Kímika

Ti kímika ket isu ti siensia ti banag, a naisangsangayan kadagiti kabukbukodanna a kimiko a panagtigtignay, ken dagiti pay bukodna a pakabuklan, estruktura ken tagtagikua.^[1][2] Ti kímika ket maipanggep kadagiti atomo ket dagiti panakitinnignayda kadagiti sabali nga atomo, ken naisangsangayan ti tagikua dagiti kimiko a piansa.

Ti kímika ket isu ti siensia ti banag, dagiti tagikuana, estruktura, pakabuklan ken dagiti panagbalbaliwna kadagiti las-ud a panagtigtignay ken kimko panagtigtignay. A naisangsangayan kadagiti, panagadadak kadagiti kímika a panagtigtignay a nagbaetan dagiti atomo, ken dagiti kimiko a piansa.

Ti kímika ket sagpaminsan pay a tinawtawagan a kas ti "sentro a siensia" gaputa daytoy ket mangikapet ti pisika kadagiti sabali a masna a siensia a kas ti heolohia ken biolohia.^[3][4] Ti kímika ket maysa a sanga ti maipapan ti bagi a siensia ngem naisangsangayn manipud ti pisika.^[5]

Ti etomolohia ti balikas a kímika ket adu a naisuppiatan.^[6] Ti puonan ti kímika ket mabalin a suroten kadagiti nalawag a panagsanay, a naamammoan akas ti alkimia, a daytoy ket nasansanayen para kadagiti adu a milenio kadagiti nadumaduma apaset ti lubong, a naisangsangayan ti Tengnga a Daya.^[7]