ონი

ონი — ქალაქი დასავლეთ საქართველოში. გაშენებულია მდინარე რიონის მარცხენა ნაპირზე, ღრმა ხეობაში. ონის მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრი. ზღვის დონიდან 830 მეტრი, თბილისიდან 210 კილომეტრი. 2656 მცხოვრები (2014).

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ ონი (მრავალმნიშვნელოვანი).

ქალაქი
ონი
ფაილი:Https://images.app.goo.gl/YCH1z ქალაქი ონი
დროშა გერბი
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარერაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარე
მუნიციპალიტეტი	ონის მუნიციპალიტეტი
კოორდინატები	42°35′00″ ჩ. გ. 43°26′35″ ა. გ.
პირველი ხსენება	მე-15 საუკუნე
ცენტრის სიმაღლე	830 მ
ოფიციალური ენა	ქართული ენა
მოსახლეობა	2656[1] კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 98,9 % ებრაელები 0,5 %
სასაათო სარტყელი	UTC+4
სატელეფონო კოდი	+995 473[2]
საფოსტო ინდექსი	3600[3]
ოფიციალური საიტი	https://oni.gov.ge/
საქართველო რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარე ონის მუნიციპალიტეტი
ონი ვიკისაწყობში

ქალაქის ტერიტორია მნიშვნელოვნად გაფართოვდა მდინარე რიონის მარცხენა ნაპირის გასწვრივ საყრდენი კედლის აგების შემდეგ. გაყვანილია წყალსადენი. ქალაქზე გადის ოსეთის სამხედრო გზა. ქალაქში არის სამრეწველო საწარმოები, ჯანდაცვის, განათლებისა და კულტურის დაწესებულებები. ონში არის ნიკორწმინდის ეპარქიის რეზიდენცია.

გეოგრაფია

ქალაქს უჭირავს ვაკის ვიწრო ზოლი მდინარე რიონის მარცხენა შენაკადებს — ჯეჯორასა და ღარულას შორის.

ონში ზომიერად ნოტიო ჰავაა, იცის ზომიერად ცივი ზამთარი და ხანგრძლივი თბილი ზაფხული. საშუალო წლიური ტემპერატურა 10 °C, იანვარი — 1 °C, ივლისი 20,4 °C, აბსოლუტური მინიმალური — 27 °C, აბსოლუტური მაქსიმალური 38 °C. ნალექები 1000—1100 მმ წელიწადში.

ისტორია

ონი წყაროებში პირველად მოხსენიებულია XV-XVI საუკუნეებში. მეცნიერებაში გამოთქმული მოსაზღების თანახმად, ონი დააარსა იბერიის მეფე ფარნაჯომმა (ძვ. წ. II ს.). შუა საუკუნეებში გაიზარდა ფეოდალური ქალაქის — ონის ეკონომიკური მნიშვნელობა; აქ თავს იყრიდა ჩრდილოეთი კავკასიიდან, ქართლიდან, იმერეთიდან და ქვემო რაჭიდან მომავალი გზები. იმერეთის სამეფოს რუსეთთან შეერთების (1810) შემდეგ იყო დაბა; წარმოადგენდა რაჭის მნიშვნელოვან სავაჭრო პუნქტს, განვითარებული იყო ხელოსნობა. 1846 წლიდან იყო ქუთაისის გუბერნიის რაჭის მაზრის ადმინისტრაციული ცენტრი. ონის ტერიტორიაზე აღმოჩენილია ბრინჯაოს ცულები (ბრინჯაოს ხანა), აგრეთვე კოლხური თეთრის (ძვ. წ. VI-III სს.) განძი. ქალაქში შემონახულია შუა საუკუნეების ციხის გალავანი და სინაგოგა.

ვახუშტი ბაგრატიონი ონის შესახებ წერს:

„ხოლო ჯეჯორის შესართავს ზეით და რიონის სამჴრით არს ონი. სახლობენ ურიანი ვაჭარნი და ვაჭრობენ. ონი ჰავით არს მშუენი და ზაფხულის ცხელი, ორთა მთათა შინა კლდოვანთა ყოფითა. არამედ აგრილებს მდინარე რიონი“

დემოგრაფია

2014 წლის აღწერის მონაცემებით ქალაქში ცხოვრობს 2656 ადამიანი.

აღწერის წელი	მოსახლეობა	კაცი	ქალი
1882[4]	626
1989[5]	5482	--	--
2002[5]	3342	--	--
2014[1]	2656	1217	1439

ლიტერატურა

• ქართლის ცხოვრება. ტომი IV. ბატონიშვილი ვახუშტი. აღწერა სამეფოსა საქართველოსა. გვ. 767. სახელმწიფო გამომცემლობა „საბჭოთა საქართველო“. თბილისი 1973.