stockholms universitet) | 139 | - | - | 246 | 239 | 215 |
Ուփսալայի համալսարան (Uppsala universitet) | 140 | 180 | 111 | 71 | 63 | 75 |
Ումեո համալսարան (Umeå universitet) | - | - | - | - | 299 | 318 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.