მანძილი მთვარემდე
From Wikipedia, the free encyclopedia
მანძილი მთვარემდე, ანუ მანძილი დედამიწა-მთვარეს შორის (LD ან ) — განზომილების ერთეული ასტრონომიაში, რომელიც ასახავს დედამიწისა და მთვარის ცენტრებს შორის მანძილს. მთვარის ელიფსური ორბიტიდან გამომდინარე, მანძილი მთვარემდე განისაზღვრება, როგორც მთვარის გეოცენტრული ორბიტის დიდი ნახევარღერძის საშუალო სიდიდე, რაც დაახლოებით 385,000 კმ-ს შეადგენს. მისი სიდიდე დაახლოებით შეესაბამება 1.28 სინათლის წამს, 30 დედამიწის დიამეტრს, 9.5 დედამიწის გარშემოწერილობას. საშუალო მანძილი დედამიწიდან მთვარემდე დაახლოებით 389-ჯერ ნაკლებია, საშუალო მანძილზე დედამიწიდან მზემდე.
მანძილი მთვარემდე | |
---|---|
მანძილი მთვარემდე, 384,399 კმ (238,854 მილი), არის მთვარის საშუალო მანძილი დედამიწამდე. მისი ფაქტობრივი მანძილი იცვლება ელიფსური ორბიტიდან გამომდინარე. სურათზე შედარებისთვის წარმოდგენილია მთვარე პერიგეუმის (მარჯვნივ) და აპოგეუმის (მარცხნივ) დროს | |
სტანდარტი: | ასტრონომია |
სიდიდე: | მანძილი |
სიმბოლო (საერთ): | LD, |
ეკვივალენტები: | |
SI სისტემაში | 7008384399000000000♠3.84399×108 მ |
მეტრული სისტემა | 7005384399000000000♠384399 კმ |
ასტრონომიული ერთეული | 6997256900000000000♠0.002569 აე |
მთვარემდე მანძილი, როგორც წესი გამოიყენება დედამიწის მახლობელი ობიექტებამდე მანძილის აღსაწერად[1]. მთვარის ორბიტის დიდი ნახევარღერძი მნიშვნელოვანი ასტრონომიული სიდიდეა. მანძილის ზუსტ გაზომვას დიდი მნიშვნელობა ენიჭება გრავიტაციული თეორიების გადასამოწმებლად, როგორიცაა ფარდობითობის თეორია[2] და ისეთი ასტრონომიული სიდიდის განსაზღვრისათვის, როგორიცაა დედამიწის მასა[3], რადიუსი[4] და ბრუნვა[5]. მთვარემდე მანძილის მნიშვნელობა ასევე გამოიყენება მთვარის რადიუსის, ასევე მზის მასისა და მზემდე მანძილის გამოსათვლელად.
დღესდღეობით მთვარის მანძილის მილიმეტრიანი სიზუსტით გაზომვა ხორციელდება, დედამიწის სადგურებსა და მთვარეზე მოთავსებულ კუთხოვან ამრეკლებს შორის ლაზერული სხივის დასხივება-არეკვლა-მიღების შედეგად. სწორედ მთვარის ლაზერული ლოკაციის ექსპერიმენტით დადგინდა, რომ მთვარე დედამიწას სპირალურად შორდება, წელიწადში დაახლოებით 3.8 სანტიმეტრით[6][7][8].