From Wikipedia, the free encyclopedia
Ռիսորջիմենտո (իտալ.՝ Risorgimento - բառացի՝ վերածնունդ), սոցիալ-քաղաքական շարժում Իտալիայում՝ հանուն երկրի միավորման և միասնական ազգային պետության ստեղծման։ Տեղի է ունեցել 19-րդ դարի վերջին՝ 1861 թվականին (Ռիսորջիմենտո նշանակում է նաև այդ ժամանակաշրջանը) և վերջնականապես ավարտվել 1870 թվականին, երբ Հռոմը միացել է Իտալիայի թագավորությանը և հռչակվել երկրի մայրաքաղաք[1][2]։
Հին աշխարհ | |
---|---|
Նախապատմական Իտալիա | |
Էտրուսկներ (մ.թ.ա. 12-6-րդ դարեր) | |
Մեծ Հունաստան (մ.թ.ա. 12-6-րդ դարեր) | |
Հին Հռոմ (մ.թ.ա. 8-րդ դար - մ.թ. 5-րդ դար) | |
Իտալիան օստգոթերից տիրապետության տակ (5-6-րդ դարեր) | |
Միջին դարեր | |
Միջնադարյան Իտալիա | |
Իտալիան Բյուզանդիայի տիրապետության տակ (6-8-րդ դարեր) | |
Լանգոբարդական թագավորություն (6-8-րդ դարեր) | |
Իտալիայի միջնադարյան թագավորություն | |
Իսլամը և նորմանները Հարավային Իտալիայում | |
Ծովային հանրապետություններ և Իտալիայի քաղաք-պետություններ | |
Նոր ժամանակներ | |
Իտալական վերածնունդ (14-16-րդ դարեր) | |
Իտալական պատերազմներ (1494-1559) | |
Իտալիան նոր ժամանակներում (1559-1814) | |
Ռիսորջիմենտո (1815-1861) | |
Ժամանակակից պատմություն | |
Իտալիայի թագավորություն (1861-1945) | |
Իտալիան Առաջին համաշխարհային պատերազմում (1914-1918) | |
Ֆաշիզմ և գաղութային կայսրություն (1918-1945) | |
Իտալիան Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում (1940-1945) | |
Իտալիայի նորագույն պատմություն (1945-այժմ) | |
Կապարային տարիներ (1970-ականներ - 1980-ականներ) | |
Առանձին թեմաներ | |
Իտալիայի պատմական պետություններ | |
Իտալիայի ռազմական պատմություն | |
Իտալիայի տնտեսական պատմություն | |
Իտալիայի ընտրական իրավունքի պատմություն | |
Իտալիայի նորաձևության պատմություն | |
Իտալիայի փոստի և փոստային նամականիշների պատմություն | |
Իտալիայի երկաթուղային տրանսպորտի պատմություն | |
Իտալիայում փողերի պատմություն | |
Իտալիայում երաժշտության պատմություն | |
Իտալիայի պորտալ |
Ռիսորջիմենտոն գլխավորելու համար պայքարել են դեմոկրատ-հանրապետականները (առաջնորդներն էին Ջուզեպպե Մացցինին, Ջուզեպպե Գարիբալդին և ուրիշներ) և լիբերալները (գլխավորում էին Կամիլլո Բենսո Կավուրը և ուրիշներ)։
Իտալիայում երկրորդ Ռիսորջիմենտո անվանում են հակաֆաշիստական ազատագրական պայքարը (1943-1945) Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի (1939-1945) ժամանակ։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.