Нахшыван Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы

Нахшыван Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы (әз. Нахчыван Мухтар Совет Сосиалист Республикасы / Naxçıvan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası) — Әзірбайжан КСР құрамындағы автономиялы республика. 1924 жылы 9 ақпанда құрылған.

Нахшыван Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы
әз. Нахчыван Мухтар Совет Сосиалист Республикасы
Ту Елтаңбасы
Әкімшілігі
Ел	КСРО
Кіреді	Әзірбайжан КСР
Әкімшілік орталығы	Нахшыван
Тарихы мен географиясы
Құрылған уақыты	9 ақпан 1924
Таратылған уақыты	1990
Жер аумағы	5500 км²
Тұрғындары
Тұрғыны	293 875 адам (1989)
Нахшыван Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы Ортаққорда

1920 жылы облысты Қызыл Әскер басып алды. 1920 жылы шілдеде Нахшыван кеңес республикасы құрылды. 1923 жылы ақпанда Әзірбайжан КСР қарамағында Нахшыван автономиялы өлке құрылды, ол 1924 жылы ақпанда Нахшыван Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасына айналды.

1990 жылғы қарашадан бастап - Әзірбайжан Республикасының құрамында Нахшыван Автономиялық Республикасы.

Республикалық «Шәрг гапысы» (әзірбайжан тілінде) және «Кеңестік Нахчыван» (орыс тілінде) газеттері шығарылды.

Әкімшілік бөлініс

1930 жылдан бастап Нахшыван АКСР 6 ауданға (Абракүн, Жулфа, Ленин, Нахшыван, Сталин, Шаһбұз) және республикалық бағыныстағы Нахшыван қаласы болып бөлінді. 1930 жылдардың бірінші жартысында Ленин ауданы Ордубад, Сталин - Норашын болып өзгертіліп, Жулфа ауданы таратылды (1936 жылы қалпына келтірілді). 1948 жылы Абракүн ауданы таратылды. 1963 жылы қаңтарда Ордубад және Шаһбұз аудандары таратылды. Сол жылы мамырда Ордубад республикалық бағыныстағы қалаға айналды. 1964 жылы Норашын ауданы Ильичевский болып өзгертілді. 1965 жылы қаңтарда Ордубад пен Шаһбұз аудандары қалпына келтіріліп, Ордубад қаласы республикалық бағынудан аудандыққа ауыстырылды. 1978 жылы Нахшыван ауданының атауы Бәбек болып өзгертілді. 1980 жылдары Жулфа мен Ордубад республикалық бағыныстағы қала мәртебесін алды.

1987 жылы 1 қаңтарда Нахшыван АКСР әкімшілік бөлінісі келесідей көрінді:

1. Бәбек ауданы. Орталығы — Бәбек кенті
2. Жулфа ауданы. Орталығы — Жулфа қ.
3. Ильичевский ауданы. Орталығы — Ильичевск қ.
4. Ордубад ауданы. Орталығы — Ордубад қ.
5. Шаһбұз ауданы. Орталығы — Шахбуз кенті
6. Жулфа қаласы
7. Нахшыван қаласы
8. Ордубад қаласы

Тұрғындары

1926-1989 жылдардағы Бүкілодақтық санақтардың мәліметтері бойынша Нахшыван АКСР халқының саны мен этникалық құрамының динамикасы

Ұлт	1926[1] адам	%	1939[2] адам	%	1959[3] адам	%	1970[4] адам	%	1979[5] адам	%	1989[6] адам	%
Барлығы	104656	100,00 %	126696	100,00 %	141361	100,00 %	202187	100,00 %	240459	100,00 %	293875	100,00 %
Әзербайжандар[7]	88433	84,50 %	108529	85,66 %	127508	90,20 %	189679	93,81 %	229968	95,64 %	281807	95,89 %
Орыстар	1837	1,76 %	2549	2,01 %	3161	2,24 %	3919	1,94 %	3807	1,58 %	3782	1,29 %
Күрдтер	2649	2,53 %	1509	1,19 %	303	0,21 %	1087	0,54 %	1696	0,71 %	3127	1,06 %
Армяндар	11276	10,77 %	13350	10,54 %	9519	6,73 %	5828	2,88 %	3406	1,42 %	1906	0,65 %
Украиндар	92	0,09 %	360	0,28 %	438	0,31 %	997	0,49 %	942	0,39 %	1858	0,63 %
Беларустар	7	0,01 %	33	0,03 %	63	0,04 %	108	0,05 %	94	0,04 %	450	0,15 %
Татарлар	17	0,02 %	52	0,04 %	88	0,06 %	102	0,05 %	90	0,04 %	104	0,04 %
Басқалар	345	0,33 %	314	0,25 %	281	0,20 %	467	0,23 %	456	0,19 %	841	0,29 %

Сілтеме

• Great Soviet Encyclopedia article
• Nakhichevan (Naxcivan)