Վիրքի Արտաշեսյան արքայատոհմ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Վիրքի Արտաշեսյան արքայատոհմ (վրաց.՝ არტაშესიანი დინასტია იბერიის სამეფოში), Վիրքում (Իբերիայի թագավորություն) հաստատված հայկական ծագում ունեցող Արտաշեսյանների ճյուղ, որը կառավարել է Քարթլին մ․թ․ա․ 90 թվականից մինչև մեր թվարկության 30-ական թվականները[1]։
Վիրքի Արտաշեսյան արքայատոհմ | |
---|---|
Տեսակ | արքայատոհմ |
Երկիր | Վիրք |
Տիրույթներ | Քարթլի, ներկայիս արևելյան Վրաստան |
Ծագում | Մեծ Հայքի թագավորությունում իշխող Արտաշեսյաններ |
Տիտղոսներ | «Վրաց արքա» |
Հիմնում | մ․թ․ա․ 90 թվական |
Ավարտ | 30 թվական |
Ազգային պատկանելիություն | վրացիներ |
Դավանանք | հեթանոսություն |
Վիրքում Արտաշեսյանների իշխանության հաստատման նախադրյալները ստեղծվել են դեռևս Արտաշես I Բարեպաշտի արշավանքների հետևանքով, թեպետ փաստացիորեն հաստատվել միայն մ․թ․ա․ 90 թվականին՝ Մեծ Հայքի թագավորության արքա Տիգրան Մեծի կողմից թագավորության հպատակեցումից հետո։ Տիգրան Մեծին հաջորդած բոլոր արքաները (Արտավազդ II Աստվածայինից սկսած) «Հայոց արքայից արքա» տիտղոսից բացի ավանդաբար կրում էին նաև «Վրաց և Աղվանից թագավոր» պատվավոր կոչումը։
Արտաշեսյանները Վիրքում շարունակաբար կառավարում են մինչև 30 թվականը՝ անգամ Մեծ Հայքում թագավորական կենտրոնական իշխանության բացակայության պայմաններում։