Միչիգանի համալսարան

Միչիգանի համալսարան (անգլ.՝ University of Michigan, կրճատ` U of M), հասարակական (պետական) հետազոտական համալսարան ԱՄՆ-ի Միչիգան նահանգի Էնն Արբոր քաղաքում։ Հիմնադրվել է 1818 թվականին Դեթրոյթում, սակայն մոտ 20 տարի անց` 1837 թվականին տեղափոխվել է Էնն-Արբոր։

Միչիգանի համալսարան անգլ.՝ University of Michigan
Տեսակ	հանրային հետազոտությունների համալսարան և ԱՄՆ-ի հասարակական կրթության կազմակերպություն
Կարգախոս	Artes, Scientia, Veritas
Հիմնադրված է	1817
Հիմնադրիր	Gabriel Richard?
Նախագահ	Սանտա Օնո
Ընդհանուր անձնակազմ	24 605 մարդ (սեպտեմբեր 2020)[1]
Անդամակցություն	ORCID[2][3], Թվային գրադարանի ֆեդերացիա[4], Համացանցի կոնսորցիում[5][5], Հասարակական գիտությունների ասոցիացիաների կոնսորցիում[6], Shibboleth Consortium?[7], Orbital Reef University Advisory Council?[8], arXiv[9], DataCite - International Data Citation Initiative e.V.?[10], Ամերիկյան համալսարանների ասոցացիա[11][12], Կրթության ամերիկյան խորհուրդ[13], Open Education Network?[14], Higher Education Leadership Initiative for Open Scholarship?[15], Ցանցային տեղեկատվության կոալիցիա[16], Պետական և հողային դրամաշնորհային համալսարանների ասոցիացիա[17], Հետազոտական գրադարանների կենտրոն[18], Open Education Global?[19], Գիտական հրատարակչական և ակադեմիական ռեսուրսների կոալիցիա[20], National Digital Stewardship Alliance?[21], Michigan Digital Preservation Network?[22] և Council on Governmental Relations?[23]
Երկիր	ԱՄՆ[24][25]
Տեղագրություն	Էն Արբոր
Հասցե	503 Thompson Street, Ann Arbor, MI, 48109[1]
Կայք	umich.edu​(անգլ.)
<div style="font-size:88%;line-height:1.2em;position:absolute;z-index:2;left:Արտահայտության սխալ․ չճանաչված բառ՝ «strong»։%;top:Արտահայտության սխալ․ < անսպասելի օպերատոր։%"> Միչիգանի համալսարան, Template loop detected: Կաղապար:Տեղորոշման քարտեզ
University of Michigan Վիքիպահեստում

Միչիգանի համալսարանը նահանգի հնագույն համալսարանն է։ Այն մտնում է «Համալսարանների հասարակական միավորման» (անգլ.՝ Public Ivy) և «Ամերիկյան համալսարանների միավորման» մեջ^[26]։ Ունի երկու մասնաշենք Դիրբորնում և Ֆլինտում։ Համալսարանի` ներկայումս ապրող շրջանավարտների թիվը 460.000 է. սա շատ բարձր ցուցանիշ է ամբողջ աշխարհում^[27]։ Միչիգանի համալսարանը ԱՄՆ-ի առաջատար գիտական և կրթական հաստատություններից է։

Պատմություն

Միչիգանի համալսարանը հիմնադրվել է Դեթրոյթում 1817 թվականին՝ անվանվելով Միչիգանի համալսարան կամ Կաթոլեպիստեմիադ (անգլ.՝ Catholepistemiad)։

Համալսարանը Էն Արբոր է տեղափոխվել 1837 թվականին, իսկ առաջին դասերը կազմակերպվել են 1841 թվականին յոթ ուսանողների և երկու պրոֆեսորների մասնակցությամբ։ 1866 թվականին արդեն գրանցված էր 1.205 ուսանող, որոնցից շատերը քաղաքացիական պատերազմի վետերաններ էին։ 1871 թվականին Միչիգանի համալսարանն առաջիններից էր ԱՄՆ-ում, որ կանանց ներգրավեց ուսումնական գործընթացում^[28]։

Համալսարանը 1920-1930-ական թվականներին մեծ հեղինակություն էր վայելում Նյու Յորքի հրեա ուսանողների շրջանում, երբ Համալսարանների հասարակական միավորման հաստատությունները զեղչեր սահմանեցին հրեա ուսանողների համար։ 1960 թվականի հոկտեմբերի 14-ին Ջոն Քենեդին համալսարանի ուսանողական ակումբի աստիճաններին արտահայտեց գաղափար, որը հետագայում իրականացավ Խաղաղության կորպուսի հիմնադրմամբ։ 1980-1990-ական թվականներին համալսարանում վերանորոգվեցին հիվանդանոցային համալիրը և հյուսիսային մասնաշենքի ակադեմիական տարածքները^[29]։

2011 թվականի հուլիսի 1-ից համալսարանի տարածքում արգելված է ծխելը^[30]։

Կառուցվածք

Միչիգանի համալսարանի բժշկական կենտրոն

Սթիվեն Ռոսսի անվան բիզնես-դպրոց

Միչիգանի համալսարանի կազմում են մտնում 3 քոլեջներ և 16 դպրոցներ^[31][32].

• Գրականության, գիտության և արվեստի քոլեջ (1841)
• Բժշկական դպրոց (1850)
• Ինժեներական գործի քոլեջ (1854)
• Իրավաբանական դպրոց (1859)
• Ատամնաբուժական դպրոց (1875)
• Դեղագիտական դպրոց (1876)
• Երաժշտության, թատրոնի և պարերի դպրոց (1880)
• Բուժական գործի դպրոց (1893)
• Ալֆրեդ Թաուբմանի անվան ճարտարապետության և քաղաքաշինության քոլեջ (1906)
• Հորացիո Ռեքհեմի բարձրագույն դպրոց (1912)
• Ջերալդ Ֆորդի անվան հասարակական քաղաքականության դպրոց (1914)
• Մանկավարժական դպրոց (1921)
• Սթիվեն Ռոսսի անվան բիզնես-դպրոց (1924)
• Բնական ռեսուրսների և շրջակա միջավայրի դպրոց (1927)
• Հասարակական առողջության դպրոց (1941)
• Սոցիալական աշխատանքի դպրոց (1951)
• Տեղեկատվական դպրոց (1969)
• Արվեստի և դիզայնի դպրոց (1974)
• Կինեզիոլոգիայի դպրոց

Մարզական միջոցառումներ

Ամերիկյան ֆուտբոլի խաղ Միչիգանի համալսարանի ստադիոնում

Համալսարանի մարզական բոլոր թիմերը կոչվում են «Վուլվերինս»։ Համալսարանն ունի մարզական 27 տարակարգ, որից 13-ը` տղամարդկանց, 14-ը` կանանց^[33]։ Վերջին 14 տարիներից 10-ում համալսարանը մարզական ծրագրերով լավագույն հնգյակում է եղել^[34]։

2012 թվականին ամերիկյան ֆուտբոլի համալսարանական թիմը առաջին տեղում էր իր տարած հաղթանակների քանակով (903) և հաղթանակով ավարտած խաղերի տոկոսային հարաբերությամբ (73,5 %)^[35]։ 1968-2007 թվականներին «Միչիգան Վուլվերինսը» 40 սեզոն անընդմեջ ավելի շատ հաղթանակ է ունեցել, քան պարտություն։ «Վուլվերինսը» 42 անգամ հաղթել է Big Ten մրցաշարում, ինչպես նաև 11 անգամ դարձել է ազգային չեմպիոն^[36][37]։

«Կրայսլեր կենտրոն» մարզադաշտ

«Միչիգան ստեդիումը» համալսարանական ամենատարողունակ ստադիոնն է ողջ ԱՄՆ-ում. այն կարող է տեղավորել 109.901 մարդ, չնայած տեղավորել է մինչև 111.000 մարդ^[38][39][40]։ Այսպիսի ռեկորդային ցուցանիշները սովորական են «Միչիգան ստեդիումի» համար։ Միչիգանի համալսարանական թիմերը անցանկալի մրցակիցներ են ուսումնական շատ այլ հաստատությունների համար։ ESPN-ը Միչիգան-Օհայո հակամարտությունը ամենամեծն է համարում ամերիկյան սպորտում^[41]։

Տափօղակով հոկեյի` տղամարդկանց թիմը 9 անգամ դարձել է ազգային չեմպիոն, իսկ բասկետբոլի` տղամարդկանց թիմը 5 անգամ խաղացել է եզրափակչում` 1989 թվականին ստանալով չեմպիոնի տիտղոս^[42]։

2014 թվականին Միչիգանի համալսարանի 236 ուսանող և մարզիչ մասնակցել են օլիմպիական խաղերին և մեդալներ են ստացել ամառային բոլոր խաղերում` բացի 1986 թվականից։ Ընդհանուր առմամբ` Միչիգանի համալսարանի ուսանողները նվաճել են օլիմպիական 151 մեդալ, որից 72-ը` ոսկի, 39-ը` արծաթ, 40-ը` բրոնզ^[43]։

Նշանավոր դասախոսներ և գիտնականներ

• Իոսիֆ Բրոդսկի - բանաստեղծ, դրամատուրգ
• Ֆրանց Բրյունով - աստղագիտության պրոֆեսոր
• Անդրեյ Լոբանով-Ռոստովսկի - պատմության պրոֆեսոր
• Դին Բենջամին Մակլաֆլին - աստղագիտության պրոֆեսոր
• Վիլյամ Ալբերտ Հիլթներ - աստղագիտության պրոֆեսոր
• Դյորդ Շանդոր - դաշնակահար
• Շիրլի Վերետ - օպերային երգչուհի
• Ստեպան Տիմոշենկո - մեխանիկայի բնագավառի գիտնական
• Օմրի Ռոնեն - իսրայելցի բանասեր, սլավոնագետ