Քեմբրիջ
քաղաք Անգլիայում From Wikipedia, the free encyclopedia
Քեմբրիջ[2] (անգլ.՝ Cambridge), համալսարանական քաղաք Անգլիայի արևելյան հատվածում՝ Քեբրիջշչերի վարչական շրջանում։ Գտնվում է Քեմ գետի ափին[Ն 1]՝ Լոնդոնից մոտավորապես 50 մղոն (80 կմ) հեռավորության վրա։ Ըստ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալների՝ Քեմբրիջի բնակչությունը կազմում է 123,867 մարդ, որոնց թվին են դասվում նաև քաղաքում ուսանող 24,486 ուսանողներ[3]։
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Քեմբրիջ (այլ կիրառումներ)
| Քաղաք | |||
|---|---|---|---|
| Քեմբրիջ | |||
| անգլ.՝ Cambridge | |||
| |||
 | |||
| Երկիր |  Միացյալ Թագավորություն | ||
| Երկրամաս | Անգլիա | ||
| Շրջան | Արևելյան Անգլիա | ||
| Կոմսություն | Քեմբրիջշիր | ||
| Քեմբրիջի լորդ-քաղաքապետ |Լորդ-քաղաքապետ | Ջորջ Պիպպաս (անգլ. George Pippas) | ||
| Հիմնադրված է | 1-ին դար թ. | ||
| Տվյալ կարգավիճակում | 1951 թվականից | ||
| Մակերես | 40,7 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 6 մետր | ||
| Կլիմայի տեսակ | Հարօվկիանոսային կլիմա | ||
| Պաշտոնական լեզու | անգլերեն | ||
| Բնակչություն | ▲123 867 մարդ (2011)[1] | ||
| Ագլոմերացիա | 130 000 | ||
| Ազգային կազմ | 75,3% Սպիտակամորթ Բրիտանացիներ 1,1% Սպիտակամորթ Իռլանդացիներ | ||
| Կրոնական կազմ | քրիստոնյաներ | ||
| Ժամային գոտի | UTC+0 և UTC+1 | ||
| Հեռախոսային կոդ | 01223 | ||
| Փոստային դասիչ | CB | ||
| Պաշտոնական կայք | cambridge.gov.uk(անգլ.) | ||
| |||
Հնագիտական փաստերը վկայում են այն մասին, որ այս տարածքը բնակեցված է եղել դեռևս բրոնզե դարի[4] և Հռոմեական Բրիտանիայի ժամանակաշրջաններում, իսկ վիկինգների տիրապետության տարիներին Քեբրիջը եղել է կարևոր առևտրային կենտրոն[4]։ Քաղաքային առաջին կանոններն առաջ են քաշվել 12-րդ դարում, չնայած նրան, որ Քեմբրիջը քաղաքի կարգավիճակ պաշտոնապես ստացել է միայն 1951 թվականին։
1209 թվականին հիմնադրված Քեմբրիջի համալսարանը դասվում է աշխարհի լավագույն հինգ համալսարանների շարքին[5]։ Համալսարանն ներառում է Քավենդիշ լաբորատորիան, Արքայական քոլեջը և Համալսարանական գրադարանը։
Տարվա ընթացքում Քեմբրիջում անցկացվում են բազմաթիվ միջոցառումներ, որոնցից են, օրինակ, ամենամյա Քեմբրիջյան գարեջրի փառատոնները, Ելակի տոնավաճառներ, Երաժշտության և արվեստի փառատոնը և այլն։
Նախապատմություն
Բնակեցման նախանշանները Քեմբրիջի մոտակայքում ի հայտ են եկել դեռևս նախապատմական ժամանակներից։ Բնակչության զբաղվածության ամենավաղ և հստակ փաստը 3500 տարվա հնություն ունեցող հողատարածքն է՝ հայտնաբերված Ֆիցուիլյամ քոլեջի տարածաշրջանում[4]։ Երկաթի դարում բնակության մասին հնագիտական փաստերից մեկն այն է, որ Քեսլ Հիլում (անգլ.` Castle Hill) մ․թ․ա․ 1-ին դարից ի վեր տարբեր մշակույթների պատկանող մարդիկ են ապրել[6]։
Միջնադար
Հռոմեացիների՝ 410 թվականին Բրիտանիայի տարածքից վտարումից հետո, տեղանքը հավանաբար շրջափակված է եղել Բրիտոնների կողմից[7]։ Վկայությունները նաև խոսում են այն մասին, որ անգլո-սաքսոնները,ժ ներխուժելով սկսել են գրավել տարածքը 5-րդ դարի վերջում[8]։ Սրա մասին ասում են անգլո-սաքսոնների լավ պահպանված գերեզմանաքարերը, որոնք գտնվել են Բրիտանիայի հատուկ շատ տարածքներում։ Արդեն յոթերորդ դարում քաղաքն ավելի քիչ նշանակություն ուներ[9], և անգլիացի նշանավոր վանական Բիդի խոսքերով՝ Քեմբրիջը «ավերված փոքրիկ քաղաք» էր, որտեղ գտնվում էր սուրբ անգլո-սաքսոն Էթելդրեդայի հուղարկավորության վայրը։ Քեմբրիջը եղել է Արևելյան և Միջին Անգլիայի թագավորությունների սահմանին, որտեղից էլ սկսեցին գաղութաբնակեցումներն ընդլայնվել, և մարդիկ ապրեն գետի երկու ափամերձ շրջաններում էլ[9]։
Վիկինգների ժամանումը արձանագրվել է անգլո-սաքսոնական խրոնիակայում, 875 թվականին[10]։ Նրանց ուժեղ առևտրային սովորություններն օգնեցին քաղաքին արագորեն զարգանալ։ Այս ժամանակաշրջանում քաղաքի կենտրոնը Քեսլ Հիլից՝ գետի ձախ ափից, տեղափոխվեց Քիսայդ (Quayside) ՝ գետի աջ ափ։ Վիկինգների ժամանակրջանին հաջորդում է կրկին Սաքսոնների իշխումը. կառուցում են եկեղեցիներ, որոնցից է, օրինակ, Սուրբ Բենեթի եկեղեցին, նավակայաններ, առևտրական տներ և այլն։ Քաղաքը կրկին ծաղկունք է ապրում[11]։
1068 թվականին՝ երկու տարի Անգլիայում նվաճումներից հետո, նորման Ուիլիամ թագավորը կառուցում է մի ամրոց Քեսլ Հիլում[10]։ Ինչպես մնացած բոլոր նորանվաճ թագավորությունները, Քեմբրիջը նույնպես հայտնվեց թագավորի և իր պատգամավորների իշխանության ներքո։
Առաջին քաղաքային կանոնադրությունը արձանագրվեց Հենրի Առաջինի կողմից 1120-ից 1131 թվականների ընթացքում։ Դա Քեմբրիջին տվեց ջրային երթևեկության մենաշնորհ և ճանաչեց համայնքի դատարանը[12]։
1209 թվականին հիմնադրվեց Քեմբրիջի համալսարանը մի շարք ուսանողների կողմից, ովքեր փախել էին թշնամական քաղաք Օքսֆորդից[13]։ Հնագույն քոլեջը՝ Փեթերհաուսը (անգլ.՝ Peterhouse) հիմնադրվել է 1284 թվականին[14]։
1349 թվականին քաղաքը ենթարկվեց Սև մահվան։ Քիչ արձանագրություններ են պահպանվել, բայց Քեմբրիջի համալսարանի կողմից արված գրառումների տվյալներով՝ Արքայական քոլեջի 40 գիտնականներից 16-ը զոհ են գնացել Սև մահվանը[15]։ Քաղաքի հյուսիսային մասը ենթարկվել էր համարյա բնաջնջման[16]։ Հետևելով հետագա վերաբնակեցմանը համազգային համաճարակից հետո՝ 1361 թվականին, Էլիի եպիսկոպոսի նամակում գրված էր, որ եթե Քեմբրիջի երկու ծխական վանքերը միաձուլվեն, բավարար մարդ չի լինի մի ամբողջ եկեղեցի լցնելու համար[17]։ Սև մահվան ընթացքում մահանում են բազմաթիվ հեգևորականներ, մտածողներ և գիտնականներ Քեմբրիջից, բայց միևնույն ժամանակ հիմնվում են չորս նոր քոլեջներ համալսարանի համար. Գոնվիլի քոլեջը, Թրինիթի քոլեջը, Քորփուս Քրիսթին և Քլարը[18]։
Վաղ ժամանակակից
16-րդ դարի կրկնվող համաճարակներից հետո[19] Քեմբրիջում առողջապահական նորմերին համապատասխան ջուր մատակարարվեց 1600-ական թվականներին։ Ջուրը մինչ քաղաքի կենտրոն հասնելն անցավ Ինը Պատերը և հետո Գոգ Մագոգ Հիլզը (անլգ.՝ Gog Magog Hills)[20]։
Քեմբրիջը կարևոր դեր էր խաղում անգլիական քաղաքացիական պատերազմի վաղ շրջաններում, քանի որ այստեղ էր գտնվում Արևելյան կոմսության ասոցիացիայի գլխավոր գրասենյակը։ Վերջինս՝ Արևելյան կոմսության ասոցիացիան, կազմակերպում էր տեղական արևելյան Անգլիայի բանակի ադմինիստրատիվ աշխատանքները[21]։ Դրանից հետո 1645 թվականին կազմավորվեց Նորագույն բանակը[22]։1643 թվականին քաղաքի կառավարումն անցավ պառլամենտին՝ Սիդնեյ Սուսեքս քոլեջում կրթություն ստացած Օլիվեր Կրոմվելին։ Քաղաքի ամրոցն ավելի ուժեղացավ և լցվեց բազմամարդ զորքով, ինչպես նաև, միևնույն ժամանակ, քանդվեցին որոշ կամուրջներ՝ քաղաքի պաշտպանությունն ավելի լավ կազմակերպելու համար։ Այս ամենին զուգահեռ,1644 թվականին 3 կիլոմետրից քաղաք ներխուժեցին Ռոյալիստ ուժերը. պաշտպանությունը երբեք չկիրառվեց, իսկ հաջորդ տարի արդեն կանգնեցվեց կայազորը։
Վաղ արդյունաբերական ժամանակաշրջան
19-րդ դարում, անգլիական շատ քաղաքների հետ մեկտեղ, Քեմբրիջն արագորեն զարգացավ. մասամբ աճեց մարդու կյանքի միջին տևողությունը, բարելավվեց գյուղատնտեսական արտադրությունը, հիմնվեցին սննդի մեծ խանութներ՝ մարկետներ, և այլն[23]։ 1801-ից 1807 թվականների ընթացքում փոքր խանութների փակման գործընթացը քաղաքին հնարավորություն տվեց ընդլայնվելու՝ իր մեջ ընդգրկելով շրջակա դաշտերը, և արդեն 1912 թվականին նրա սահմանները հասել էին Չեսթերտոն, Չերի Հինթոն, Ֆեն Դիտոն, Թրամփիգտոն և Գրանչեստեր[22]։
Երկաթուղին Քեմբրիջ եկավ 1845 թվականին, որը հնարավորություն բացեց Լոնդոնից Նորվիչ երկաթգծի կառուցմանը[24]։
20-րդ դար
1930-ից 1980-ական թվականներում քաղաքի տարածքը մեծացավ՝ ավագանու շնորհիվ[25]։ Ամենամեծ բախումը եղել է գետի ձախ ափին, որոնք ներկայումս Արևելյան Չեսթերտոնի, Քինգս Հեջիսի և Արբուրի կալվածքն է և որտեղ, որ արքեպիսկոպոս Ռոման Վիլիամսն ապրել և աշխատել է մինչ վաղ 1980-ականները՝ որպես քահանայի օգնական[26]։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում Քեմբրիջը պաշտպանական կարևոր կենտրոն էր արևելյան ճակատի համար։ Քաղաքը դարձել էր ռազմական կենտրոն, ուր գտնվում էին Անգլիայի ավիաուժերը և մի շարք մարզերի՝ Նորֆոքի, Սաֆֆոքի, Էսսեքսի, Քեմբրիջչերի, Հանթինգդոնշայրի, Հերթֆորդշայրի և Բեդֆորդշայրի, գլխավոր գրասենյակային բաժանմունքները[22]։ Քեմբրիջը համեմատաբար զերծ է մնացել Գերմանիայի կողմից ռմբակոծությանը, որը, այնուամենայնիվ, թիրախավորել էր քաղաքի երկաթգծին։ Ընդամենը 29 մարդ զոհվեց, և ոչ մի պատմական մշակութային կոթող չավերվեց։ 1944 թվականին ռազմական ուժերի գաղտնի ժողով հրավիրվեց Թրինիթի Քոլեջ, որի ժամանակ հրաման արձակվեց Եվրոպա ներխուժման մասին[23]։ Պատմերազմի ընթացքում քաղաքը ծառայեց նաև էվակուցիոն կենտրոն Լոնդոնից եկած 7000 բնակչի համար, ովքեր հիմնականում Լոնդոնի համալսարանից էին[22]։
Քեմբրիջը պաշտոնապես քաղաքի կոչում է ստացել 1951 թվականին՝ ճանաչելով իր պատմությունը, ադմինիստրատիվ կարևորությունը և էկոնոմիկական բարգավաճը[22]։ 1962 թվականին բացվեց Քեբրիջի առաջին հագուստի կենտրոնը՝ Բրադուելլի Արքունիքը անվամբ, բացվեց Դրամեն փողոցում, չնայած նրան, որ սա 2006 թվականին ոչնչացվեց[27]։
Քաղաքը ձեռք բերեց իր երկրորդ համալսարանը 1992 թվականին, երբ Անգլիայի պոլիտեխնիկը անվանվեց Անգլիայի պոլիտեխնիկական համալսարան։ Այս համալսարանը վերանվանվել է Անգլիայի Ռուսկինի համալսարան 2005 թվականին[28]։
Տեղական կառավարություն
Ընտրությունների համար քաղաքը բաժանված է 14 մասերի. Աբբի, Արբուրի, Քեսլ, Չերի Հինթոն, Քոլերիջ, Արևելյան Չեսթերթոն, Քինգս Հեջիս, Մարկետ, Նյունհեմ, Փեթերսֆիլդ, Քուին Էդիթս, Ռոմսեյ, Թրամփինգտոն և Արևմտյան Չեսթերտոն։ Քաղաքի խորհրդի ներկայիս քաղաքական կազմը հետևյալն է. 25 աշխատանքային խորհրդատուներ, 14 լիբերալ դեմոկրատներ, 2 ազատամիտներ և մեկ պահպանողական[29]։
14 մասերից յուրաքանչյուրն էլ նույնպես ընտրում են Քեմբրիջշերի ավագանու անդամներին։ Վերջինս՝ Քեմբրիջշերի ավագանին, պատասխանատու է մի շարք ծառայությունների համար՝ ներառյալ դպրոցների կրթությունը, սոցիալ առողջապահությունը և մայրուղիները, բայց 2013 թվականից սկսած՝ ավագանին այլևս ոչ մի արտոնություն չունի քաղաքի կառավարման հարցում[27]։
Վեստմինստեր
Քեմբրիջի պառլամենտական խորհուրդն իր մեջ է ընդգրկում քաղաքի զգալի մասը։ Դանիել Զեյհները 2015 թվականի ընդհանուր ընտրություններով ընտրվել է խորհրդարանի անդամ (ԽԱ)՝ զբաղեցնելով լիբերալ դեմոկրատ Ջուլիան Հուպերտի պաշտոնը։ Նա՝ 2017 թվականաին անցկացված ընտրություններում վերընտրվել է[30]։ Քաղաքի մի մասը՝ Քուին Էդիթսի տարածքը, գտնվում է Հարավային Քեմբրիջշերի խորդրհրարանական խորհրդի տարածքում, որի ԽԱ-ը Հելդի Ալլենն է։ Ալլենն անդամ էր ընտրվել 2015 թվականին և կրկին վերընտրվել՝ 2017 թվականին։ Քաղաքը նախկինում խորհրդարանի ընտրություններ անցակցրել է 1992-ից 2005 թվականներին, և նախքան 1992-ը՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո, հիմնականում ընտրվում էին պահպանողականներ, սակայն վերջին 20 տարիների ընթացքում վերջիններս կորցրել են իրենց դիրքը խորհրդարանում։
Հատկանշականն այն է, որ Քեմբրիջի համալսարանն իր պատվարժան դիրքն է ունեցել Համայնքների պալատում՝ նշանավոր ֆիզիկոս Իսահակ Նյուտոնի գլխավորությամբ։
| Հարևան բնակավայրեր | ||
|---|---|---|
| Ջիրթոն | Հիսթոն և Իմփիգթոն Միլթոն | Ֆեն Դիթոն |
| Քոթոն |  | Թևերշամ |
| Գրանթչեսթեր | Գրեյթ Շելֆորդ | Ֆուլբուռն |
Քեմբրիջը Քեմբրիջշերի վարչական շրջանն է, որը գտնվում է Անգլիայի արևելյան մասում։ * Անգլիան գտնվում է Միացյալ Թագավորությունում*:
Քեմբրիջը տեղակայված է Լոնդոնից 50 մղոն (80 կմ) հյուսիս-արևելք հեռավորության վրա։ Քաղաքը գտնվում է ծովի մակարդակից 24 մետր (79 ոտնաչափ) բարձրության վրա[31]։
Քեմբրիջի ստորգետնյա երկնաբանությունը բաղկացած է կավից և տեղական կանաչ ավազից[32]։ Քեմ գետը սնուցում է քաղաքը Գրենչեսթեր գյուղից դեպի հարավ-արևմուտք։ Այն սահմանափակված է քաղաքում գտնվող ջրային տարածքներին հարակից մարգագետիններով, որոնցից է, օրինակ, Շիփս Գրինը[33]։ Շատ քաղաքների նման, ժամանակակից Քեմբրիջն էլ ունի արվարձաններ և խիտ բնակեցված տարածքներ։ Քաղաքի կենտրոնում են գտնվում առևտրային կենտրոնները, պատմական կառույցները և ընդարձակ կանաչ տարածքները, ինչպիսին են Հիսուս Կանաչը, Պարկերի Խաղաղությունը և Միդսամմըր Քոմընը։ Կենտրոնում շատ ճանապարհներ նախատեսված են հետիոտների համար[34]։
21-րդ դարի սկզբին նկատվել է բնակչության աճ, որը մինչ օրս ապահովված է[35]։
Կլիմա
Քեմբրիջը պաշտոնապես ունի օթերևութաբանական երկու կայաններ. Բուսաբանության ազգային ինստիտուտը, որը գտնվում է քաղաքի կենտրոնից 2 մղոն (3 կմ) հյուսիս հեռավորության վրա՝ Գիրտոնին մոտ, և երկրորդը՝ Քեմբրիջի համալսարանի բուսաբանական այգին՝ քաղաքի կենտրոնից 1 մղոն հարավ։ Ի հավելումն սրա, համալսարանի Համակարգչային լաբորատորիայի թվային տեխնոլոգիաների[36] խումբն ունի հատուկ կայք, որտեղ այցելուները տեղեկացվում են քաղաքում սպասվող եղանակային փոփոխությունների մասին[37]։
Քաղաքը, Միացյալ Թագավորության զգալի մասի պես, ունի խոնավ կլիմա։ Գտնվելով Բրիտանիայի ամենաչոր մասում[38][39]՝ Քեմբրիջում տարեկան միջին տեղումների քանակը 570 մմ է[40]։ 2011 թվականի տարվա կտրվածքով՝ Բուսաբանական այգիների ուսումնասիրությունը գրանցել է անձրևային տեղումների 380,4 մմ բարձրություն[41], իսկ Ազգային ինստիտուտի տվյալներով՝ 347,2 մմ[42], այն դեպքում, երբ 2012 թվականին Քեմբրիջի պատմության մեջ ռեկորդային ամենախոնավ տարին է գրանցվել՝ տեղումների 812,7 մմ հաստությամբ[43]։ Ձյան տեղումների կուտակումները սովորաբար քիչ են լինում, քանի որ Քեմբրիջը բարձրադիր դիրք չի գրավում։
Այստեղ ամռանը ջերմաստիճանն ավելի բարձր է լինում, քան երկրի արևմուտքում։ 2006 թվականի հուլիսին Մեծ Բրիտանիայի պատմության մեջ եղանակային գրանցումների սկսման օրվանից ի վեր գրանցվել է ամսվա կտրվածքով ռեկորդային բարձր ջերմաստիճանը. 28.3 °C (82.9 °F)՝ միաժամանակ և՛ Բուսաբանական այգիների[44] և՛ Ազգային ինստիտուտի տվյալներով[45]։ Քեմբրիջը հաճախ գրանցում է նաև երկրում տարեկան ռեկորդներ գրեթե ամեն տարի, օրինակ՝ 2008 թվականի հուլիսին Ազգային ինստիտուտը գրանցել է 30.2 °C (86.4 °F), իսկ 2007 թվականին Բուսաբանական այգիները՝ 30.1 °C (86.2 °F)[46]։ Բացարձակ բարձր ջերմաստիճանը գրանցվել է 2003 թվականի օգոստոսի 10-ին՝ 36.9 °C (98.4 °F) ջերմաստիճանով[47]։ Նախքան սա բացարձակ բարձր ջերմաստիճանը գրնվել էր 1990 թվականի օգոստոսին, որը Բուսաբանական այգիների հաղորդած տվյալներով՝ 36.5 °C (97.7 °F) էր[48]։ Վերջին անգամ նման բարձր ցուցանիշ գրանցվել է 2006 թվականի հուլիսին. 35.6 °C (96.1 °F) և 35.8 °C (96.4 °F) համապատասխանաբար Բուսաբանական այգիների[49] և Ազգային ինստիտուտի տվյալներով[50]։
Բացարձակ ցածր ցուցանիշ գրանցվել է Բուսաբանական այգիների կողմից 1947 թվականի փետրվարին՝ -17.2 °C (1.0 °F) ջերմաստիճանով[51], չնայած որ 1879 թվականին գրանցվել էր ավելի ցածր ցուցանիշ՝ օդի -17.8 °C (0.0 °F) ջերմաստիճանով[52]։ Ավելի մոտ իրականության մեջ եղանակն ավելի մեղմ է. 2012 թվականի փետրվարի 11-ին ջերմաստիճանն ընկել է մինչ -15.3 °C (4.5 °F)[53], 2013 թվականի հունվարի 22-ին՝ -12.2 °C (10.0 °F)[54], իսկ 2010 թվականի դեկտեմբերի 20-ին՝ -10.9 °C (12.4 °F)[55]։ Միջին տվյալներով՝ 1981-2010 թվականների ընթացքում այստեղ օդի ձյան խոնավությունը տևել է տարվա մեջ 42,8-ից 48,3 օր[56][57]։ Նման ցածր ջերմաստիճաններ և օդի խոնավություն հատուկ են հիմնականում նաև ավելի հարավային և կենտրոնական Անգլիայի շրջաններին։
 Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Քեմբրիջի համալսարանի բուսաբանական այգում, բարձրություն՝ 12մ, 1981–2010 | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | տարին |
| բացարձակ առավելագույնը (°C) | 14,9 | 18,8 | 23,9 | 27,4 | 31,1 | 34,0 | 35,6 | 36,9 | 33,9 | 29,3 | 21,1 | 15,8 | 36,9 |
| միջին առավելագույնը (°C) | 7,4 | 8,0 | 11,1 | 13,8 | 17,5 | 20,4 | 23,1 | 22,8 | 19,6 | 15,2 | 10,5 | 7,7 | 23,1 |
| միջին նվազագույնը (°C) | 1,4 | 1,2 | 3,0 | 4,3 | 7,3 | 10,2 | 12,4 | 12,2 | 10,0 | 7,2 | 3,9 | 1,7 | 1,2 |
| բացարձակ նվազագույնը (°C) | −16,1 | −17,2 | −11,7 | −6,1 | −4,4 | −0,6 | 2,2 | 3,3 | −2,2 | −6,1 | −13,3 | −15,6 | −17,2 |
| տեղումների քանակը (մմ) | 45,96 | 34,58 | 38,57 | 40,34 | 46,75 | 52,08 | 50,7 | 53,58 | 54,27 | 57,65 | 54,85 | 46,87 | 557,65 |
| Աղբյուր՝ KNMI[58] | |||||||||||||
| Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Քեմբրիջի համալսարանի բուսաբանական այգում, բարձրություն՝ 12մ, 1971–2000 | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | տարին |
| միջին առավելագույնը (°C) | 7,0 | 7,6 | 10,4 | 13,0 | 16,9 | 19,8 | 22,6 | 22,5 | 19,1 | 14,9 | 10,1 | 7,9 | 14,3 |
| միջին նվազագույնը (°C) | 1,2 | 0,9 | 2,7 | 4,0 | 6,8 | 9,7 | 11,9 | 11,8 | 9,7 | 6,8 | 3,5 | 2,1 | 5,9 |
| տեղումների քանակը (մմ) | 44,79 | 32,56 | 41,72 | 42,44 | 45,03 | 53,70 | 41,85 | 48,46 | 53,34 | 54,35 | 51,39 | 50,31 | 559,94 |
| Աղբյուր՝ KNMI[59] | |||||||||||||
| Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Քեմբրիջի գյուղատնտեսական բուսաբանության ազգային համալսարանում, բարձրություն՝ 26մ, 1981–2010 | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | տարին |
| միջին առավելագույնը (°C) | 7,3 | 7,7 | 10,6 | 13,3 | 16,9 | 19,9 | 22,8 | 22,6 | 19,3 | 14,9 | 10,3 | 7,5 | 14,4 |
| միջին նվազագույնը (°C) | 1,6 | 1,3 | 3,1 | 4,3 | 7,1 | 10,2 | 12,4 | 12,4 | 10,4 | 7,6 | 4,2 | 1,9 | 6,4 |
| տեղումների քանակը (մմ) | 46,6 | 34,5 | 38,3 | 41,2 | 46,0 | 51,5 | 47,5 | 50,8 | 53,5 | 59,0 | 52,8 | 46,4 | 568,1 |
| Աղբյուր՝ Met Office[60] | |||||||||||||
| Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Քեմբրիջի գյուղատնտեսական բուսաբանության ազգային համալսարանում, բարձրություն՝ 26մ, 1971–2000 | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | տարին |
| միջին առավելագույնը (°C) | 7,0 | 7,4 | 10,2 | 12,6 | 16,5 | 19,4 | 22,2 | 22,3 | 18,9 | 14,6 | 9,9 | 7,8 | 14,1 |
| միջին նվազագույնը (°C) | 1,3 | 1,1 | 2,9 | 4,0 | 6,7 | 9,8 | 12,0 | 11,9 | 10,1 | 7,1 | 3,7 | 2,3 | 6,1 |
| տեղումների քանակը (մմ) | 45,0 | 32,7 | 41,5 | 43,1 | 44,5 | 53,8 | 38,2 | 48,8 | 51,0 | 53,8 | 51,1 | 50,0 | 553,5 |
| Աղբյուր՝ Met Office[61] | |||||||||||||
Քեմբրիջի ժողովրդագրությունը զգալիորեն փոփոխվում է, որի պատճառով էլ դժվար է հստակ չափել։
2001 թվականին անցկացված մարդահամարով՝ Քեմբրիջի բնակչության 89,44 %-ը ներկայացան որպես սպիտակամորթ՝ համեմատած ազգային միջին տվյալների, որտեղ սպիտակամորթների թիվը կազմում էր 92.12 %[62]։ Քեմբրիջի համալսարանի բակալավրների 84 %-ը, իսկ ասպիրանտների 80 %-ը սպիտակամորթներ են (ներառյալ արտերկրի ուսանողերը)[63]։
Քեմբրիջն ունի պրոֆեսորական, մենեջերական և ադմինիստրատիվ աշխատաքներով ապահովված ավելի շատ մարդիկ, քան տարածաշրջանի այլ քաղաքներ (32.6 %-ը ընդդեմ 23.5 %)[64], ինչպես նաև այստեղ կան բարձր որակավորում ունեցող ուսանողներ, մասնագետներ և պրոֆեսորներ, քան շատ այլ քաղաքներում (41.2 %-Քեմբրիջ ընդդեմ 19.7 %-այլ)[65]։
- Քեմբրիջի բնակչության թիվը, 2011-2020[67]
- Գործազրկության մակարդակը Քեմբրիջում (%), 2010-2021
Աղբյուրը՝ economy.id.com.au
Քեմ գետը Քեմբրիջի համար ունի պատմական կարևոր նշանակություն։ Հենրի Ա թագավորը շնորհեց Քեմբրիջին գետով առևտուր կատարելու մենաշնորհը՝ արտոնություն տալով Քեմբրիջում գետի հարակից տարածքների էկոնոմիային[68]։ Այսինքն՝ գետի հարակից էկոնոմիան պահպանվում էր շատ լավ։
Այսօր Քեմբրիջն ունի բազմազան տնտեսություն՝ ուժեղ ճյուղերով. զարգացում և հետազոտություն, ծրագրավորման խորհրդատվություն, բարձր մակարդակում գտնվող ինժիներիա, ստեղծարար ինդուստրիա, դեզագործություն և տուրիզմ[69]։ 2010 թվականին ամերիկյան հայտնի ամսագրերից մեկը՝ Ֆորբսը, բնութագրել է Քեմբրիջը՝ որպես «աշխարհի ամենագեղեցիկ քաղաքներից մեկը»[70]։
- Քեմբրիջի մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ-ն, 2010-2019[71]
20-րդ դարի իր արագ զարգացման հետևանքով՝ Քեմբրիջն այսօր ունի գերզբաղված տրանսպորտային հանգույց[72]։ Այստեղ կա Լոնդոնից Քեմբրիջ միացնող M11 մայրուղին, որը, միանալով A14-ին, մտնում է քաղաքի հյուսիսարևելյան մասը։ A428-ը միանում է քաղաքին Բեդֆորդով և Սբ. Նոթսով, իսկ A10-ը հյուսիսից Էլիի միջոցով կապում է քաղաքը Քինգ Լիննին, իսկ հարավից՝ Լոնդոնին։
Լինելով համալսարանական քաղաք՝ պառկած բերրի հողի վրա և ունենալով գերզբաղված տրանսպորտային հանգույց՝ Քեմբրիջը ողջ Միացյալ Թագավորությունում ամենամեշատը հեծանիվներ օգրագործած քաղաքն է[73]։ 2001 թվականի մարդահամարի տվյալներով՝ Քեմբրիջի բնակչության քսանհինգ տոկոսն (25%) աշխատանքի է գնացել հեծանիվով։ 2013 թվականին ուսումնասիրությունը պարզել է, որ քաղաքի 47%-ը շաբաթվա ընթացքում գոնե մեկ անգամ աշխատանքի է գնացել հեծանիվով[74]։
Քեմբրիջն ունի ավտոբուսային մի շարք ծառայություններ, որոնք աշխատում են շաբաթական յոթ օր[75]։
Քեմբրիջի երկաթուղային գիծն անմիջական ուղիղ գիծ ունի Լոնդոնի երկաթուղային կայարանի հետ, որի միջոցով քեմբրիջցիները և լոնդոնցիները կարողանում են հեշտությամբ տեղափոխվել մի քաղաքից մյուսը։
Քեմբրիջն ունի նաև իր օդանավակայանը. Քեմբրիջի օդանավակայան, որը ժամանակին կիրառվել է միայն փորձնական թռիչքներ կատարելու և պատերազմական ժամանակաշրջանում օգնություն ցուցաբերելու համար[76][77][78][79][80]։
Տես նաև։ Քեմբրիջշիրի դպրոցների ցանկ
Քեմբրիջն ունի երկու համալսարան[81]՝ Քեմբրիջի համալսարանն ու Անգլիայի Ռուսկինի համալսարանը, որոնց ուսանողների համընդհանուր քանակը մոտ 30,000 է[82]։
Անգլիայի Ռուսկինի համալսարնն ունի երկու մասնաշենք, որոնցից մեկը գտնվում է Քեմբրիջ քաղաքից փոքր-ինչ հեռու՝ Չելմսֆորդում:
2007-2008 ուսումնական տարվա Քեմբրիջի համալսարանի մատուցած տվյալներով՝ ուսանողները եղել էն 17,662 հոգի[83], իսկ նույն ժամանակ Անգլիայի Ռուսկինի համալսարանում (երկու մասնաշենքերն էլ ներառած)՝ 24,000 ուսանող[84]։
Ե՛վ պետական և՛ մասնավոր դպրոցները Քեմբրիջի աշկերտներին մատուցում են մանկապարտեզից սկսած մինչև միջնակարգ կրթություն։ Պետական դպրոցների կրթական ծրագիրը մշակվում է Քեմբրիջշերի խորհրդի կողմից։ Այդ դպրոցները 251-ն են[85], որոնցից 35-ը Քեմբրիջ քաղաքում[86]։ Դրանց ոչ այնքան զգալի մասն ապահովում է միջնակարգ կրթությունը օրվա ընթացքում, ինչպես նաև դպրոցից դուրս խմբակների միջոցով։ Շատ այլ աշակերտներ Քեմբրիջի տարածքից այցելում են գյուղի դպրոցներ, որտեղ նույնպես ստանում են միջնակարգ կրթություն[87]։ Քաղաքի մասնավոր դպրոցներն են Փըրս դպրոցը, Ստեֆան Փըրս հիմնադրամը, Սանքթոն Ուդը, Սբ. Մերիի դպրոցը և Լիս դպրոցը[88]։ Քեմբրիջն ունի նաև Տեխնիկական քոլեջի համալսարան, որի բացումը եղել է 2014 թվականի սեպտեմբերին։
Ֆուտբոլ
Քեմբրիջն իր ուրույն դերն է ունեցել ժամանակակից ֆուտբոլի հայտնվելու գործում. խաղի առաջին կանոններն արձակվել են Քեմբրիջի համալսարանի ուսանողների կողմից 1848 թվականին։ Քեմբրիջի կանոններով ֆուտբոլն առաջին անգամ խաղացել են Պարկերի խաղաղություն այգում, որն իր մեծ ազդեցությունն է ունեցել 1863 թվականին Ֆուտբոլի ասոցիացիայի կողմից խաղի կանոնները մշակելու գործում։ Դրանից հետո առաջին խաղը նույնպես անցկացրել են Պարկերի խաղաղություն դաշտում/այգում[89]։
Քաղաքը Յունայթեդ Քեմբրիջ ֆուտբոլային ակումբի տունն է, որը հիմնականում խաղում է Աբբի ստադիոնում։ Ակումբը հիմնադրվել է 1912 թվականին՝ որպես Միացյալ Աբբի, և 1970 թվականին ընտրվել է Անգլիական ֆուտբոլի լիգա, իսկ 1978-ին հասավ արդեն երկրորդ կարգավիճակին։ Ակումբին հաջողությունը վերադարձավ 1990-ական թվականներին, երբ ունեցան երկու հաղթանակ և շահեցին Ֆուտբոլի ասոցիցացիայի քառորդ եզրափակչի գավաթը։
2000-ական թվականներին կրկին հաջողություններ գրանցեց ֆուտբոլային այս ակումբը, սակայն 2005 թվականին դուրս հեռացվեց ֆուտբոլի լիգայից և 9 տարվա դադարից հետո՝ 2014 թվականին կրկին ասպարեզ դուրս եկավ՝ հաղթելով ազգային կոնֆերանսների փլեյ օֆֆերը։
Մահակախաղ (կրիկետ)
Լինելով ֆուտբոլի քեմբրիջյան կանոնների հայրենիքը՝ Պարկերի խաղաղությունը 1817-ից 1864 թվականներին օգտագործվել է որպես առաջին կարգի մահակախաղի անցկացման վայր[90]։ Քաղաքում կան սիրողական կրիկետի յոթ ակումբներ. Քեմբրիջ Գրանդա, Քեմդեն, Քեմբրիջ Սբ. Գայլս, Նյու Չեսթերթոն Ինստիտուտ, Ֆեն Դիտտոն, Ռոմսի թաուն և Չերի Հինթոն[91]։
Ջրային սպորտեր
Քաղաքի կենտրոնով հոսող Քեմ գետը օգտագործում են նավարկության համար։ Քեմբրիջի համալսարանն ու իր քոլեջները հայտնի են թիավարմամբ, իսկ Քեմբրիջշերի թիավարման ասոցիացիան, հիմնված 1868 թվականին, Քեմ գետի վրա թիավարման մրցույթներ է կազմակերպում՝ համալսարանից դուրս։ Քաղաքում կան թիավարման չորս ակումբներ. City of Cambridge RC, Cambridge '99 RC, Cantabrigian RC և Rob Roy BC։
Քեմբրիջի լողի ակումբը, Քեմբրիջի դայվ թիմը և Քեմբրիջի քաղաքի ջրային գնդակի ակումբը բոլորն էլ հիմնված են Այգուն հարակից լողավազանի վրա[93]։
Մրցութային սպորտեր
Քեմբրիջը հայտնի է նաև սպորտային միջոցառումներով, որոնք անցկացվում են Քեմբրիջի համալսարանի և Օքսֆորդի համալսարանի միջև։
Թատրոն
Քեմբրիջի հիմնական ավանդական թատրոնը Արվեստների թատրոնն է, որը գտնվում է քաղաքի կենտրոնում և ունի հանդիսատեսի համար նախատեսված 666 նստատեղ[94]։ Թատրոնը հաճախ ունենում է շրջիկ ներկայացումներ։ Ամենաընդարձակ վայրը քաղաքում ներկայացումներ ցուցադրելու համար Քեմբրիջ Քորն Էքսչենջն է՝ 1200 հոգու համար նախատեսված նստատեղով և լայն տարածքով, որտեղ կտեղավորվի 1800 կանգնած մարդ։ Նկարում պատկերված շինությունը՝ Քեմբրիջ Քորն Էքսչենջը, կառուցվել է ЧШЧ դարում և ծառայել է բազմաթիվ միջոցառումների համար՝ սկսած 20-րդ դարի սկզբից, որոնցից են թեյախմության խնջույքներ, կարճամետրաժ շոու-ներկայացումներ, սպորտային հանդիպումներ և երաժշտական միջոցառումներ[95]։ Քաղաքի խորհուրդը վերակառուցել է շենքը 1980-ականներին՝ դարձնելով լիարժեք արվեստի կենտրոնի, հյորընկալով թատրոնի, ինչպես նաև պարային և երաժշտական միջոցառումների անցկացման վայր[95]։
Թատրոնի ամենանորակառույց շենքը 220 տեղանոց J2-ն է, որը գտնվում է Քեմբրիջի Լեյժր այգում։ Կառույցը բացվել է 2005 թվականին, և բացման օրվանից ի վեր այդտեղ անցկացվել են բեմական ներկայացումներ, պարեր, երաժշտական փառատոններ և հումորային ներկայացումներ[96]։
Մամֆորդ թատրոնը պատկանում է Անգլիայի Ռուսկինի համալսարանին և հյուրընկալում է ինչպես ուսանողական խմբերի միջոցառումներին, այնպես էլ ոչ ուսանողական շոու ներկայացումներին։
Թանգարաններ
Քաղաքի ներսում կան մի շարք հիշարժան թանգարաններ, որոնցից մի քանիսը պատկանում են Քեմբրիջի համալսարանի թանգարաններին, իսկ որոշներն էլ անկախ են։
Ամենամեծ թանգարանն այստեղ Ֆիցուիլիամի թանգարանն է, որը նաև միաժամանակ Քեմբրիջի համալսարանին պատկանող թանգարաններից գլխավորն է։ Հիմնադրվել է 1816 թվականին այն բանից հետո, երբ Ռիչարդ ՖիցՈւիլիամսը ստացավ մեծ ժառանգություն և որոշեց պահել իր հավաքածուները իր իսկ թանգարանում։ Ի սկզբանե թանգարանը գտնվել է Պերս քերականական դպրոցի շենքում[97]։ Որոշ ժամանակ Քեմբրիջի համալսարանի գրադարանում հայտնվելուց հետո՝ իր վերջնական կանգառը եղավ Թրամփինգտոն փողոցը որտեղ էլ որ գտնվում է 1848 թվականից մինչ օրս[97]։ Թանգարանն ունի հինգ սրահներ. Հին ձեռագրերի, Կիրառական արվեստի, Մետաղադրամների և մեդալների, Ձեռագիր և տպագիր գրքերի, Տպագության և նկարչության։
Քեմբրիջի թանգարանը, նախկինում հայտնի՝ Քեմբրիջի և ազգային խորհրդի թանգարան անվամբ, սոցիալ պատմության թանգարան է, որը գտնվում է Քեսլ փողոցի նախկին փաբում[98]։
Երաժշտություն
Փոփ երաժշտություն
Փինք Ֆլոյդ խմբի անդամները արմատներով Քեմբրիջից են, որով էլ նշանավորվում է այս խումբը քաղաքի համար։ Խմբի նախկին երգահան, կիթառահար և վոկալիստ Սիդ Բարրեթը ծնվել և ապրել է Քեմբրիջում, ինչպես նաև խմբի մյուս անդամ Ռոջեր Ուոթերսի հետ այցելել է Քեմբրիջշերի տղաների ավագ դպրոցը։ Դեյվիդ Գիլմորը՝ Բարրեթին փոխարինող կիթառահարը, նույնպես եղել է Քեմբրիջի քաղաքացի և այցելել Պերս դպրոցը։ Փինք Ֆլոյդից բացի կան ուրիշ հանրահայտ խմբեր, որոնք կրկին ձևավորվել են Քեմբրիջում. Clean Bandit, Henry Cow, The Movies, Katrina and the Waves, The Soft Boys[99], Ezio[100], Horace X[100], The Broken Family Band[101], Uncle Acid & the Deadbeats[102], և դասական փոփ խումբ King's Singers-ը, որը ձևավորվել է Քեմբրիջի համալսարանի Արքայական քոլեջում[103]։ Սոլո արտիսր Բու Հեվերդայն[104] Քեմբրիջից է, ինչպես դրամ ընդ բասս ոճում ստեղծագործող արտիստներ Նու Տոնը և Լոգիստիքսը։
Ժամանակակից արվեստ
Քեմբրիջը համարվում է միջազգայնորեն ճանաչում ունեցող Թեյնիկի բակ (անգլ.՝ Kettle's Yard) պատկերասրահի տունը։ Ուայզինգ արվեստի կենտրոնը՝ Եվրոպայում վիզուալ արվեստի առաջատար հետազոտության կենտրոններից մեկը, որոշակի կապ ունի քաղաքի հետ, քանի որ գտնվում է Քեմբրիջից մի քանի մղոն արևմուտք հեռավորության վրա[105][106]։ Այս ամենին մեկտեղ Անգլիայի Ռուսկինի համալսարանը հանրության համար մատչելի ձևով կազմակերպում է Ռուսկինի պատկերասրահ[107]։
Փառատոներ և միջոցառումներ
Մի շարք ֆեստիվալներ (փառատոներ), տոնավաճառներ և միջոցառումներ են կազմակերպվում Քեմբրիջում, հատկապես Բրիտանական ամառների շրջանակներում։ Հունիս ամսվա Միդսամմըր Քոմմընի առաջին շաբաթ օրը տեղի է ունենում Ելակի տոնավաճառ/փառատոն, որն իրենից ենթադրում է անվճար երաժշտություն և երեխաների համար նախատեսված միջոցառում՝ մի շարք առևտրային կրպակների ուղեկցությամբ։ Մայիս ամսին մեկ շաբաթ անընդմեջ Հիսուս Կանաչ այգում կազմակերպվում է ամենամյա Քեմբրիջյան գարեջրի փառատոնը։ Այս փառատոնն առաջին անգամ սկսվել է 1974 թվականին և Բրիտանիայում երկրորդ ամենամեծ գարեջրի փառատոնն է Լոնդոնից հետո[108]։
Քեմբրիջ ազգային փառատոնը ամեն տարի կազմակերպվում է Չերի Հինթոն Հոլլում, որը Միացյալ Թագավորության ազգային երաժշտության ամենամեծ փառատոններից մեկն է։ Փառատոնը կազմակերպվում է քաղաքի խորհրդի կողմից ամեն տարի՝ սկսած 1964 թվականից։ Քեմբրիջ երաժշտության ամառային ֆեստիվալը կրկին ամենաընդարձակներից է Մեծ Բրիտանիայում, որը կազմակերպվում է քաղաքի համալսարանի՝ Քեմբրիջի համալսարանի քոլեջների կողմից յուրաքանչյուր տարի[109]։ Արվեստի հետ առնչվող մեկ այլ փառատոն է Քեմբրիջ Շեյքսպիրյան փառատոնը։ Սա իրենից ներկայացնում է ութ շաբաթյա ներկայացումներ բաց երկնքի տակ, որի ընթացքում բեմադրվում են անգլիացի թատերագիր Ուիլյամ Շեքսպիրի պիեսները։ Այս ներկայացումները ցուցադրվում են քոլեջների տարբեր այգիներում[110]։ 1977 թվականից ի վեր կազմակերպվում են նաև կինոյի փառատոներ յուրաքանչյուր հուլիս ամիսներին, բայց 2008 թվականից փոխվեց ամիսը՝ տեղափոխվելով սեպտեմբեր[111]։
Քեմբրիջ գիտության փառատոնը՝ ամենամյա մարտ ամսին կայացող փառատոնը, Միացյալ Թագավորության ամենամեծ անվճար գիտության փառատոնն է[112]։ 1975-ից 1985 թվականներին Քեմբրիջ պոեզիայի փառատոներն անցկացվում էին երկու տարին մեկ անգամ[113]։
Քեմբրիջն ունի շատ բժկական կենտրոններ իր տարածքում, որոնց մեջ կան և՛ պետականներ և՛ մասնավորներ։ Բրիտանիայի մեծագույն հիվանդանոցներից մեկը՝ Ադդենբրուքսի հիվանդանոցը, տեղակայված է Քեմբրիջի կենսաբժշական կենտրոնում, ինչպես նաև հանդիսանում է վնասվածքաբանական կենտրոն։
Արևմտյան Անգլիայի շտապ օգնության ծառայությունը մատակարարում է քաղաքին և ունի մի քանի շտապ օգնության կայաններ Հիլլս Րոուդում[114]։ Ավելի փոքր Բրուքֆիլդս հիվանդանոցը գտնվում է Միլլ Րոուդում[115]։ Բնականաբար, քաղաքն ունի նաև ոստիկանական բաժանմունքներ[116] և հրշեջ ծառայություններ[117], որոնք ապահովում են համապատասխանաբար քաղաքի անվտանգությունն ու հետևում են, որ հրդեհներից շատ տուժողներ չլինեն։
Քեմբրիջի ջրի համակարգն ապահովում է քաղաքը խմելու ջրով[118], իսկ հոսանքն ապահովվում է խորհրդի կողմից, քանի որ Քեմբրիջը Արևմտյան Անգլիայի մասն է կազմում[119]։
Քաղաքի առաջին հանրային գրադարանը բացվել է 1855 թվականին, որն ի սկզբանե գտնվել է Հիսուսի հովիտում[120]։ 1862 թվականին տեղափոխվել է Գիլդհոլլ[121], իսկ այժմ վերջինս գտնվում է Հսկա Կամարներ առևտրի կենտրոնում։ Գրադարանը վերաբացվել է 2009 թվականին[122]՝ 33 ամիս փակ վիճակում գտնվելուց հետո[122][123]։
Քեմբրիջն ունի երկու երկվորյակ քաղաք։ Քեմբրիջի նման այս երկու քաղաքներն էլ ունեն համալսարաններ և համանման բնակչություն. Հայդելբերգը 1965 թվականից սկսած[124], Գերմանիա և Հունգարիայի քաղաքներից Սեգեդը՝ 1987 թվականից սկսած[124]։
- Քեմբրիջի փողոցներում չի կարելի թենիս խաղալ։
- 2009 թվականի Քեմբրիջյան գարեջրի փառատոնի ընթացքում վաճառվել է 9000 լիտր գարեջուր և 1 տոննա պանիր։
- Քեմբրիջ անունով կա մեկ այլ քաղաք ևս, որը գտնվում է ԱՄՆ-ում։
- Քեմբրիջն ամենից շատն է ստացել Նոբելյան մրցանակ ֆիզիկայի ասպարեզում. 29 մրցանակ։
- Քեմբրիջի համալսարանը ստացել է 89 Նոբելյան մրցանակ բոլոր անվանակարգերում։
- Լորդ Բայրոնը Քեմբրիջի իր տանն արջ էր պահում, քանի որ նրան արգելել էին շուն պահել։
- 2001 թվականին Քեմբրիջի հոգեբանները հաղորդել են, որ ոչխարները կարող են 50 այլ ոչխարների դեմքեր հիշել 2 տարի անընդմեջ։
- Քեմբրիջի բնակիչները հազվադեպ են ժպտում։
- Փինք Ֆլոյդ խումբը ձևավորվել է Քեմբրիջում վաղ 1960-ական թվականներին։
- Քեմբրիջում ուսանողները Օքսֆորդի ուսանողների մասին չեն խոսում, իսկ խոսելիս էլ ասում են. «Ուրիշ վայրի ուսանողները»։
- Քեմ գետի անունը դրվել է քաղաքի պատվին, այլ ոչ՝ քաղաքինը գետի։
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
