From Wikipedia, the free encyclopedia
Ռայի աչք, այն իրենից ներկայացնում է եգիպտական դիցաբանության արևի աստված Ռայի կանացի տարբերակը[1]։
Ռայի աչքը իրեն էր ենթարկում Ռա աստծո թշնամիներին։ Այն ընդլայնում էր Ռայի հնարավորությունները և նման էր արևային սկավառակի։ Սակայն Ռայի աչքը կարող էր իրեն պահել նաև որպես անկախ մարմին և ընդունել ցանկացած եգիպտական աստվածուհու կերպար, այդ թվում՝ Հաթորի, Սեհմետի, Բաստետի, Ուաջիթի և Մուտի։ Ռայի աչքը կարող էր հանդես գալ արևի աստծո մոր, քրոջ, ամուսնու կամ էլ դստեր կերպարներում։ Ռայի աչքը մասնակցել է Ռայի ստեղծման շրջանին, որտեղ նա ծնունդ է տալիս լուսաբացին ծնված իր նոր ձևին։ Աչքի կատաղի բնույթը պաշտպանում էր Ռային անկարգություններ հրահրողներից, որոնք մշտապես սպառնում էին խլել Ռայի իշխանությանը։ Աստվածուհու այս վտանգավոր կողմը հաճախ ներկայացվում է առյուծի, ուրեյի կամ կոբրայի պատկերով, որոնք իրենց կողմից ներկայացրել են պաշտպանության և թագավորական իշխանության խորհրդանիշները։ Որպես իշխանության պահապան՝ Ռայի աչքը հաճախ նույնացրել են Ուաջետների հետ, որոնք այլ դեպքերում ունեցել են առանձին հասկացություն[1]։
Ռայի աչքը մասնակիցն է եղել հին եգիպտական կրոնի բազմաթիվ ոլորտներում, այդ թվում՝ շատ աստվածուհիների պաշտամունքներում, որոնք գրեթե հավասարվել են դրան։ Այն կյանք տվող զորություն էր, որով եկեղեցում ծեսեր էին կատարվում։ Նրա վտանգավոր կողմը կոչված էր պաշտպանելու փարավոնին, սրբազան վայրերը, հասարակ մարդկանց և նրանց տները[1]։
Ռան համարվում էր նախաստեղծ քաոս Նունի որդին և մինչ աշխարհը նրա մեջ էր՝ տարերքի աստվածությունների հետ միասին։ Բացի դա, նա, ով «ավելի մեծ է, քան այն, ինչ նա արել է, ավելի հին է, քան նրանք, ովքեր ծնել են նրան», դուրս է եկել իր հոր օվկիանոսից։ Իսկզբանե Ռայի կողքին չեն եղել կանացի աստավություններ. նա արարում էր ինքն իրեն։ Ստեղծելով աշխարհը՝ Ռան թագավորել է դրա վրա Փարավոնի նման, իսկ այդ ժամանակ Ոսկե դար էր։ Ռան ամեն ինչ իր ձեռքում էր պահում իր խորհրդավոր անվան մոգական ուժի շնորհիվ։ Երբ տեղի է ունեցել մարդկանց անհնազանդությունը, իր հոր խորհրդով, Ռան որոշել է ոչնչացնել մարդկային ցեղը՝ նրա վրա դնելով իր «աչքը»՝ տիրուհի Հաթորը (Գատոր)՝ էգ առյուծ Սեհմետի կերպարով, որը սարսափելի ծեծի է ենթարկել։ Մարդիկ սկսել էին խեղդվել սեփական արյան մեջ։ Ռան սեղմել և մյուս օրը փրկել է ողջ մնացած մարդկանց՝ խմելով Հաթոր-Սեհմետ դոպյանին։ Սակայն մարդկանց անշնորհակալությունը տխրեցրել է Ռային, և նա որոշել է հեռանալ նրանցից և հաստատվել երկնքում[2]։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.