Ұлыбритания
Еуропадағы ел / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ұлыбритания (ағылш. Great Britain), немесе Біріккен Патшалық (United Kingdom, қысқартылған: UK), толық ресми аталуы — Ұлыбритания және Солтүстік Ирландия Біріккен Патшалығы (ағылш. The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) — Еуропаның солтүстік-батысында, Британ аралдарында (ең ірісі — Ұлыбритания), Ирландия аралының солтүстік-шығыс бөлігі мен ұсақ аралдарда орналасқан мемлекет.
Ұлыбритания және Солтүстік Ирландия Біріккен Патшалығы ағылш. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland | |||||
| |||||
Ұран: «Dieu et mon droit» «Құдайым және құқығым» | |||||
Әнұран: «God Save the King» «(Құдайым, Патшаны сақта)» (тыңдау (ақп.)) | |||||
Ұлыбританияның орналасуы (қою жасыл):
— Еуропада (ашық жасыл және қою сұр) | |||||
Тарихы | |||||
---|---|---|---|---|---|
Құрылды | 1922 жыл (Ұлыбритания және Ирландия Біріккен Патшалығынан Ирланд Еркін мемлекетінің бөлуінен) | ||||
Мемлекеттік құрылымы | |||||
Ресми тілдері | ағылшын, валлий, гэльттік, скотс, корн, ирланд | ||||
Елорда | Лондон | ||||
Ірі қалалары | Лондон, Бирмингем, Лидс, Глазго, Белфаст, Манчестер, Эдинбург, Ливерпуль | ||||
Үкімет түрі | Парламенттік монархия | ||||
Патшасы Премьер-министрі Лорд-спикер Қауымдар спикері |
III Чарльз Риши Сунак Джон Макфолл Линдси Хойл | ||||
Географиясы | |||||
Жер аумағы • Барлығы • % су беті |
Әлем бойынша 78 орын 242 495[1] км² 1,34 | ||||
Жұрты • Сарап (2019) • Санақ (2011) • Тығыздығы |
▲ 67 545 757[2] адам (22) 63 182 178[3] адам 270,7 адам/км² (50) | ||||
Экономикасы | |||||
ЖІӨ (АҚТ) • Қорытынды (2023) • Жан басына шаққанда |
▲ 3.871 трлн.[4] $ (10) ▲ 56,835[4] $ (28) | ||||
ЖІӨ (номинал) • Қорытынды (2023) • Жан басына шаққанда |
▲ 3.332 трлн.[4] $ (6) ▲ 48,912[4] $ (22) | ||||
АДИ (2021) | ▲ 0,929[5] (өте жоғары) (18) | ||||
Этнохороним | британдық, британдықтар, ұлыбританиялық | ||||
Валютасы | фунт стерлинг | ||||
Қосымша мәліметтер | |||||
Интернет үйшігі | .uk | ||||
ISO коды | GB | ||||
ХОК коды | GBR | ||||
Телефон коды | +44 | ||||
Уақыт белдеулері | +0 |
Құрлықтан Ла-Манш (Ағылшын каналы) және Па-де-Кале (Дувр) бұғаздары арқылы бөлінген. Аумағы 244, 11 мың км². Халқы 62,6 млн. (2004), астанасы — Лондон (7 млн.). Халқының 80%-ына жуығы ағылшындар, 15%-ы шотландтықтар, валлиліктер мен ирландықтар, 5%-ға жуығын Британ Достастығы елдерінен келген иммигранттар құрайды. Ағылшындар англикан мемлекеттік шіркеуі нанымдарын ұстанса, шотландтықтардың басым бөлігі — пресвитериандар, ирландықтар, негізінен католиктер, қалғандары ислам, т.б. діндерді ұстанады. Ұлыбританияда халықтың 89,4%-ы қалаларда тұрады.[6]