Ferdinand Marcos

Ni Ferdinand Edralin Marcos (Septiembre 11, 1917–Septiembre 28, 1989), maysa nga Ilokano, ti maikasangapulo a presidente ti Filipinas a nagserbi manipud idi 1965 agingga iti 1986. Nagbalin a diktador idi mangrugi iti maikadua a panagakemna iti kinapresidente tapno maiturayanna ti pagilian, babaen ti panangipaulogna iti Linteg Militar idi 1972 ken panangipasdekna iti "Baro a Kagimongan" (Ingles: New Society; Tagalog: Bagong Lipunan). Ngem napatakkias ni Marcos iti puesto idi 1986 babaen ti Rebolusion iti Edsa kalpasan a nagrebelde ti dua nga Ilokano a nangangato nga opisial ti turay, ti Ministro ti Salaknib a ni Juan Ponce Enrile ken Heneral Fidel V. Ramos, ket kimmapponda kenni Corazon Cojuangco Aquino (balo ni dati a Senador Benigno S. Aquino a napapatay idi 1983), a nagbalin a presidente kalpasanna.

Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos, Sr.
Maika-10 a Presidente ti Filipinas Maika-6 a Presidente ti Maikatlo a Republika Umuna a Presidente ti Maikapat a Republika
Nagakem Disiembre 30, 1965 – Pebrero 25, 1986
Kangrunaan a Ministro	Isuna (1978–1981) Cesar Virata (1981–1986)
Bise Presidente	Fernando Lopez (1965–1973) Arturo Tolentino (Peb 16–25, 1986)
Inunaan ni	Diosdado Macapagal
Sinaruno ni	Corazon Aquino
Maika-3 a Kangrunaan a Ministro ti Filipinas
Nagakem Hunio 12, 1978 – Hunio 30, 1981
Inunaan ni	Naibangon ti opisina (Ti puesto ket tinengngel idi babaen ni Pedro Paterno)
Sinaruno ni	Cesar Virata
Maika-11 a Presidente ti Senado ti Filipinas
Nagakem Abril 5, 1963 – Disiembre30, 1965
Presidente	Diosdado Macapagal
Inunaan ni	Eulogio Rodriguez
Sinaruno ni	Arturo Tolentino
Senador ti Filipinas
Nagakem Disiembre 30, 1959 – Disiembre 30, 1965
Kameng ti Kamara dagiti Pannakabagi ti Filipinas manipud iti Maikadua a Distrito ti Ilocos Norte
Nagakem Disiembre 30, 1949 – Disiembre 30, 1959
Inunaan ni	Pedro Albano
Sinaruno ni	Simeon M. Valdez
Dagiti bukod a salaysay
Naiyanak	(1917-09-11)Septiembre 11, 1917 Sarrat, Ilocos Norte, Filipinas
Natay	Septiembre 28, 1989(1989-09-28) (tawen 72) Honolulu, Hawaii, Estados Unidos
Nakaipunpunan	Museo ni Marcos ken Mausoleo, Batac, Ilocos Norte, Filipinas
Partido ti politika	Kilusang Bagong Lipunan (1978–1989)
Dadduma a kumadduaan iti politika	Partido Liberal (1946–1965) Partido Nacionalista (1965–1978)
A(s)sawa	Imelda Romuáldez (1954–1989)
Annak	Ma. Imelda Marcos Ferdinand Marcos, Jr. Irene Marcos-Araneta
Alma mater	Unibersidad iti Filipinas Kolehio iti Kalintegan
Propesion	Abogado
Pirma
Serbisio iti militar
Tumalekan	Republika ti Filipinas
Ranggo
Bakbakal/gubgubat	Maikadua a Sangalubongan a Gubat

Para iti dadduma pay a kaipapanan wenno artikulo maipapan iti Ferdinand Marcos, kitaen ti Ferdinand Marcos (panangilawlawag).

Naipasngay ni Marcos idiay Sarrat, Ilocos Norte, anak da Mariano Marcos ken Josefa Edralin. Idi 1937, bayat ti panageskuelana iti kinaabogado idiay Universidad ti Filipinas, naidarum ni Marcos ta napabasol a nangpapatay ken ni Diputado Julio Nalundasan, maysa a karibal ni tatangna a Mariano iti politika. Naibalud idi Nobiembre 1939, ngem nagkiddaw iti Korte Suprema iti Filipinas a depensaanna a bukod ti bagina, ket nangabak iti kasona iti sumaruno a tawen.

Nagturpos idiay Unibersidad iti Filipinas, ken nakaala iti kangatuan nga average iti panag-eksamen para kinaabogado (bar) iti Filipinas idi 1940.

Iti ud-udi a paset ti Maikadua a Sangalubongan a Gubat, nagserbi ni Marcos a soldado iti Siiigam a Buyot iti Filipinas. Kalpasan ti gubat, nagbalin a katulongan ni Presidente Manuel Roxas manipud 1946 agingga iti 1947, ken miembro pay iti Kamara dagiti Pannakabagi (1949-59), ken kas senador (1963-65) a nangidauluanna iti Senado iti Filipinas kas presidente. Idi 1954, nagkasarda kenni Imelda Romualdez, maysa a Bisayana a tubo iti Leyte, a timmulong ken ni Marcos iti naballigi a panagkampaniana para iti presidente.

Kalpasan a saan nga innaganan ti Partido Liberal ni Marcos a kas opisial a kandidatoda para iti presidente, immakar isuna iti Partido Nacionalista, a nangpili kenkuana a kandidatoda a kadua ni Fernando Lopez a para iti bise presidente. Inabakda ti situtugaw idi a pangulo ken kandidato manen a ni Diosdado Macapagal kasta met ti para bise presidente a ni Genaro Magsaysay, iti eleksion idi 1965.