![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Gediminas%252C_the_Grand_Duke_of_Lithuania%252C_painted_in_1709.png/640px-Gediminas%252C_the_Grand_Duke_of_Lithuania%252C_painted_in_1709.png&w=640&q=50)
Գեդիմինաս
From Wikipedia, the free encyclopedia
Գեդիմինաս, Գեդիմին (լատին․՝ Gedeminnus, Gedeminne[6][7], մոտ 1275[1], Վիլնյուս, Լիտվական մեծ իշխանություն - դեկտեմբեր 1341, Veliuona, Վելյուոնա սենյունիա, Jurbarkas District Municipality, Լիտվա), Լիտվայի մեծ իշխան 1316–1341 թվականներին[8]։ Պայքարել է գերմանական ասպետների դեմ և տարել մի շարք հաղթանակներ։
Գեդիմինաս լատին․՝ Gedeminnus, Gedeminne | |
---|---|
Լիտվայի մեծ իշխան | |
![]() | |
Թագադրում | 1316 |
Ծնվել է՝ | մոտ 1275[1] |
Ծննդավայր | ![]() |
Մահացել է՝ | դեկտեմբեր 1341 |
Վախճանի վայր | ![]() |
Վիլնյուս | |
Երկիր | ![]() |
Տոհմ | Դեդենինովիչներ |
ազնվական | |
Երեխաներ | Ալդոնա, Օլգերդ[2], Անաստասիա, Մանվիդաս, Նարիմանտաս, Կեստուտիս[3][4], Յաունուտիս[5], Կարիյոտաս, Լյուբարտաս, Էլժբյետա Գեդիմինայտե, Վիտոլդ Գեդիմինովիչ, Էուֆեմյա Գեդիմինայտե և Maria of Lithuania? |
1325 թվականին դաշինք է կնքել Լեհաստանի Վլադիսլավ I թագավորի հետ։ Նվաճել է արևմտա–ռուսական հողերը և ռուսական շատ իշխանների դարձրել իր վասալները։ Իրեն կոչել է «լիտվացիների և ռուսների թագավոր»։ Խոչընդոտել է ռուսական հողերը միավորելու՝ Մոսկվայի իշխանության քաղաքականությանը և, հենվելով Տվերի իշխանության հետ ունեցած դաշինքի վրա, ձգտել է ձեռք բերել Պսկովն ու Նովգորոդը։
Ըստ ավանդության, Գեդիմինասը եղել է Լիտվայի մայրաքաղաք Վիլնոյի (Վիլնյուս) հիմնադիրը։ Սպանվել է գերմանական Բայերբուրգ ամրոցի պաշարման ժամանակ։