Uppreisnin í Ungverjalandi
From Wikipedia, the free encyclopedia
Uppreisnin í Ungverjalandi átti sér stað á milli 23. október og 10. nóvember árið 1956. Uppreisnin hófst meðal námsmanna sem gengu mótmælagöngu í höfuðborginni Búdapest að ungverska þinghúsinu. Hluti námsmannanna reyndi að koma kröfum sínum á framfæri í ungverska útvarpinu en sá hópur var tekinn höndum. Er mótmælendur fyrir utan kröfðust lausnar þeirra skaut ungverska leyniþjónustan að mótmælendunum. Við fréttirnar af þessum átökum brutust út óeirðir um allt land.
Uppreisnin í Ungverjalandi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hluti af kalda stríðinu | |||||||
Hola var rifin í þennan fána þar sem kommúnískt skjaldarmerki hefði átt að vera. Fáninn varð táknmynd uppreisnarinnar. | |||||||
| |||||||
Stríðsaðilar | |||||||
Sovétríkin Ungverska alþýðulýðveldið | Ungverskir uppreisnarmenn | ||||||
Leiðtogar | |||||||
| |||||||
Fjöldi hermanna | |||||||
31.550 hermenn 1.130 skriðdrekar | Óvíst | ||||||
Mannfall og tjón | |||||||
722 drepnir 1.540 særðir |
2.500–3.000 drepnir 13.000 særðir | ||||||
Almennir borgarar drepnir: 3,.000 |
Ungversku ríkisstjórninni var bolað burt. Ríkisstarfsmenn hliðhollir Sovétríkjunum voru fangelsaðir eða teknir af lífi. Ný ríkisstjórn lýsti því yfir að Ungverjaland myndi segja sig frá Varsjárbandalaginu og koma á lýðræðislegum kosningum. Upphaflega vildu yfirvöld í Kreml taka upp samningaviðræður við hina nýju ríkisstjórn. Þetta breyttist þó fljótt og Rauði herinn réðist inn þann 4. nóvember og barði uppreisnina niður. Um 2500 ungverskir uppreisnarmenn og 720 sovéskir hermenn létust í átökunum og þúsundir annarra særðust. Um 200 þúsund Ungverjar flúðu land, þ.á.m. til Íslands. Ein afleiðing uppreisnarinnar var dvínandi fylgi við marxískar hugmyndir á Vesturlöndum.