Суринам

Суринам (нидер. Suriname, [ˌsyːriˈnaːmə], Үлгі:Lang-srn), ресми атауы Суринам Республикасы (нидер. Republiek Suriname, Үлгі:Lang-srn) — Оңтүстік Американың солтүстік-шығысында орналасқан мемлекет.

Суринам Республикасы нидер. Republiek Suriname Үлгі:Lang-srn
Байрақ Елтаңба
Ұран: «Justitia — Pietas — Fides (Әділдік, діншілдік, сенім)»
Әнұран: «God zij met ons Suriname»
Тарихы
Тәуелсіздік күні	25 қараша 1975 жыл (Нидерландтан)
Мемлекеттік құрылымы
Ресми тілдері	Нидерланд тілі
Елорда	Парамарибо
Ірі қаласы	Парамарибо
Үкімет түрі	Аралас республика
Президенті Вице-президенті	Дези Баутерсе Асхвин Адхин
Географиясы
Жер аумағы • Барлығы • % су беті	Әлем бойынша 90-шы орын 163 821 км² 1,1
Жұрты • Сарап (2016) • Санақ (2012) • Тығыздығы	558 368 адам (166-шы) 541 638 адам 2,9 адам/км² (231-ші)
Экономикасы
ЖІӨ (АҚТ)  • Қорытынды (2019)  • Жан басына шаққанда	9,044 млрд.[1] $ 15,845[1] $
ЖІӨ (номинал)  • Қорытынды (2019)  • Жан басына шаққанда	4,110 млрд.[1] $ (146-ы) 6,881[1] $
АДИ (2017)	▬ 0,720[2] (жоғары) (100-ші)
Этнохороним	суринамдық, суринамдықтар
Валютасы	Суринам доллары
Қосымша мәліметтер
Интернет үйшігі	.sr
ISO коды	SR
ХОК коды	SUR
Телефон коды	+597
Уақыт белдеулері	UTC-3 және America/Paramaribo

Суринам Гайанамен батыста, Француз Гвианасымен шығыста және Бразилиямен оңтүстікте шектеседі. Ал солтүстікте Атлант мұхитымен шайылады.

Саяси құрылымы

Суринам парламенттік республика болып саналады. Мемлекет және үкімет басшысы – президент. Ол парламентің бірыңғай шешімі бойынша 5 жылға сайланады. 2010 жылдың тамызында – Дези Баутерсе президент болып сайланды.

Парламент – бір палаталы Мемлекеттік жиын. Депутат тұрғындардың шешімі бойынша 5 жылға сайланады. Жалпы депутаттар саны – 51.

2010 жылдың мамыр айындағы сайлаулардың қорытындысы:

• Мега-комбинация (соның ішінде Ұлттық-демократиялық партия) – 23 депутат
• Демократия мен даму үшін жаңа майдан – 14 депутат
• А-комбинация – 7 депутат
• Өрлеу үшін халықтық альянс – 6 депутат
• Бірлік арқылы демократия мен даму үшін партия – 1 депутат

Әкімшілік-аумақтық бөлінісі

Суринам округтары

№	Округ	Әкімшілік орталығы	Жер аумағы, км²	Халық саны	Халық тығыздығы, адам/км²
1	Брокопондо	Брокопондо қаласы	7 364	14 215 адам	1,93
2	Коммевейне	Ньив-Амстердам қаласы	2 353	24 649 адам	10,48
3	Корони	Тотнесс қаласы	3 902	2 887 адам	0,74
4	Маровейне	Албина қаласы	4 627	16 642 адам	3,60
5	Никкери	Ньив-Никкери қаласы	5 353	36 639 адам	6,84
6	Пара	Онвервахт қаласы	5 393	18 749 адам	3,48
7	Парамарибо	Парамарибо қаласы	183	242 946 адам	1327,57
8	Сарамакка	Гронинген қаласы	3 636	15 980 адам	4,39
9	Сипаливини	Парамарибо қаласы	130 567	34 136 адам	0,26
10	Ваника	Лелидорп қаласы	442	85 986 адам	194,54
	Барлығы		163 820	492 829 адам	3,01

Тұрғындар

Тұрғындар саны – 566 846 (шілде, 2013)

Жылдық өсімі – 1,15 %

Бала туы – 1000-ға 17,1

Өлімі – 1000-ға 6,15

Өмірдің орташа ұзақтығы – ерлерде – 69 жыл, әйелдерде – 74 жыл

Иммунодефицитті вируспен жұқтыру (АИВ инфекциясы) – 1% (2009 жыл)

Қала халқы – 69% (2010)

Этнос құрамы

Үнділер – 37 % Креолдар (негізінде мулаттар) – 31 % Явандар – 15 % Марондар – 10 % Үндістер – 2 % Қытайлықтар – 2 % Ақтар – 1 % Басқалар – 2 %

Діңдер құрамы

Индуистар – 27,4 % Протестанттар (көбі моравандар) – 25,2 % Католиктар – 22,8 % Мұсылмандар – 19,6 % Басқалар – 5 %