სექტემბერი

სექტემბერი (ლათ. September) — გრიგორიანული კალენდრის მეცხრე თვე. შეიცავს 30 დღე-ღამეს.

<<	სექტემბერი					>>
ორშ	სამ	ოთხ	ხუთ	პარ	შაბ	კვი
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30
2025

სახელი ეწოდა იმ ფაქტის გამო, რომ იგი იყო მეშვიდე თვე რომაული კალენდრისა (ლათინურად septem — შვიდი), როდესაც წელი იწყებოდა მარტში. ქართული წარმართული კალენდრით — ახალწლისა, ხოლო ხალხური სახელწოდებაა — ენკენისთვე.

სექტემბერი არის შემოდგომის თვე ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში და გაზაფხულისა — სამხრეთ ნახევარსფეროში. ბუნიობის ერთ-ერთი დღე სექტემბერზე მოდის.

სექტემბრის ზოდიაქოს ნიშნებია ქალწული და სასწორი.

სექტემბერი ყოველთვის იწყება კვირის იმავე დღეს, რითაც დეკემბერი.

ახალწლისა

კორნელი კეკელიძე ახალწლისას 6 აგვისტო — 4 სექტემბრით საზღვრავდა^[1].

კ. კეკელიძის აზრით^[2] „ახალწლისაჲ“ (თთუე), სახელობითი ბრუნვა — ახალწელი, არის შესატყვისი ირანული „ნავროზისა“ (ახალი დღე) და თარგმანი სომხური „ნავასარდისა“ (ახალი წელი).

„იწამნეს წმიდანი მოწამენი აბდონ, სენენ, ქსჳსტო, ლავრენტი და ჳპოლიტე უწინარჱს სამისა დღისა ახალწლისა, თთუესა ახალწლისასა[3].“

სექტემბრის მნიშვნელოვანი მოვლენები

• ძვ. წ. 587 : ბაბილონის მეფე ნაბუქოდონოსორი ბრძანებით დაწვეს იერუსალიმის ტაძარი
• ძვ. წ. 490 : ბერძენმა ფიტიპიდემ გაირბინა მარათონიდან ათენამდე გამარჯვების ამბის მისატანად
• 476 : რომის უკანასკნელი იმპერატორი რომულუს ავგუსტულუსი დაამხეს, რომის დაცემა
• 1066 : უილიამ დამპყრობელის მიერ ინგლისის დაპყრობა
• 1472 : გუტენბერგმა დაბეჭდა პირველი წიგნი — ბიბლია
• 1519 : მაგელანის ექსპედიციის დაწყება
• 1792 : ოდესა დაარსდა
• 1822 : ეგვიპტური იეროგლიფები გაიშიფრა
• 1846 : პლანეტა ნეპტუნის აღმოჩენა
• 1941 : მეორე მსოფლიო ომი დაიწყო
• 1945 : დასრულდა მეორე მსოფლიო ომი
• 1946 : ევროსაბჭოს შექმნა
• 1972 : პალესტინელმა ტერორისტებმა მძევლად აიყვანეს ისრაელის ოლიმპიური გუნდი მიუნხენში
• 2001 : 11 სექტემბრის ტერაქტი აშშ-ში
• 2004 : ბესლანის სკოლაში ტერაქტი