Յուսուֆ Քարշ

Յուսուֆ Քարշ (անգլ.՝ Yousuf Karsh, դեկտեմբերի 23, 1908(1908-12-23)^{[1][2][3][…]}, Մարդին, Թուրքիա^[4] - հուլիսի 13, 2002(2002-07-13)^{[1][2][3][…]}, Բոստոն, ԱՄՆ), կանադահայ հայտնի լուսանկարիչ։ Լուսանկարված անձանց թվում են Եղիսաբեթ II-ը, Կաստրոն, Խրուշչովը, Բեռնարդ Շոուն, Ալբերտ Էյնշտեյնը և Հեմինգուեյը։ Հատկապես հայտնի է նրա՝ Չերչիլին պատկերող լուսանկարը։

Յուսուֆ Քարշ
Ծնվել է	դեկտեմբերի 23, 1908(1908-12-23)[1][2][3][…]
Ծննդավայր	Մարդին, Թուրքիա[4]
Մահացել է	հուլիսի 13, 2002(2002-07-13)[1][2][3][…] (93 տարեկան)
Մահվան վայր	Բոստոն, ԱՄՆ
Գերեզման	Notre-Dame Cemetery
Քաղաքացիություն	Կանադա և  Հայաստան
Մասնագիտություն	լուսանկարիչ և արվեստագետ
Պարգևներ և մրցանակներ	և Գոլդեն Փլեյթ մրցանակ [5]
Անդամություն	Կանադայի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա
🌐	karsh.org
Ստորագրություն
Yousuf Karsh Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

Յուսուֆը (հայկական անունը Հովսեփ էր) ծնվել է Մարդին քաղաքում, Օսմանյան կայսրության հարավարևելյան շրջանում^[6]։ Ցեղասպանության ժամանակ 14 տարեկան տղա է եղել, ընտանիքը ենթարկվել է հալածանքի, իսկ քույրը սովից մահացել է։ 1922 թվականին ընտանիքով փախել են Հալեպ։ Շուտով ծնողները Յուսուֆին ուղարկել են Կանադա՝ քեռի Նաղաշի մոտ ապրելու ու նոր կյանք սկսելու։ Վերջինս հմուտ լուսանկարիչ էր^[7]։ Այստեղ Քարշը կրթություն է ստացել և աշխատել Նաղաշի ստուդիայում։ Նաղաշը, տեսնելով Յուսուֆի լուսանկարչական տաղանդը, նրան ուղարկում է Բոսթոն՝ լուսանկարիչ Ջոն Գարոյի մոտ սովորելու։

4 տարի անց վերադարձել է Կանադա և Օտտավայի կենտրոնում ստեղծել սեփական ստուդիան։ Շուտով նրա աշխատանքները գրավել են բազմաթիվ հայտնի մարդկանց, սակայն նա էլ ավելի հայտնի է դարձել Ուինսթոն Չերչիլին Օտտավա կատարած այցի ժամանակ լուսանկարելուց հետո։ Միջազգային Who’s Who («Ով ով է») ցանկում ընդգրկված 100 ամենանշանավոր մարդկանցից Յուսուֆը լուսանկարել է 51-ին։

Ամուսնություններ

Քարշի առաջին կինը եղել է Սոլանժ Գոթիեն (1902−1961), ում հետ ամուսնացել է 1939 թվականին^[8][9]։ Նրանք առաջին անգամ հանդիպել են 1933 թվականին Օտտավայի Լիթըլ թատրոնում, որտեղ Սոլանժը հայտնի դերսանուհի էր։ Գոթիեն ծնվել է Ֆրանսիայի Տուր քաղաքում և մանուկ հասակում Կանադա արտագաղթել^[10]։ Նա մահացել է 1961 թվականին քաղցկեղից^[10]։

Երկրորդ անգամ ամուսնացել է Էստրելիտա Մարիա Նախբարի հետ, ով բժշկական հոդվածների հեղինակ էր^[11]։ Հարսանիքի ժամանակ նրանց պսակադրել է Նյու Յորքի կաթոլիկ արքեպիսկոպոսական թեմի եպիսկոպոսի օգնական Ֆուլթոն Ջոն Շին։ 1972 թվականից մինչև 1992 թվականը նրանք ապրել են Օտտավայի Շատո Լորիե հյուրանոցի երրորդ հարկի լյուքս համարում^[12][13]։ Երեխաներ չեն ունեցել^[8][14]։

Պաշտոնաթողություն և մահ

1992 թվականի հունիսին, 83 տարեկան հասակում փակել է Շատո Լորիեում գտնվող իր արվեստանոցը^[15] և 1997 թվականին մեկնել Բոսթոն^[16]։ Մահացել է 2002 թվականի հունիսի 13-ին Բոսթոնի Բրիգամ և կանանց հիվանդանոցում՝ վիրահատությանը հաջորդած բարդացումների պատճառով^[17][18]։ Հուղարկավարութոյւնը տեղի է ունեցել Օտտավայում^[18], տեղի Նոտր Դամ գերեզմանոցում^[19]։

Պատկերասրահ

• 
  Դունկան Քեմբել Սքոթ
• 
  Գրեյ Օուլ
• 
  Յան Քրիստիան Սմետս
• 
  Ջոան Քրոուֆորդ
• 
  Լորդ Ուիլյամ Էյթքեն
• 
  Պոլ Ռոբսոն
• 
  Փորթիա Ուայթ
• 
  Ուինսթոն Չերչիլ
• 
  Մարքս եղբայրներ

Հրատարակություններ

Յուսուֆ Քարշի կիսանդրին Օտտավայում

• Faces of destiny; portraits by Karsh (1946)
• Canada: as seen by the camera of Yousuf Karsh and described in words by John Fisher (1960)
• This is the Holy Land: A Pilgrimage in Words and Pictures (1960)
• This is Rome: A Pilgrimage in Words and Pictures (1960)
• In search of greatness; reflections of Yousuf Karsh (1962)
• These are the Sacraments (1962)
• This is the Mass (1965)
• Karsh portfolio (1967)
• Portraits by Karsh (1968)
• Faces of Our Time (1971)
• Karsh portraits (1976)
• Karsh Canadians (1978)
• Karsh: a fifty-year retrospective (1983)
• Karsh: l'art du portrait (1989)
• Karsh: American legends (1992)
• Portrait in Light and Shadow: the Life of Yousuf Karsh (2007)
• Karsh 100: A Biography in Images^[20] (MFA Publications, 2004)