From Wikipedia, the free encyclopedia
Артемида - мәңгілік қыз. Үйлену тойының алдында құдайға кешірім үшін құрбандық шалады. Аңыздардың көбісінде Артемида кекшіл және қатал көрінеді: Актеонды, Ниобаның балаларын өлтіріп, Агамемнонға өз қызын Ифгенияны құрбандыққа шалсын деп бұйрық береді.
Артемиданың жоятын қыры оның ескі өткенімен байланысты - Криттаға жануарлардың билеушісі. Ең көне тұрғыда аңшы.
Бұндай Артемида, құрбандық шалуда, ежелгі құдай-аналарға жақын. Мысалы, Кибеле мен Иштар; құдайдың шұрайлығын танытатын, оригиалық табынушылық элементтерін осыдан көруге болады. Онымен Илифия, босанған әйелдердің көмекшісі, Геката - түнектің құдайы, сиқыршылардың қорғаушысы, Селена - айдың шын түрі; Артемида, әйелдер мен балаларды қорғап, өліп жатқандардың азабын жеңілдетеді, ол туылу мен өлумен бірге ұқсастырады. Артемиданың аюмен байланысы қызық, бірақ түсініксіз. Брауронда, шығыс жағажайда қазылған Артемида Брауронии деген ғибадатхана бар. Бір жағынан, бұл ғибадатханаға туып жатқан кезде өлген әйелдерді киімі арналған: бұл Артемиданың босанатын әйелдердің жәрдемімен байланысты және өзінде ешқандай күтпегендік ұстамайды. Бірақ, бұл ғибадатханамен әдеттен тыс дәстүрлер байланысты: афиналық қыздар 5 жастан 10 жасқа дейін осы ғибадатханада тұрып, "аюлар" деп аталған және төрт жылда бір тойланатын Браурони мерекесінің уақытында, бәйшешекпен боялған киімдерді киген адамдар Артемидаға арналған мерекелерді іске асыратын. Бұл дәстүрмен, Артемиданың серігі Каллисто туралы мифті теңестіреді. Бұл мифте Артемида Каллистоны аюға айналдырады.
Котте бойынша, үш Артемида болған: Зевс пен Перфесоның қызы, Герместен қанатты Эротты туды; үшінші Зевстің қызы; Упис деп атайтын, Упис пен Главканың қызы.
Египеттің аңызы бойынша, Артемида - Деметраның қызы. Құдайлар Египетке қашқанда, ол мысыққа айналып кетті.
Артемида табынушылары барлық жерге тарады және оның Кіші Азиядағы Эфесе ғибадатхана ерекше танымал болды.
Агаменон. Артемида, Агамемнонға қызын Ифигенияны құрабандыққа шалдырсын деп талап етеді.
Адонис. Адонисқа жабайы шошқаны жіберді.
Актеон. Бұғыға айналдырып жіберді.
Алоады. Артемида бұғыға айналып, екеуі бір-бірін өлтірді.
Алфей. Артемиданы жақсы көріп қалды.
Амфион және оның қыздыры. Садақпен өлтірілген
Аталанта мен Гиппомен. Арыстандарға айналдырылды
Бротей. Отқа құлады.
Аркадиядағы Буфаг. Садақпен өлтірілді.
Артемидаға Гомердің IX пен XXVII әнұрандары арналды, Каллимаханың III әнұраны.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.