բույսերի տեսակ From Wikipedia, the free encyclopedia
Տուղտ դեղատու (լատին․՝ Althea officinalis), տուղտազգիների ընտանիքին պատկանող դեղաբույս։
Տուղտ դեղատու | |
Տուղտ դեղատու | |
Դասակարգում | |
Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
Կարգ | Փիփերթածաղկավորներ (Malvales) |
Ընտանիք | Փիփերթազգիներ (Malvaceae) |
Ենթաընտանիք | Փիփերթայիններ (Malvoideae) |
Տրիբա | Malveae |
Ցեղ | Տուղտ (Althaea) |
Տեսակ | Տուղտ դեղատու (A. officinalis) |
Միջազգային անվանում | |
Althaea officinalis |
Առանցքային, երկար, 50 սմ երկարությամբ արմատով, կարճ հաստ կոճղարմատով մազապատ մեղրատու գեղազարդային բազմամյա խոտաբույս է։ 60-200 սմ բարձրությամբ ցողունների վերին մասը ճյուղավոր է, գորշականաչավուն։ Սղոցաեզր, թավոտ, հերթադիր տերևները ունեն երկար կոթուններ։ Միջին և ստորին տերևները 3-5 բլթակավոր են, իսկ վերինները՝ ամբողջական։ Կարճ ծաղկակոթերով խոշոր, բաց վարդագույն, հնգանդամ ծաղիկները խմբերով աճում են վերին տերևների անութներում։ Մանուշակագույն առէջների առէջաթելերը խողովակաձև միաձուլված են։ Պտուղները կազմված են սկավառակաձև սերմնիկներից, որոնք հասունանալիս առանձնանում են[1]։
Աճում է ստորին լեռնային գոտու աղակալած մարգագետիններում, գետերի և առուների ափերին։ Հանդիպում է Արարատի և Արմավիրի մարզերում, Երևանում[1]։
Բուժական նպատակներով օգտագործում են տուղտի արմատները, տերևներն ու ծաղիկները, որոնք պարունակում են մեծ քանակությամբ լորձանյութեր, օսլա, եթերային յուղեր և ճարպային յուղեր, վիտամիններ, կարոտին և այլն։ Բույսի տերևների ու ծաղիկների տաք թուրմն որպես հանգստացնող և փափկացնող միջոց գործածում են լնդերի, բերանի խոռոչի, նշագեղձերի, կոկորդի բորբոքումների և տրախեիտների բուժման համար։ Տուղտի արմատներից պատրաստում են օշարակ, որը վաճառում են դեղատներում[1]։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.