Лава
From Wikipedia, the free encyclopedia
Лава(итал. lava, лат. labes – опырылу, құлау) – жанартау әсерінен жер бетіне төгілетін отты-сұйық балқыма. Температурасы 690 – 1200°С аралығында өзгереді. Қышқылды (риолитті) және негізді Л-лар болып жіктеледі. Лава -жанартаулар әрекеті барысында жер бетіне төгілетін қызған сұйық не өте тұтқыр, көбіне силикаттық масса; лавалардың суынып қатаюы нәтижесінде эффузиялық, ал сығымдала көтерілген тұтқыр лавалар есебінен экструзиялық таужыныстар қалыптасады. Бұл таужыныстарда кеде лава деп аталады. Жер қойнауынан көтерілген лавалардың температурасы жүздеген градус, кейде мың градустан астам, лава температурасының нақты мөлшері оның химиялық құрамы мен өзі кіріктіретін газ мөлшеріне тікелей байланысты. Жер бетіне жетіп төгілген лавалар құрам және пішін ерекшеліктеріне орай бірнеше түрлерге бөлінеді. 2) Көлбеу бағытта жасалатын қазынды, мұндай тау- кен қазындыларының ұзындығы кенор- нының геологиялық жағдайына жоне осы кенді өндірудің алдын ала жасалған жүйесіне тәуелді бола отырып, 25—30 м-ден 200 м-ге шейін жетуі мүмкін.