Hornmosar
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Hornmosar (fræðiheiti Anthocerotophyta) er skipting mosa.

Remove ads
Lýsing
Kynliður óreglulega sepótt eða kvíslgreint þal sem myndar stundum flatar, stjörnulaga plöntur. Engin vefjaskipting í þali. Frumur eru ekki með grænukornum en í þeirra stað er hver fruma með einni stórri, grænni plötu. Engir olíudropar. Þal er oft með holum sem eru ýmist fyllt af slími eða bláþörungum. Á neðra borði eru oft varafrumur og þær geta einnig verið á efra borði, Rætlingar sléttir, gerðir úr einni frumu. Ffjóhirslur myndast í holum í yfirborði þals. Egghirslur myndast stakar í efra borði þals.
Gróliður sívalur, stundum stuttur en stundum langur og nær langt upp úr kynliðnum. Gróliður skiptist í fót og gróhirslu. Fóturinn er inni í þalinu og er nálægt því að vera kúlulaga. Gróhirslustilkur er enginn. Milli fótar og gróhirslu er vaxtarlag. Elsti hluti gróhirslunnar er efst en yngsti hlutinn neðst. Gróhirslan heldur áfram að vaxa að neðan þótt hún hafi opnast að ofan. Gróhirsluveggur stundum með varafrumum. í gróhirsluveggnum eru grænar frumur, með tveim grænum plötum. í gróhirslunni er oftast vel afmörkuð miðsúla. Hún nær ekki fram í enda gróhirslu og er því laus frá gróhirsluveggnum. í grórýminu myndast gró og gormfrumur. Gormfrumurnar eru mismunandi og óreglulegar, oft eru þær gerðar úr fleiri en einni frumu. Gormar eru oftast vanþroskaðir eða jafnvel engir. Fullþroskuð gróhirsla er langlíf og getur staðið vikum saman. Gróhirslan opnast með því að klofna smám saman ofan frá í tvær ræmur. Gróhirslan byrjar að klofna rétt neðan við gróhirsluendann og ræmurnar hanga lengi saman fremst.
Remove ads
Flokkun
Til hornmosa teljast 2 flokkar með samtals allt að 5 ættbálkum og 5 ættum[1][1][2]:
- Leiosporocerotopsida
- Leiosporocerotales
- Leiosporocerotaceae
- Leiosporoceros (1 tegund)
- Leiosporocerotaceae
- Leiosporocerotales
- Anthocerotopsida — Hnýfilmosaflokkur
- Anthocerotales — Hnýfilmosabálkur
- Anthocerotaceae — Hnýfilmosaætt
- Anthoceros (um 83 tegundir)
- Folioceros (17 tegundir)
- Sphaerosporoceros (2 tegundir)
- Anthocerotaceae — Hnýfilmosaætt
- Notothyladales
- Notothyladaceae
- Notothylas (21 tegundir)
- Phaeoceros (um 40 tegundir)
- Paraphymatoceros (2 tegundir)
- Hattorioceros (1 tegundir)
- Mesoceros (2 tegundir)
- Notothyladaceae
- Phymatocerotales
- Phymatocerotaceae
- Phymatoceros (2 tegundir)
- Phymatocerotaceae
- Dendrocerotales
- Dendrocerotaceae
- Dendroceros (43 tegundir)
- Megaceros (8 tegundir)
- Nothoceros (7 tegundir)
- Phaeomegaceros (7 tegundir)
- Dendrocerotaceae
- Anthocerotales — Hnýfilmosabálkur
Í öllum heiminum er talið, að tegundir soppamosa séu 140, sem tilheyra um 14 ættkvíslir[3][4]
Remove ads
Tegundir á Íslandi
Á Íslandi er aðeins til ein tegund hornmosa[5]:
- Phaeoceros carolinianus (Michx) Prosk. — Hverahnýfill
Myndasafn
- Anthoceros agrestis
- Phaeoceros laevis
- Pilularia globulifera
- Dendroceros epiphylla
Tilvísanir
Heimildir
Tengt efni
Tenglar
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads