Ойыс

Ойыс – құрлықтың мұхит деңгейінен төмен жатқан бөлігі, барлық жағынан тұйықталған, ортасына қарай шұңғыма.^[1] Ойыс тектоникалық, карстық, эрозиялық болып бөлінеді. Кейде Ойыс термині "қазаншұңқыр", "депрессия", "тектоникалық", "майысу" терминдерінің синонимі ретінде колданылады.^[2] Мұхит түбіндегі тар әрі терең Ойыс терең сулы шоңғалдар деп аталады. Тектоникалық ойыс – тектоникалық қозғалыстар әсерінен; карстық ойыс – карст облыстарында ойылып түсу нәтижесінде; эрозиялық ойыс – өзен эрозиясының әрекетінен пайда болады. Құрлықтағы ең терең ойыс – Турфан ойысы (–154 м, Қытай). Мұхит түбіндегі ойыс – шұңғыма деп аталады. Ең терең мұхит ойысы – Мариана шұңғымасы (–11022 м). Қазақстанда Қарақия (–132 м), Қауынды (–57 м), Қарынжарық (–52 м), т.б. ойыстар бар.

Ішкі сілтемелер

• Mұхит
• Тектоникалық ойыс
• Шұңғыма

Сыртқы сілтемелер

• Мариана шұңғымасы(қолжетпейтін сілтеме)