Սանկտ Պետերբուրգի թատրոններ

Սանկտ Պետերբուրգում գործում են ավելի քան 100 թատրոններ և թատերական խմբեր^[1]։

Ցանկում ներառված են պարբերաբար ներկայացումներ թողարկող թատերական խմբերը և թատերական ներկայացումների համար օգտագործվող հարթակները:

Սանկտ Պետերբուրգում կայսրուհի Ելիզավետա Պետրովնայի 1756 թվականի հրամանագրով ստեղծվել է ռուսական առաջին մշտական մասնագիտական հանրային թատրոնը՝ «Ռուսական թատրոն ողբերգությունների և կատակերգությունների ներկայացման համար»^[2]։ 1785 թվականին էրմիտաժային շենքերի համալիրում բացվել է էրմիտաժյան թատրոնը, այն Սանկտ Պետերբուրգում գոյություն ունեցողներից ամենահին թատերական շենքն է, որը պահպանվել է իր սկզբնական տեսքով^[3]։

Պատմություն

XVIII դար

Սանկտ Պետերբուրգում առաջին թատրոնը կազմակերպել է Պետրոս I-ի քույրը՝ արքայադուստր Նատալյա Ալեքսեևնան․ այն գործել է 1711-1716 թվականներին^[4]։ Այն ժամանակ թատրոնը անսովոր երևույթ էր, որը գալիս էր Արևմտյան մշակույթից, որի համար կազմվում էին առաջին ռուսական պիեսները և շատ երկար՝ իրենց ստեղծագործողների անփորձության հետևանքով։ Այնուամենայնիվ, ոչ երաժշտական հանրությանը նման ներկայացումները շատ դուր են եկել^[5]:

1723 և 1724 թվականներին քաղաքում խաղացել է Էքենբերգի թատերախումբը Պրահայից, հատուկ որի համար կառուցվել է շենք Նևսկի պողոտայի և Մոյկայի անկյունում։ Թատրոնում ելույթներին մշտապես հաճախում էր Պետրոս I-ը իր արքունիքով, անընդհատ միջամտում էր ներկայացումներին և դուրս գալիս բեմ^[4]։

Պետերբուրգում և Ռուսական կայսրությունում առաջին պետական հանրային թատրոնը բացվել է 1756 թվականին Ելիզավետա Պետրովնայի օրոք, բայց արդեն երեք տարի անց ստացել է պալատականի կարգավիճակ^[4]։ Թատրոնում խաղացել են Դենիս Ֆոնվիզինը, Միխայիլ Լոմոնոսովը, Ալեքսանդր Սումարոկովը և այլք։ 1779 թվականին բացվել են Կնիպերի մասնավոր հանրային թատրոնը՝ Ռուսական ազատ թատրոն, որտեղ բեմադրվել են կոմիկական օպերաներ, դրամաներ և կատակերգություններ^[4]։

XIX դար

Նախահեղափոխական Սանկտ Պետերբուրգի թատրոնները քաղաքացիների համար ժամանցի կարևոր վայր էին։ Ավանդաբար թատրոնների սեզոնը սկսվում էր աշնանը։ Հանդիսատեսն սկսել է գալ թատրոնների շենքեր երեկոյան 8-ին: Հարուստ այցելուները գալիս էին իրենց տրանսպորտային միջոցներով^[6]։ Քաղաքում գործել են բազմաթիվ թատրոններ, որոնք տարբերվել են ժանրով և սոցիալական ուղղվածությամբ^[6]։ Օրինակ, նախկին Մարիինյան կամ Փոքր օպերային թատրոններ այցելել են հարուստ հասարակության ներկայացուցիչներ, լավագույն տեղերի տոմսերի գները մատչելի չէին լայն հասարակության համար: Ֆրանսերեն խոսող արտոնյալ խավերն այցելել են ֆրանսիական թատերախմբերի ներկայացումներին, օրինակ՝ Մարիինյան թատրոնում^[6]։

Այնպիսի հայտնիների ելույթների տոմսերը, ինչպիսիք են Շալյապինը կամ Սոբինովը, դժվար էր ձեռք բերել, և հանդիսատեսը, տոմս ձեռք բերելու հույսով, կարող էր դեռ հերթ կանգնել ելույթից առաջ նախորդ օրը, հաճախ տոմսերը գնում էին սպեկուլյանտները, որպեսզի վերավաճառեն բարձր գնով^[7]։

Դրամատիկական թատրոններ

Անվանում	Հասցե	Բացման ամսաթիվ	Գեղարվեստական ղեկավար	Պատկեր
Ռուսաստանի Գ․ Տովստոնոգովի անվան դրամատիկական մեծ թատրոն[8]	Ֆենտանկա գետի առափնյա, 65	1919 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Անդրեյ Մոգուչի
Կամեննոոստրովսկի թատրոն[9]	Կրեստովկի գետի առափնյա, 10 А	2011 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Андрей Могучий
Ռուսաստանի ազգային դրամատիկական թատրոն (Ալեքսանդրինսկի թատրոն)[10]	Օստրովսկու հրապարակ, 6	1756 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Նիկիտա Կոբելև
Սանկտ Պետերբուրգի Վ․ Կոմիսարժևսկայայի անվան ակադեմիական դրամատիկական թատրոն)[11][11]	Իտալական փողոց, 19	1901 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Ռուսաստանի Դաշնության արվեստի վաստակավոր գործիչ Վիկտոր Նովիկով
Սանկտ Պետերբուրգի Լենսովետի անվան ակադեմիական թատրոն[12]	Վլադիմիրսկի պողոտա, 12	1933 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Ռուսաստանի Դաշնության ժողովրդական արտիստ Լարիսա Լուպիան
Սանկտ Պետերբուրգի Ն․ Ակիմովի անվան կոմեդիայի ակադեմիական թատրոն[13]	Նևսկի պողոտա, 56	1929 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Ռուսաստանի Դաշնության արվեստի վաստակավոր գործիչ Տատյանա Կազակովա
Սանկտ Պետերբուրգի պետական երիտասարդական թատրոն Ֆոնտանկայի ափին[14]	Ֆոնտանկա գետի առափնյա, 114	1974 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Ռուսաստանի Դաշնության ժողովրդական արտիստ Սեմյոն Սպիվակ
«Բալթիկայի տուն» թատրոն-փառատոն[15]	Ալեքսանդրինսկի զբոսայգի, 4	1936 թվական	Գեղարվեստական տնօրեն՝ մշակույթի վաստակավոր գործիչ Մարինա Բելյաևա
Ֆեոդոր Դոստոևսկու գրական-հուշարձանային թանգարան[16]	Կուզնեչնի նրբանցք, 5/2	2007 թվական	Ղեկավար՝ Վերա Բիրոն
Սպիտակ թատրոն[17]	Կուզնեչնի նրբանցք, 5/2	1995 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Միխայիլ Ճավճավաձե
Տակոյ թատրոն[18]	Սկորոխոդի հարթակի բեմում Մոսկովյան պողոտա, 107, կորպ. 5 Դոստոևսկու թանգարանի բեմում Կուզնեչնի նրբանցք 5/2	2002 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Ալեքսանդր Բարգման
«Յուվենտա» թատրոն[19]	«АлеКо» թատրոնի բեմում Յուրի Գագարինի պողոտա, 42	2002 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Վիկտոր Նիկոլաև
Լիտեյնիի պետական դրամատիկական թատրոն[20]	Լիտեյնի պողոտա, 51	1909 թվական	Գլխավոր ռեժիսոր՝ Սերգեյ Մորոզով
Բալթաիական նավատորմի դրամատիկական թատրոն[21]	Կրոնշտադտ, Մակարովսկայա փողոց, 3	1930 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Լատվիական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ Յու. Կ. Նիկոլաև
Սանկտ Պետերբուրգի «За Чёрной речкой» թատրոն[22]	Բոգատիրսկի պողոտա, 4	1983 թվական	Գլխավոր ռեժիսոր՝ Օլեգ Մենդելսոն
«Комедианты» պետական դրամատիկական թատրոն[23]	Լիգովսկի պողոտա, 44	1989 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Միխայիլ Լևշին
Սանկտ Պետերբուրգի «Նևայի ափին» պետական մանկական դրամատիկական թատրոն[24]	Սովետսկի նրբանցք, 5	1987 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Ռուսաստանի Դաշնության արվեստի վաստակավոր գործիչ Տատյանա Սավենկովա
«Особняк» թատրոն[25]	Կամեննոոստրովսկի պողոտա, 55	1989 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար-ռեժիսոր՝ Դմիտրի Պոդնոզով
Սանկտ Պետերբուրգի «Остров» դրամատիկական թատրոն[26]	Կամեննոոստրովսկի պողոտա, 26—28	1990 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Թամարա Իսաևա
«Приют Комедианта» պետական դրամատիկական թատրոն[27]	Սադովայա փողոց, 27/9	1987 թվական	Տնօրեն-գեղարվեստական ղեկավար՝ Վիկտոր Մինկով
Անդրեյ Մոգուչիի ֆորմալ թատրոն[28]		1989 թվական	Ռեժիսոր՝ Անդրեյ Մոգուչի
Սանկտ Պետերբուրգի ինտերիերային թատրոն[29]	Նևսկի պողոտա, 104	1976 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար-տնօրեն՝ Նիկոլայ Բելյակ
Մալիշչիցկու կամերային թատրոն[30]	Ապստամբության փողոց, 41	1987 թվական	Գլխավոր ռեժիսոր՝ Պյոտր Շերեշևսկի
Անձրևների թատրոն (Театр Дождей)[31]	Ֆոնտանկա գետի առափնյա, 130	1990 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Նատալյա Նիկիտինա
«Դոմինո» թատրոն, «Львёнок» թատրոն[32]	Վասիլևսկի կղզի, Մեծ պողոտա, 83		Ռեժիսոր՝ Լիլիա Սայապինա
Սերունդների թատրոն[33]	Լախտինսկայա փողոց, 25 А	1991 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Դանիլա Կորոգոդսկի
Наш театр[34]	Ա. Ռայկինի անվան էստրադայի թատրոնի բեմում, Բոլշայա Կոնյուշեննայա փողոց, 27	2000 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Ռուսաստանի վաստակավոր արտիստ Լև Ստուկալով
Դրամատիկական իմպրովիզացիաների թատրոն[35]	Ստաչեկ պողոտա, 72	1989 թվական	Գլխավոր ռեժիսոր՝ Պավել Պոդերվյանսկի
Սանկտ Պետերբուրգի Փոքր դրամատիկական թատրոն[36]	Ռուբինշտեյնի փողոց, 18	1944 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար-տնօրեն՝ Ռուսաստանի Դաշնության ժողովրդական արտիստ Լև Դոդին
Սանկտ Պետերբուրգի Անդրեյ Միրոնովի անվան «Русская антреприза» թատրոն[37]	Պետրոգրադյան կողմ, Բոլշոյ պողոտա, 75/35	1988 թվական	Ռեժիսոր-գեղարվեստական ղեկավար՝ Ռուդոլֆ Ֆուրմանով, գլխավոր ռեժիսոր՝ Վլադ Ֆուրման
Սանկտ Պետերբուրգի «У Нарвских ворот» մանկական դրամատիկական թատրոն[38]	Զոյա Կոսմոդեմյանսկայայաի փողոց, 3	1990 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Վալենտին Լուտց
Սանկտ Պետերբուրգի «Суббота» պետական թատրոն[39]	Զվենոգորոդսկայա փողոց, 30	1969 թվական	Գլխավոր ռեժիսոր՝ Անդրեյ Սիդելնիկով
Ալեքսանդր Բրյանցևի անվան պատանի հանդիսատեսի թատրոն[40]	Պիոներական հրապարակ, 1	1922 թվական	Գեղարվեստական նախագծերի ղեկավար՝ Ադոլֆ Շապիրո
Պատանեկան ստեղծագործության թատրոն[41]	Նևսկի պողոտա, 39	1956 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ մշակույթի վաստակավոր գործիչ Եվգենի Սազոնով
«На Моховой» ուսումնական թատրոն[42]	Մոխովայա փողոց, 35	1962 թվական	Գործադիր տնօրեն՝ Ե․ Տիմոնովա
«Небольшой Драматический Театр» թատրոն-ստուդիա[43]	Կիմի պողոտա, տուն 6	1999 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Լև Էրենբուրգ
Սանկտ Պետերբուրգի «Алые паруса» դրամատիկական թատրոն[44]	«Разночинный Петербург» թանգարանի բեմում, Բոլշոյ Կազաչի նրբանցք, 7	2001 թվական	Եկատերինա Լեսովա
Վասիլևսկու թատրոն[45]	Վասիլևսկի կղզի, Սրեդնի պողոտա, 48	1989 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար-տնօրեն՝ Վլադիմիր Սլովոխոտով
Սանկտ Պետերբուրգի «Мастерская» թատրոն[46]	Նարոդնայա փողոց, 1	2010 թվական	Գեղարվեստական ղեկավար՝ Ռուսաստանի Դաշնության արվեստի վաստակավոր գործիչ Գրիգորի Կոզլով