Չերքեզներ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Չերքեզներ կամ Ադըղներ (կաբարդ.-չերք. Адыгэхэр, Адыгэ, ռուս.՝ Черке́сы, Ады́ги), հյուսիսկովկասյան էթնիկ խումբ[3], Կարաչայ-Չերքեզիայի և Ադըղեայի Հանրապետության բնիկ ժողովուրդը, որի զգալի մասը բռնի տեղահանվել է ռուսների կողմից Կովկասի գրավման ժամանակ 19-րդ դարում, առավելևս 1864 թվականին՝ ռուս-չերքեզական պատերազմի ավարտից հետո։ Նեղ իմաստով «չերքեզ» եզրը ընդգրկում իր մեջ տասներկու ադըղական ցեղ (երեք ժողովրդական և ինը ազնվական), որոնց թվում են՝ բեսլենեյներ, բժեդուգներ, հատուխայներ, կաբարդացիներ, մամխեղներ, նատուխայներ, շապսուգներ, աբաձեխներ, տեմիրգոյներ, ադըղեներ, եգերուխայներ, ժանեյներ[4] և վերացած ուբիխներ, որոնցից ամեն մեկը ներկայացված է աստղի տեսքով Չերքեզիայի կանաչա-ոսկեգույն դրոշին։ Իսկ աբխազների և աբազների հետ մտնում են աբխազա-ադըղեական ժողովուրդների մեջ։ Հավատացյալները մուսուլմաններ են։ Խոսում են կաբարդա-չերքեզերեն, որը մտնում է հյուսիսկովկասյան լեզվաընտանիքի աբխազա-ադըղեական լեզվախմբի մեջ։ Չնայած դրան, խորհրդային դասակարգումը բաժանում էր չերքեզներին հետևյալ կերպով՝ ադըղեներ (չերքեզներ Ադըղեայում), չերքեզներ (չերքեզներ Կարաչայ-Չերքեզիայում), կաբարդացիներ (Կաբարդա-Բալկարիայում), և շապսուգներ (Կրասնոդարի երկրամասում), չնայած այն բանի, որ այդ բոլոր չորս խմբերն էլ տարբեր վարչատարածքային միավորումների տարածքում բնակվող նույն ժողովուրդն է։
 |
Տեղեկությունը այս հոդվածում կամ նրա որոշ բաժիններում հնացել է: Դուք կարող եք օգնել նախագծին՝ թարմացնելով այն և դրանից հետո հեռացնել կաղապարը: |
Remove ads
Ծագում
Ներկայիս չերկեսների նախնիները հայտնի են որպես սինդերի և մեոտների ցեղեր[5][6]։ Արխեոլոգիական հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ այդ ցեղերը Կովկասի բնիկ ժողովուրդն էին։ Գենետիկական թեստերի համաձայն, որոնք կատարվել են չերկեսների վրա, նրանց ամենամոտ ազգականներն են աբազները և աբխազները։
Գրականություն
- Народы Кавказа, т․ 1, М․, 1960․
- Черкесы // Народы России. Атлас культур и религий. — М.: Дизайн. Информация. Картография, 2010. — 320 с.
Ծանոթագրություններ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads