Պարագիծ

Պարագիծը երկրաչափական պատկերը սահմանափակող գծի՝ (եզրագիծ) ընդհանուր երկարությունն է։ Պարագիծը տիրույթը ընդգծող ճանապարհն է։ Տերմինը կարող է օգտագործվել ինչպես ճանապարհի կամ երկարության համար, այնպես և կոնտուրի երկարության համար։

Պարագիծը երկչափ մակերևույթի կոնտուրի երկարությունն է կամ սահմանի երկարությունը։

Շրջանի պարագիծը

Եթե շրջանի տրամագիծը 1 է, ապա նրա պարագիծը հավասար է π:

Շրջանի պարագիծը նրա եզրագծի՝ շրջանագծի երկարությունն է։ Այն ուղիղ համեմատական է նրա տրամագծին և շառավղին։ Հաշվի առնելով, որ շրջանագծի երկարության և տրամագծի հարաբերությունը հաստատուն թիվ է, որը նշանակվում է հունարեն այբուբենի π(պի) տառով, կստանանք շրջանի պարագծի հետևյալ բանաձևը՝

${\displaystyle P=\pi \cdot {D}.\!}$, որտեղ` D-ն շրջանի տրամագիծն է, P-ն` պարագիծը։

Շառավղով արտահայտելիս բանաձևն ստանում է այս տեսքը՝

${\displaystyle {P}={2}\pi \cdot {r}.\!}$, որտեղ` r-ը շրջանի շառավիղն է։

π-ն հաստատուն իռացիոնալ թիվ է, որը հավասար է՝ 3.14159 26535 ..... ։
Հաշվարկների ժամանակ այն ընդունվում է ≈3.14։

Որոշ պատկերների պարագծերի բանաձևերը

Պատկերը	Բանաձևը	Փոփոխականները
Շրջան	2πr	որտեղ՝ r-ը շառավիղն է.
Եռանկյուն	a + b + c	որտեղէ a-ն, b-ն և c-ն եռանկյունու կողմերի երկարություններն են։
Քառակուսի/շեղանկյուն	4a	որտեղ՝ a-ն կողմի երկարությունն է։
Ուղղանկյուն	2(a+b)	որտեղ՝ a-ը երկարությունն է, b-ն՝ լայնությունը ։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 9, էջ 180)։